کلیسا ایاصوفیه | کلیسایی با معماری منحصر به فرد در دنیا

کلیسا ایاصوفیه در ابتدا "مگاله اگلیز Megale Ecclesia" یعنی کلیسای بزرگ نامیده می شد. در قرن 5 میلادی "سن صوفی Saint Sofi" و سپس توسط ترکان مسلمان در دوره فتح قسطنطنیه بدست سلطان محمد فاتح "ایاصوفیه" نامیده شد. کلیسا ایاصوفیه بارها طعمه حریق و زمین لرزه واقع شده و ویران گشته است و دوباره بازسازی و مرمت شده است. در سال 532 میلادی در دوره امپراطوری "ژوستینین" توسط معماران معروف آن زمان به نام های "آنتیمیوس و ایزیدوریس" دوباره بازسازی شده است. ساختمان آن 5 سال طول کشید در حالیکه هزاران کارگر زیر نظارت شخص امپراطور روم که در محل حاضر می شده است، شرکت داشتند. از نظر سیاسی این بنا برای تثبیت قدرت امپراطوری روم شرقی بسیار ضروری تشخیص داده شده بود. لذا برای جلب نظر مردمان آن دیار و ممالک مجاور در عظمت بنا و تزیینات داخلی آن بسیار کوشیدند تا چون نشانه و سمبل قدرت و نیرومندی و شکوه عظمت امپراطوری به شمار آید. با ما در مجله همگردی همراه باشید تا سفری به مسجد ایاصوفیه داشته باشیم و اطلاعاتی از پلان کلیسا ایاصوفیه کسب کنیم....

پلان کلیسا ایاصوفیه

در معماری و پلان کلیسا ایاصوفیه، تاکید عظمت بنا در سقف و گنبد مرتفع با ارتفاع 56 متر گذاشته شد و قطر آن 5/31 متر و طول شبستان آن 5/79 متر است و عرض آن 5/69 متر است. مجموعا 107 ستون دارد. سراسر کف تالار با سنگ مرمر مفروش است و قسمت های عبادتگاه، موزاییک کاری شده است. درهای باقی مانده دارای چوب کاری بسیار عالی و مرصع به برنز است و چهار ستون آن از مرمر سبز ساخته شده است. این بنا بالاخره در سال 1435 میلادی توسط ترکان مسلمان فتح شد و اولین جمعه، سلطان محمد فاتح نماز جمعه را در آن جا اقامه نمود و دستور داد که از آن به بعد بنام "مسجد ایاصوفیه" نامیده شود. و کلیسا که به عنوان نشانه ای از دولت مسیحی به غنیمت اسلام درآمده است دست نخورده باقی بماند. تنها اشیا غیر ضروری خارج و قسمت هایی از نقوش و تصاویر و موزاییک کاری که صحنه های انجیلی را نشان می داد با قشری از گچ پوشانیده شد. در دوره سلطان محمد فاتح یک مناره چوبی در ضلع غربی مسجد ایاصوفیه برپا شد و یک محراب در سمت قبله ساخته شده است و یک کتابخانه به کاشی کاری از کاشی های ساخت "کوتاهیه" پوشیده شده است بعدها یک مدرسه به ضلع شمال غربی مسجد الحاق شد و چندین مناره نیز در اطراف بنا ساخته شده و به آن اضافه گردیده است و به صورت یک مسجد کامل درآمد. امروز این بنا به صورت موزه درآمده و موزاییک ها نیز از گچ خارج گشته است.