باید محصولات صنایع دستی در زندگی و جامعه کاربردی شوند

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، باید محصولات صنایع دستی در زندگی و جامعه کاربردی شوند.

با اینکه تحریم های اقتصادی و شیوع کرونا آثار زیان بار بسیاری در اقتصاد و بازار صنایع دستی بر جای گذاشته، تنوع و کیفیت، اصالت و زیبایی صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران همچنان مورد توجه و زبانزد علاقمندان و هنردوستان بوده و مشتریان خاص خود را در بازارهای جهانی دارد؛ اما حفظ و رونق بازار صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران قبل از هر چیز نیازمند رویکرد خلاقانه به طراحی و تولید و گرایش سلیقه و ذائقه مشتریان داخلی به استفاده کاربردی از محصولات صنایع دستی ایرانی است.

وجود 295 رشته صنایع دستی ثبت شده و فعال و زنده سازی 115 رشته منسوخ و فراموش شده، جامعه بزرگ بیش از 2 میلیون نفری در زنجیره کسب و کار در این حوزه ایجاب می کند برای حفظ این بازار ارزشمند که ظرفیت کسب جایگاه مناسب در بازارهای جهانی را هم دارد، دولت ها و مجلس ها، قانون گذاران و مجریان با تصویب قوانین حمایتی و اجرای اقدامات و طرح های زیربنایی، پشتیبان همیشگی فعالان این بخش فرهنگی اقتصادی باشند.

پویا محمودیان، معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی معتقد است «تاکید بیش از حد بر کاربردی نبودن و تکیه صرف بر جنبه های زیبایی شناختی یا نوستالژیک آثار و محصولات که عملاً با واقعیت امروزی صنایع دستی در تضاد قرار گرفته چرخه تولید، فروش و مصرف محصولات صنایع دستی را کند یا متوقف می کند و باید برای جلوگیری از رکود، محصولات صنایع دستی در زندگی و در جامعه کاربردی شوند.»

وی اظهار داشت: بجز آثار منفی برخی رویکردهای ضدفرهنگی، اشکالات طراحی و رعایت استانداردهای بهداشتی و بسته بندی، نه تنها باعث کاهش اعتماد مصرف کننده و عدم اقبال به صنایع دستی می شود، بلکه حیات رشته های صنایع دستی را در معرض تهدید قرار می دهد.

فعالان صنایع دستی از تولیدکننده تا سرمایه گذار و صادرکننده باید به انتظارات به روز و ضرورت های سبک جدید زندگی مردم توجه کنند؛ اما برای رفع مشکلات باید آسیب شناسی دقیق در سه زمینه تولید، فروش و مصرف صورت گرفته، برنامه ای آمایشی، مناسب نقاط گوناگون کشور برحسب تنوع جغرافیایی، فرهنگی و حتی زبانی تدوین و با دقت و نظارت کافی اجرا شود.

محمودیان بر اجرای دوره های آموزشی تولید محور در حوزه صنایع دستی با هدف ایجاد اشتغال پایدار تاکید کرد و گفت : برای برندسازی و کسب سهم بیشتر در بازارهای جهانی باید در گام اول از بازار جهانی شناخت کافی داشت و بازاریابی اصولی و تبلیغات و ترویج موثر محصولات را در همین چارچوب برنامه ریزی و عملیاتی کرد. در گام دوم باید توجه داشت محصولات صنایع دستی متناسب با بازار هدف مصرف طراحی و همچنین مناسب با هر سطح درآمدی قیمت برای مشتری تولید شود.

تحریم و کرونا؛ عاملان رکود بازار و کاهش تقاضای صنایع دستی

محمودیان اظهار داشت: عدم تامین معیشت استادکاران بومی به دلیل شناخت نادرست از بازار هدف و سلیقه بازار مصرف در سالیان طولانی از مهمترین عوامل منسوخ شدن هنرهای سنتی است، همچنین زندگی ماشینی و دسترسی آسان به نیازمندی ها منجر به این شده که تولیدات صنایع دستی که نیازمند زمان، زحمت و آماده سازی مواد اولیه طبیعی هستند به سمت فراموشی بروند.

وی جدی نگرفتن مهارت ها و توانمندی های هنری از سوی مردم را یکی از عوامل اصلی منسوخ شدن هنر هر منطقه عنوان کرد و گفت: ایجاد حسن بالندگی و خودباوری در مردم نسبت به توانمندی های هنری خودشان، انتخاب مربی شایسته و باتجربه از میان مردم همان منطقه و برگزاری دوره های آموزشی از راهکارهای اصلی حفظ یا احیای هنرهای سنتی است.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی گفت: مهمترین علل تعطیل شدن کارگاه های تولیدی و منسوخ شدن رشته صنایع دستی و هنر سنتی مسائل اقتصادی مانند هزینه تامین مواد اولیه یا حامل های انرژی یا هزینه کارگر است، این مشکلات، قیمت تمام شده محصول را برای خریداران و علاقمندان بالا می برد و منجر به کاهش شدید تقاضا و ضرر و زیان تولیدکننده می شود و باعث می شود هنرمند بازار خود را از دست داده و آرام آرام دست از کار بکشد، حال آنکه در چند سال اخیر هم تحریم های اقتصادی و شیوع کرونا، بازار صنایع دستی را به شدت تحت تاثیر قرار داده است.

احیای 115 هنر سنتی در حال فراموشی | نواربافی آلاچیق ترکمن در خطر فراموشی

محمودیان درباره احیا و باززنده سازی رشته هنرهای سنتی گفت: تا سال گذشته، 99 رشته در حال فراموشی احیا شد و با شناسایی رشته های صنایع دستی بومی در حال فراموشی و یا منسوخ شده و استفاده تجارب و مهارت استادکاران پیشکسوت، طرح های احیا و باززنده سازی این رشته ها را در دستور کار قرار دادیم و اکنون 115 رشته صنایع دستی احیا شده است.

معاون صنایع دستی و هنرهای سنتی وزارت میراث فرهنگی گفت: متاسفانه، در استان گلستان رشته نواربافی آلاچیق ترکمن که در داخل آلاچیق ها نصب می شود، در حال فراموشی است که باید اقدامات فوری برای نجات این رشته انجام شود. محمودیان درباره احیای رشته گلیم بافی گنخک گفت: این رشته در حال فراموشی بود که پس از شناسایی و برگزاری دوره های آموزشی در روستا احیا شد و در حال حاضر 30 نفر در دوره آموزشی گلیم بافی گنخک مشغول به یادگیری این رشته هستند.