مدیریت سلامت روان کودکان قانون گریز

زندگی آنلاین/عدم فرمانبرداری کودکان از قوانین والدین یکی از مسائل با اهمیت است که بسیاری از والدین را دچار حالت درماندگی می کند. کودکان بنا بر سن کم شان قادر نیستند ضوابط اجتماعی را همان طور که بزرگسالان درک می کنند بپذیرند و برای تبدیل شدن به یک فرد اجتماعی و مستقل باید به مرورزمان بیاموزند رفتارشان را تغییر داده و برای رعایت نظم از قوانینی پیروی و حد و حدودها را رعایت کنند. چنانچه کودکی بدون آمادگی وارد جامعه شود مسلماً با مسائل و قوانینی مواجهه می شود که با آنها آشنا نبوده و توان سازگاری با آنها را ندارد و در پی این درماندگی یا از قوانین و حدوحدودها کناره گیری کرده و به مسائلی همچون داروهای آرام بخش و یا اعتیاد روی می آورد و یا جهت عدم مواجهه با واقعیت های جامعه شروع به سرکشی و جامعه ستیزی می کند. برای پیشگیری از بروز این مشکلات بهتر است والدین از دوران کودکی آموزش های لازم جهت رعایت قوانین و مقررات را داده و کودکان را با محدودیت ها آشنا سازند و به آنها بیاموزند برای داشتن آرامش و امنیت نیاز به نظم و تبعیت از قوانین دارد. جهت رسیدن به این منظور مدنظر قرار دادن موارد ذیل قابل تأمل است:

از قضاوت کردن و دستور دادن بپرهیزید

درست است کودکان باید از والدینشان فرمانبری داشته باشند ولی این به معنای دستور دادن نیست. برای پذیرش و حرف شنوی بیشتر بهتر است خواسته هایتان را از کودک به صورت یک پیشنهاد مطرح نکنید به عنوان مثال از او نپرسید این لباس را می پوشی یا نه؟ به او حق انتخاب دهید با این روش «دو گزینه داری می توانی از بین این دو لباس یکی را انتخاب کنی» و در این خصوص قاطعیت داشته باشید. با این روش هم به او حق انتخاب داده اید و هم قاطعیت خود را به وی نشان داده اید.

از کلمات شرطی استفاده نکنید

از کلمات شرطی همانند «اگر» استفاده نکنید. «اگر اسباب بازی ها رو جمع کنی می تونی کارتون نگاه کنی» بلکه با قاطعیت بگویید: «وقتی اسباب بازی هاتو جمع کردی اجازه داری کارتون نگاه کنی» به یاد داشته باشید قاطعیت به معنای خشونت نیست. متاسفانه برخی والدین اشتباه برداشت کرده و با خشونت با کودکان رفتار می کنند و متعجب خواهند شد که چرا با توجه به اصول رعایت کرده پاسخ مورد انتظار از کودک نمی گیرند. خشونت نه تنها راهکار مناسبی نیست بلکه سبب لجبازی و آموزش خشونت در کودک می شود.

به کودکتان برای عمل به قوانین رشوه ندهید

«این شکلات را بگیر و در مهمانی شیطنت نکن» رشوه با پاداش را اشتباه نگیرید برای پاداش باید ابتدا کودک عمل مورد نظر را انجام دهد و پس از آن تقویت شود بدین گونه «پسر خوبی باش در مهمانی با اسباب بازی هایت بازی کن و پس از مهمانی یک شکلات از من بگیر» فراموش نکنید باید جمله تان جزئی و دقیق باشد. از کلی گویی پرهیز کنید کودکان قادر به هضم منظور شما از میان بسیاری از کلمات کلی و پیچیده نیستند. با آنان واضح و شفاف صحبت کنید.

کمتر نه بگویید

بکن و نکن یکی از مواردی است که نه تنها برای کودکان آزار دهنده است بلکه بزرگسالان نیز از اینکه مدام به آنها نه بگویند و دستور دهند چه کاری باید انجام دهند و یا نه آزرده خاطر می شوند. به یاد داشته باشید تذکرات زیاد و نه گفتن مداوم سبب لجبازی کودک می شود. قانون «10 نه» را یاد بگیرید. مدام برای خود یادآوری کنید که پدر و مادر با یکدیگر در کل روز فقط می توانند 10 بار به کودک نه بگویند. آن هم در مواقعی بکار ببرید که خطری کودک شما را تهدید می کند. برای رسیدن به این هدف تا حد امکان محیط امنی را در خانه برای کودکتان فراهم کنید تا کمتر مجبور به نه گفتن شوید. با کمی توجه در خواهید یافت که در طول روز چگونه به کرات به وی تذکر می دهید و امرونهی می کنید.

در دستور دادن صرفه جویی کنید

همین طور از پشت سر هم تذکر دادن به عنوان مثال «مواظب باش غذا را روی لباست نریزی» «آرام روی صندلی بشین و شیطنت نکن می افتی»، «مواظب باش از پله ها نیفتی» از کلماتی همانند «عجله کن»، «مواظب باش» استفاده نکنید به جای آن پیامی که می خواهید به کودکتان انتقال دهید را جزئی کنید بدین طریق «برات پیش بند می بندم که لباست تمیز بمونه» «دستتو به نرده های بگیر و با هم از پله ها پایین بریم وقتی رسیدیم می تونی بدوی» وقتی دستورات پشت سر هم باشد کودک توانایی تجزیه و تحلیل چند جمله دستوری را پیدا نخواهد کرد و هیچکدام از دستورات را اجرا نمی کند.

مراقبت بازی چرا در کودکان باشید

کودکانی که زیاد از والدین بکن و نکن شنیده اند هنگامی که شروع به سخن گفتن می کنند آنان نیز از کلمه «نه» به کرات استفاده می کنند. البته نباید فراموش کرد نه گفتن شان یک نه طوطی وار است و معنای واقعی نه را ندارد. این کودکان از بازی چرا به کرات استفاده می کنند و هر درخواست و پیشنهادی به آنها داده شود در جواب می پرسند «چرا؟» «چرا باید مواظب باشم»، «چرا به وسایل دست نزنم» و غیره، در این صورت قاطع بودن تنها راه حل است نباید این چراها با چراهای کنجکاوی اشتباه گرفته شود.

هماهنگی پدر و مادر لازمه تربیت کودک است

چنانچه والدین انتظار دارند کودک شان از آنها تبعیت کند باید به یاد داشته باشند ابتدا در مورد روش تربیتی که انتخاب می کنند با یکدیگر به توافق برسند. کودکان بسیار باهوش هستند و هر نوع هماهنگی در رفتار والدین را به خوبی متوجه می شوند. چنانچه کودک احساس کند والدین در نظرات شان ناهماهنگی دارند از این مسئله در جهت تحقق بخشیدن خواسته هایش استفاده می کند.