راهنمای سفر نوروزی به خوانسار؛ هم نشینی سار و بیشه و کوهسار

تاریخچه شهرستان خوانسار به قبل از اسلام می رسد و وجود جاهای دیدنی همانند آتشکده تیر و معبد هیکل دلیلی بر این مدعاست. مدارکی که از سابقه تاریخی خوانسار در دست هستند، تاریخ مهاجرت دسته هایی از اقوام یهود به خوانسار و سرگذشت آنها را روایت می کنند و به زمان سلطنت کوروش کبیر می رسد. این شهرستان دارای یک بخش مرکزی و سه دهستان به نامهای چشمه سار، کوهسار و گلسار و دارای 18 روستا بوده و میزان کل اراضی شهرستان شامل زمین های زراعی و باغی 9000 هکتار شامل 6300 هکتار زیر کشت محصولات زراعی و 2700 هکتار باغ است. با ما در راهنمای سفر نوروزی به خوانسار همراه باشید تا شما را با دیدنی های معروف خوانسار آشنا کنیم.

پیشینه تاریخی

در واقعه هجوم افغان ها به ایران، خوانسار هم مورد تاخت و تاز قرار گرفت. الله وردی خان که برای جمع آوری قشون و جلوگیری از هجوم محمود افغان به منطقه بختیاری رفته بود، پس از تصرف اصفهان توسط افاغنه ده هزار قشون خود را به مدت نه ماه در خوانسار نگه داشته و بعد متواری شد. این پیشامد نشان می دهد که خوانسار در این دوران دارای چه جایگاهی بوده است. بعد از تصرف اصفهان، خوانسار نیز با حیله و نیرنگ افغان ها به اشتغال درآمد و پادگان آنها تا مدتی در آنجا برقرار بود، تا زمانیکه با اتحاد خوانساری ها این شهر از تصرف افغان ها آزاد شد. در محل موسوم به جنگاه امروزی، جنگی نیز بین نیروهای شاه طهماسب دوم و افغان ها روی داد. در این جنگ حدود سه هزار نفر از افغان ها کشته و باقی آنها متواری شدند.

جغرافیای انسانی و طبیعی

جمعیت ساکن در این شهرستان طبق سرشماری سال 1395، بیش از 33049 بود. براساس راهنمای سفر نوروزی به خوانسار باید بدانید که این شهرستان در عرض جغرافیایی 33 درجه و 13 دقیقه شمالی و طول جغرافیایی 50 درجه و 19 درجه شرقی در ناحیه ای نزدیک به کویر مرکزی ایران واقع شده است. این شهرستان در ارتفاع 2250 متر بالاتر از دریا قرار دارد و به علت آب و هوای مناسب، دارای پوشش گیاهی متنوعی اعم از انواع درختان سرو و زمین های پوشیده از لاله های واژگون و محصولات کشاورزی و باغات سیب، آلو و گردو است.

آب و هوا

آب و هوای خوانسار نوعی آب و هوای کوهستانی و نیمه صحرایی است که وجود چشمه ساران، رودخانه ها و باغ ها به کیفیت آن افزود. براساس راهنمای سفر نوروزی به خوانسار باید بدانید که در تابستان ها آب و هوای خوانسار بسیار مطبوع و دلپسند است. هوای مناسب خوانسار در فصول گرم سال سبب جذب گردشگران زیادی به این منطقه ییلاقی می شود. متوسط بیشترین دمای هوای خوانسار در گرمترین ماه تابستان به 31 درجه سانتیگراد می رسد و متوسط دمای شبانه روز در همین ماه 24 درجه سانتیگراد است.

جاذبه های طبیعی

گلستان کوه

منطقه ای بسیار سرسبز و خوش آب و هوا و یکی از دیدنی های معروف خوانسار بوده که سراسرش پوشیده از گون های گزانگبین، پیاز وحشی و انواع گل های زیباست. این منطقه در 15 کیلومتری جنوب خوانسار قرار دارد. گلستان کوه سراسر منطقه ای پر از جاذبه های طبیعی بوده که هریک جلوه ای تماشایی به منطقه بخشیده اند. چشمه های پر آب در جای جای منطقه وجود دارند و آب گوارایی را از قلب زمین به هستی هدیه می کنند. شاید با ارزش ترین گنجینه منطقه، دشت لاله های واژگون بوده که لباس متفاوتی را بر تن طبیعت می نشاند و منظره ای کم نظیر را در بهار بوجود می آورد.

