چرا گردشگری انبوه منسوخ شده است؟

ایرنا/ بدنبال آخرین خبرهای بدست رسیده، این پرسش مطرح می شود که چرا گردشگری انبوه منسوخ شده است؟

گردشگری در سالهای گذشته راهی نسبتا ساده برای جذب درآمدهای ارزی کشورها محسوب می شد. البته حضور انبوه گردشگران معایب زیادی نیز برای آنها به ارمغان آورد. هنگامی که میزان بازدیدکنندگان یک مقصد گردشگری بیشتر از ظرفیت محیط زیست آن باشد، آثار منفی گردشگری غیرمسئولانه نمایان می شود. اگر گردشگری به همان شیوه سنتی لجام گسیخته در جریان باشد، تهدیدهای بالقوه بسیاری در جهان محیط زیست را هدف می گیرند.

فرسایش خاک، آلودگی فزاینده، دفع زباله در دریا، نابودی زیستگاه های طبیعی، فشار فزاینده بر روی گونه های جانوری در معرض خطر، افزایش آسیب پذیری جنگل ها در مقابل آتش سوزی تنها بخشی از آسیب هاست. بخشی دیگر این آسیب ها شامل تعارضات فرهنگی به وجود آمده با جمعیت محلی است.

امروزه بسیاری کشورها به سبب مشاهده برخی آثار در مقاصد پر گردشگری چون نپال، گردشگری سنتی را مخرب ارزیابی کردند. از این رو بسیاری دولت ها به این نتیجه رسیده اند که فقدان برنامه ریزی دقیق و صحیح گردشگری می تواند، سبب ازبین رفتن این صنعت شود. بسیاری کشورهای جهان مباحث زیست محیطی را در خط مشی خود مورد توجه قرار داده و از طریق اقدامات مناسب و روابط صحیح سیاسی، زمینه تحقق اهداف گردشگری را فراهم می کنند.

توسعه پایدار امروزه در حوزه سیاستگذاری، اهمیت بسیار یافته است. انتشار گزارشی در سال 1987 دولت ها را از بحران های زیست محیطی، آگاه کرد. سازمان هایی چون بانک جهانی و بانک توسعه آمریکا به تغییر رویکرد سیاستگذاری های خود پرداخته و بودجه بیشتری را به پروژه های مبتنی بر حفاظت اختصاص دادند و تمام افراد و بخش ها که در سطوح گوناگون سیستم توسعه قرار داشتند، به ترویج گردشگری به عنوان صنعتی پایدار اقدام کردند.

ناصر رضایی، رئیس پژوهشکده گردشگری پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری گفت: در تمام شکل های گردشگری باید به ظرفیت مقصد، برای پذیرش گردشگر توجه جدی داشت، زیرا در صورت حضور انبوه جمعیت اکوسیستم دچار آسیب می شود.

وی با بیان اینکه کشورهای توسعه یافته برای جلوگیری از گردشگری انبوه سیاست های زیادی را تدوین کردند و به صورت جدی در حال اجرا کردن این سیاست ها هستند، گفت: حضور جمعیت زیاد در مقاصد گردشگری قابل قبول نیست.

رضایی گفت: حضور انبوه گردشگر به جز این که زیست بوم آن منطقه را تخریب می کند، موجب بروز تضادهای فرهنگی با فرهنگ محلی نیز می شود؛ اگر تعداد گردشگر محدود باشد امکان این تضادها کمتر است اما اگر انبوهی از گردشگران وارد مناطق محلی شوند انتقال رفتارهای نامناسب بیشتر می شود.

وی با اشاره به ضرورت گردشگری محدود گفت: به عنوان مثال علاقمندان برای ورود به پارک ها و سایت های طبیعی باید از مدت ها قبل رزرو کنند و موظف به رعایت تمام قوانین پارک شوند. با این شیوه از حضور انبوه و گردشگر غیرمسئول گرفته می شود. همچنین ورود به موزه ها بین المللی و بزرگ نیز با محدودیت تعداد افراد مواجه است.

رئیس پژوهشکده گردشگری افزود: البته جلوگیری از گردشگری انبوه نباید مختص طبیعت گردی باشد و حتی در گردشگری زیارتی و تاریخی نیز باید به آن توجه کرد.

وی با اشاره به اینکه تا وقتی گردشگری اولویت در ایران قرار نگیرد نمی توان از گردشگری انبوه جلوگیری کرد، گفت: سازوکارهای جلوگیری از این شکل از گردشگری مشخص است و نتایج آن در دیگر کشورها دیده می َشود؛ یعنی نیازی نیست خودمان اقدام به تدوین این سیاست ها کنیم. می توانیم از برنامه های کشورهای موفق در این حوزه بهره ببریم. فقط لازم است گردشگری در اولویت سیاست های کشور قرار بگیرد.