نان اسکو یکی از لذیذترین نان های سنتی ایران است

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای بدست آمده، نان اسکو یکی از لذیذترین نان های سنتی ایران است.

مهارت پخت نان اسکو در سال 91 در فهرست میراث ناملموس آثار ملی ثبت شده است. پخت این نان با وجود دنیای الکترونیکی و تغییرات دنیای مدرن هنوز به روش سنتی و استفاده از تنور و دو چوب دستی انجام می گیرد. این نان با استفاده از آرد گندم و جوی مرغوب همین شهرستان در تنور داغ نانوا شکل می گیرد.

دلیل اینکه هنوز این نان سنتی وضعیت قبلی خود را حفظ کرده و همانند روش گذشتگان پخته می شود را میتوان به ویژگی های مطلوب و خاص آن ربط داد. اسکو چوریی بدون هیچ ضایعات و دور ریختنی مصرف می شود و ماندگاری بالا، خوش طعمی و کیفیت بالا داشته و مهارتی خاص در شیوه پخت آن وجود دارد که با دستان هنرمند نانوا انجام می گیرد.

این نان با ویژگی های منحصر بفرد خود کاملا یکدست و به شکل گرد بوده و بافت خشکی دارد و به عنوان نان خشک شناخته می شود که باید اندکی آب بر روی آن پاشید تا نرم شود. هرچند نان اسکوی خشک هم طعمی بسیار لذیذ دارد.

ضایعات صفر درصدی، استفاده از آرد سبوس دار با حفظ تمامی املاح و ویتامین ها، ماندگاری بسیار بالا، قابلیت تولید انبوه و عدم استفاده از جوش شیرین از جمله خواص منحصر بفرد نان اسکو است که در این راستا ضروری است تا برای صادرات این محصول و برنامه ریزی برای گسترش واحدهای جدید اقدام شود.

رونق اقتصادی و ایجاد اشتغال پایدار در زمینه نانوایی

با توجه به اهمیت برگزاری جشنواره های غذایی در شناساندن ظرفیت های شهرستان، از سوی فرمانداری اسکو برنامه ریزی شده تا همایش ملی برای شناساندن هرچه بیشتر این محصول ارزشمند در دوران پس از پاندمی کرونا برگزار شود.

در مجموع نزدیک به 100 واحد نانوایی کوچک و بزرگ در این شهرستان فعالیت می کنند که متوسط اشتغال در هر واحد پنج نفر است. در مجموع نیز 500 نفر از طریق اشتغال مستقیم در نانوایی های اسکو کار می کنند و در بحث اشتغال غیر مستقیم نیز ظرفیت پنج برابری در عرضه و توزیع نان در سطح شهر و استان فعال هستند.

فعالیت برخی از نانوایی ها به صورت خانگی

تعدادی از واحدهای نانوایی اسکو به صورت خانگی فعالیت می کنند که این واحدها از طریق مجوز مشاغل خانگی ساماندهی شده و از نظر تسهیلات مشاغل خرد، حمایت می شوند. از محل تسهیلات روستایی و عشایری نیز وام هایی برای طرح توجیهی به واحدهای متقاضی تسهیلات ارزان قیمت اختصاص یافته است.

در شهرستان اسکو دو گروه نانوایی استفاده کننده از آرد یارانه ای و نیمه یارانه ای و گروه آزادپز فعالیت می کنند. کارگروه مشترکی متشکل از اداره صمت، اتحادیه نانوایان، پلیس، اماکن و واحد بهداشت محیط شبکه بهداشت بر فعالیت تمامی نانوایان شهرستان نظارت دارند. در تلاش هستیم تا ضمن تقویت نظارت های مردمی، واحدهای نانوایی شهرستان در راستای مشتری مداری و ایجاد فضایی رقابتی با بهترین کیفیت و بالاترین سطح بهداشت فعالیت کنند.

تاریخچه پخت نان اسکو به گذشته های دور باز می گردد

امیر جدائی، رئیس اداره میراث فرهنگی شهرستان اسکو پیرامون اینکه نان اسکو یکی از لذیذترین نان های سنتی ایران است، می گوید: مهارت پخت نان اسکو به همراه سایر نان های سنتی استان، در قالب مهارت پخت نان آذربایجان شرقی در سال 91 به ثبت ملی رسیده است.