مرزن گشت

چشمه مرزن گشت با جوشش آب از حفره ها و لا به لای سنگ ها در دل کوه های مشرف بر جنوب غربی خوانسار واقع شده است. این چشمه آهکی در پارک ملی سرچشمه قرار دارد و به رودخانه شهر می پیوندد. حجم آب دهی چشمه مرزن گشت 40 لیتر در ثانیه است و از آبش برای سیراب کردن زمین های کشاورزی و استفاده مردم برداشت می شود.

آسیاب آبی

خوانسار در گذشته 40 آسیاب آبی داشت. این آسیاب ها در تهیه آرد نقش مهمی بازی می کردند و هم اکنون نیز تنها آسیاب تاریخی فعال ایران در خوانسار قرار دارد. این بخش از دیدنی های معروف خوانسار که در پارک سرچشمه بوده، توسط یکی از اهالی خوش ذوق بازسازی شد و در این آسیاب علاوه بر خرد کردن گندم، از گردشگران و مهمانان پذیرایی می شود.

کوچه باغ

خوانسار از باغ های انبوه پوشیده شده است؛ بگونه ای که اگر از بلندی های اطراف به شهر نگاه کنیم، جز مواردی اندک، ساختمان و سازه ای را مشاهده نمی کنیم. یکی از زیبایی هایی که چشم هر بیننده ای را در خوانسار به خود خیره می کند، کوچه باغ های زیبا و رویایی است؛ کوچه باغ هایی که با دیوارهای خشتی در بیرون و درختان سر به فلک کشیده خودنمایی می کنند.

دره دربند

منطقه دربند در 5 کیلومتری شهر و در مسیر کوهستانی خوانسار-بویین قرار دارد. سد خاکی دربند در کنار طبیعت زیبای کوهستان دیدنی است.

پارک ملی سرچشمه

یکی از مراکز تفرجگاهی خوانسار، پارک ملی سرچشمه است. این پارک با وسعتی حدود 15 هکتار در جنوب خوانسار و در دامنه کوه قرار دارد. این پارک بدلیل وجود چشمه های آب متعدد از جمله چشمه مرزنگوش، چشمه شترخون و چشمه پیر از طراوت و زیبایی خاصی برخوردار است. همچنین، وجود جنگل های انبوه از درختان مختلف در دامنه کوه بر جاذبه طبیعی این پارک زیبا افزوده است. چشمه اصلی این پارک ضمن افزایش زیبایی، تامین کننده آب کشاورزی خوانسار هست.

اماکن مذهبی خوانسار

بقعه پیر خوانسار

بقعه پیر خوانسار در اوایل سلطنت صفویه بنا به امر پادشاه وقت ساخته شد. صاحب بقعه پایه گذار مذهب شیعه جعفری در اوایل قرن هفتم است. این مقبره که ابتدا سنگی و روی چشمه پیر ساخته شده بود، در دوره صفوی و بنابر ارادت صفویان به سبک معماری سلجوقی بازسازی شده و از جاهای دیدنی خوانسار بشمار می رود.

امامزاده احمد بن سید محمد

این زیارتگاه در جنوب شهرستان خوانسار و کنار رودخانه اصلی واقع شده و به شاهزاده احمد مشهور است که نسبتشان به روایت به حضرت هادی (ع) می رسد. این زیارتگاه دارای گنبد دوپوش است که روی بقعه قرار گرفته و در دو طرف گنبد، دو مناره گلدسته ساخته شده اند.

امامزاده سید صالح

با هفت واسطه نسبتشان به امام هفتم شیعیان حضرت امام موسی بن جعفر (ع) می رسد. در شجره نامه های تاریخی آمد که سید صالح علیه الرحمه صاحب حالات صوری و معنوی بوده و مریدان او در لرستان و بختیاری بسیارند.

امامزاده سید محمود

نسب امامزاده سید محمود به حضرت هادی (ع) و قدمت این بنا نیز به دوره صفویه می رسد. این بنا دارای گنبد 12 ضلعی و مخروطی شکل است. روایت هست باباترک با طغیان ترک از طرف امرای وقت خود مامور آوردن طلای بالای گنبد این امامزاده می شود و وقتی به رحمت ایزدی می پیوندد، در این مکان مدفون می گردد. این مکان دارای آب انبار و سردابه ای تاریخی بوده که به اهمیتش می افزایند.