تری گلیسرید چگونه بر بدن شما اثر می گذارد؟

تبیان/تری گلیسریدها رایج ترین شکل چربی در بدن هستند. بدن شما این نوع چربی را برای انرژی بین وعده های غذایی، ذخیره و مصرف می کند. اگر سطح تری گلیسرید در خون شما بالا باشد یعنی در معرض مشکلاتی در سلامتی قرار دارید.

وقتی غذا می خورید، کالری و قندی که بدنتان در آن زمان نیاز ندارد، به تری گلیسرید تبدیل شده و در سلول های چربی ذخیره می شود. وقتی به انرژی نیاز دارید، هورمون ها این تری گلیسریدها را آزاد می کنند.

اگر معمولا بیشتر از حد نیازتان غذاهای پرکربوهیدرات مصرف کنید، سطح تری گلیسریدتان بالا خواهد رفت.

بالا بودن سطح تری گلیسرید خون، ریسک فاکتوری برای باریک شدن عروق و در نتیجه سکته مغزی، حمله قلبی و بیماری عروق محیطی محسوب می شود. اگر سطح تری گلیسرید خونتان بالا باشد، در معرض التهاب لوزالمعده و بیماری کبد نیز قرار خواهید داشت.

تفاوت تری گلیسرید و کلسترول

تری گلیسرید و کلسترول هر دو در کبد ساخته شده و از غذا گرفته می شوند و هر دو در جریان خون وجود دارند؛ اما با وجود این شباهت ها، تفاوت هایی در عملکردشان وجود دارد:

. تری گلیسرید نوعی چربی یا لیپید است که کالری مصرف نشده را ذخیره می کند.

. کلسترول یک لیپوپروتئین است که برای ساختن سلول ها، تولید برخی از هورمون ها و تولید ویتامین D به کار می رود.

تری گلیسرید نرمال، بالا یا پایین چیست؟

یک آزمایش چربی خون، خون شما را از جهت سطح موارد زیر تست می کند:

. کلسترول کل

. کلسترول HDL

. کلسترول LDL

. تری گلیسرید

ممکن است پزشک توصیه کند هشت تا دوازده ساعت پیش از آزمایش چیزی نخورید. سپس بر اساس نتیجه ی آزمایشتان توصیه هایی به شما خواهد کرد.

هر چند وقت یکبار باید آزمایش چربی خون بدهید؟

طبق توصیه انجمن قلب آمریکا، افراد بالای 20 سال باید هر چهار تا شش سال آزمایش چربی خون بدهند. پزشک شما بر اساس وضعیت سلامتی تان ممکن است توصیه کند بیشتر این آزمایش را انجام دهید. ضمنا کوکان باید یک بار بین 9 تا 11 سالگی و سپس یک بار بین 17 تا 21 سالگی آزمایش چربی خون بدهند.

علت ها و ریسک فاکتورهای تری گلیسرید بالا

تری گلیسرید بر اساس فاکتورهایی مانند موارد زیر می تواند بالا باشد:

. سابقه خانوادگی چربی خون بالا

. مصرف الکل

. عادات غذایی ناسالم (مثلا مصرف زیاد شیرینی ها و کربوهیدرات های ساده)

. چاقی یا اضافه وزن

. دیابت کنترل نشده

. داشتن بیماری کبدی یا کلیوی

. داشتن فشار خون بالا

. مصرف برخی از داروها (مانند ادرارآورها، هورمون ها، کورتیکواستروئیدها و مهارکننده های بتا)

. یائسگی

. سیگار کشیدن

. بیماری تیروئید

تری گلیسرید بالاتر از حد نرمال می تواند شما را در معرض تصلب شرایین، حمله قلبی، سکته مغزی و بیماری قلبی قرار دهد. اگر سطح تری گلیسریدتان بالا باشد در معرض بیماری کبد و التهاب لوزالمعده نیز خواهید بود.

بهترین راه کاهش سطح تری گلیسرید چیست؟

سه راه اصلی کاهش سطح تری گلیسرید:

. داشتن رژیم غذایی سالم

. ورزش هوازی به طور منظم

. رسیدن به یک وزن سالم و تداوم آن

انتخاب های سالم سبک زندگی که می توانند تری گلیسرید بالا را کاهش دهند:

. رژیم غذایی: از خوردن کربوهیدرات های ساده، چربی های ترانس و غذاهایی که روغن هیدروژنه دارند اجتناب کنید. به جای چربی موجود در گوشت قرمز، انواع سالم تر چربی های گیاهی مانند روغن زیتون را انتخاب کنید. گوشت قرمز را با ماهی سرشار از امگا 3 مانند سالمون جایگزین نمایید.

. ورزش: فعالیت بدنی منظم داشته باشید. سه تا چهار بار در هفته ورزش هوازی به مدت 40 دقیقه با شدت متوسط توصیه شده است.

. وزن: کالری اضافی به تریگلیسرید تبدیل شده و به صورت چربی ذخیره می شود. بنابراین اگر کالری مصرفی تان را کمتر کنید، تری گلیسریدتان نیز کاهش می یابد. به وزن سالمی برسید و با تغذیه درست و ورزش آن را حفظ کنید.

دیگر تغییرات سبک زندگی برای کاهش تری گلیسرید:

. کنترل فشار خون بالا و دیابت

. خواب کافی

. کنترل استرس

. ترک سیگار

اگر تغییرات سالم در سبک زندگی برای کنترل تری گلیسرید بالا کافی نباشد پزشک داورهایی تجویز می کند که می تواند شامل استاتین ها مانند رزواستاتین کلسیم و آتورواستاتین کلسیم یا فیبرات ها مانند جم فیبروزیل و فنوفیبرات باشد. همچنین ممکن است پزشک توصیه کند مکمل نیاسین (ویتامین ب3) یا روغن ماهی مصرف کنید.

آیا تری گلیسرید پایین نیز جای نگرانی دارد؟

تریگلیسرید پایین به دلیل اینکه معمولا خطری ایجاد نمی کند، مرز هشداری برای آن وجود ندارد. اگر سطح تری گلیسرید شما پایین تر از حد نرمال باشد (پایین تر از 150 mg/dl)، به احتمال زیاد بازتابی از انتخاب هایی در سبک زندگی شماست، مثلا:

. رژیم غذایی کم چربی

. رژیم غذایی سالم

. رژیم غذایی که شامل روزه داری می شود

. پایین بودن سطح تری گلیسرید می تواند نشان دهنده ی یک عارضه ی پنهان نیز باشد، مثلا سوءتغذیه یا سوءجذب مواد غذایی توسط بدن؛ اما این عوارض معمولا با علائمی دیگر تشخیص داده می شوند.

چه زمانی مراجعه به پزشک ضرورت دارد؟

تری گلیسرید پایین به این دلیل که معمولا علامتی ندارد، زمانی شناسایی می شود که پزشک آزمایشی تجویز می کند که پنل لیپید نیز در آن وجود دارد. اگر ریسک فاکتور جدی مثلا یک بیماری یا سبک زندگی نادرست وجود نداشته باشد، پزشک هر چند سال یک بار دستور آزمایش خون با پنل لیپید می دهد تا سطح کلسترول و تری گلیسرید فرد چک شود.

اگر نتیجه ی آزمایش نشان بدهد تری گلیسرید بالاتر از حد نرمال است، احتمالا پزشک توصیه به تغییراتی در سبک زندگی می کند که مبتنی بر رژیم غذایی و ورزش است. اگر رژیم غذایی و ورزش، نتیجه ی مطلوب را ندهد پزشک دارودرمانی را توصیه می کند، مانند استاتین ها یا فیبرات ها.