او می افزاید: ویژگی خاص نان اسکو این است که ماندگاری حداقل شش ماه بدون اینکه فاسد و یا خراب شود را دارد و این ویژگی آن را با سایر نان ها متمایز می سازد. نان اسکو همچنین به شکل گرد بوده و ابعاد آن معمولا 60 در 40 سانتی متر و یا در ابعاد به همین نسبت ولی بزرگتر است.

او ادامه می دهد: نان اسکو در داخل تنور پخته می شود. این تنور خاص به شکلی ساخته می شود که قابلیت پخش گرما به تمامی نقاط نان و به صورت همه جانبه را دارد.

وضعیت تولید نان اسکو از زبان نانوای باسابقه اسکویی

آقای خباز یکی از نانوایان قدیمی اسکو است که از زمان کودکی در خانواده ای با پیشینه نانوا متولد شده و پدربزرگ مادری و پدربزرگ پدری او همگی نانوا بوده اند.

او می گوید: در سال 56، بنده به همراه پدر، کار نانوایی را آغاز کردم و تاکنون نیز شغل نانوایی را ادامه داده و از این به بعد نیز ادامه خواهم داد.

او در خصوص قدمت نان اسکو می افزاید: نان اسکو بسیار پیش تر از سابقه فعالیت نانوایی ما قدمت دارد ولی با این حال سعی کرده ایم تا هنوز کیفیت مخصوص نان اسکو در تولیدی را حفظ کنیم؛ همچنین سعی می کنیم تا نان اسکویی تولید کنیم که به نان اسکوی اصیل نزدیک باشد.

خباز با اشاره به انواع مختلف نان اسکو در بازار ادامه می دهد: اندازه طول نان تولیدی ما حدود 100 الی 110 و اندازه عرض آن 60 یا 70 سانتیمتر است. ما در تولیدی نان، گندم را می خریم و آن را آسیاب می کنیم و سپس در ترکیب با آردهای دیگر، نانی مرغوب تولید می کنیم.

او با بیان اینکه شخصا از تمیزی روند آسیاب گندم ها مطمئن می شود، می افزاید: نان های اسکو، اندکی رنگ تیره دارند و مانند نان لواش کاملا سفید نیستند، این امر به دلیل عدم استفاده از افزودنی های دیگر است که باعث می شود نان رنگ طبیعی خود را داشته باشد.

او در خصوص مقدار پخت روزانه واحد تولیدی خود اظهار می کند: اگر کیفیت آرد خوب باشد، در روز هفت و یا هشت کیسه آرد برای تولید نان مصرف می شود. برخی مواقع که تعداد نانواها کم است هم نان کمتری پخته می شود.

نانوایی نان اسکو یک شغل تخصصی است

این نانوای باسابقه می گوید: شغل ما یک فعالیت تخصصی است و نمی توانیم به سادگی، نفرات دیگری را برای پخت نان استخدام کنیم، چون فقط یک فرد حرفه ای می تواند خمیر نان را در اندازه ای مشخص دربیاورد و یا هردو طرف نان را به صورت یکنواخت بپزد.

او ادامه می دهد: مساحت کل نانوایی ما، 69 متر مربع است و 6 یا هفت نفر هم با احتساب بنده و فرزندانم در آن مشغول به کار هستیم.

او در خصوص میزان فروش نان اسکو می گوید: پخش نان بسیار گسترده ای نداریم اما مشتری های ما از سه ماه قبل، نوبت رزرو می کنند و هر فرد در نوبت خود، نان ها را تحویل می گیرد.

خباز می افزاید: ما نان اسکو را به کل ایران صادر می کنیم و معمولا صادرات مستقیم به کشورهای دیگر نداریم، ولی رانندگان ترانزیتی هستند که چندین بسته نان اسکو را از ما می خرند و به خارج از کشور می برند.

او متذکر می شود: کرونا بر روند کاری ما تاثیر مثبتی داشته و تقاضا برای نان اسکو بیشتر شده است. ما در تولیدی خود تمامی پروتکل های بهداشتی را رعایت می کنیم و بر نظافت افراد شاغل در نانوایی بسیار حساس هستیم و حتی در سال 98 هم تندیس طلایی تولیدکننده نمونه شهرستانی را دریافت کردیم.