انواع شدید کرونا در مبتلایان به فشار خون

معاون دفتر بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت با اشاره به تاثیر کرونا بر برنامه های کنترلی جهت پایش بیماران مبتلا به فشار خون گفت: فشارخون بالا عامل مستعد شدن ابتلا به کووید19 نیست؛ اما اگر فردی که فشارخون بالا دارد به کرونا مبتلا شود عوارض ناخوشایندتری را تجربه می کند.

دکتر علیرضا مهدوی گفت: متاسفانه در سال 1399 اکثر خدمات ما به دلیل بروز کرونا با مشکل مواجه شد. اواخر بهمن 1398 کرونا در ایران مشاهده شد و یکی از نگرانی های اصلی مردم این بود که حضورشان در مراکز درمانی ممکن است سبب انتقال بیماری به آنها شود تا اینکه در سیستم بهداشتی برخی مراکز را مخصوص مراجعه مبتلایان به کرونا اعلام کردند. از طرف دیگر در ابتدا ما هم توصیه کردیم مردم تا حد امکان برای خدمات مراقبت بیماری های مزمن همچون فشارخون بالا، دیابت و... مراجعه نکنند و بتوانیم از راه دور اقدامات کنترلی انجام دهیم و پیگیر راه اندازی جدی نسخه نویسی الکترونیک بودیم.

وی با اشاره به کاهش ارائه خدمات در اوایل سال گذشته به دلیل کاهش مراجعه مردم به مراکز درمانی، اظهار کرد: با ماندگار شدن وجود پاندمی رفته رفته مراجعات مردم بیشتر شد، اما هنوز هم مانند گذشته و قبل از کرونا نشده است. از طرفی ثابت شد که مراقبت و کنترل نادرست فشارخون، قندخون و... می تواند سبب شود اگر فردی که به این بیماری های مزمن مبتلا است، کرونا هم بگیرد احتمالا انواع شدید بیماری را تجربه کند. کرونا بر مراقبت و شناسایی بیماران اثرگذار بود و راهکارهایی برای رفع این مشکل همچون ارائه خدمات تلفنی و... داشتیم.

وی با اشاره به برگزاری بسیج ملی کنترل فشارخون بالا در سال 1398 بیان کرد: این بسیج ملی چند هدف را دنبال می کرد. اهداف ایجاد این بسیج ملی افزایش آگاهی و سواد سلامت جامعه در باره فشار خون بالا، ترغیب مردم برای مراجعه به مراکز تعیین شده جهت اندازه گیری فشارخون و شناسایی و پیگیری افراد دارای فشارخون، کاهش مصرف نمک روزانه مردم به حداقل 50 درصد با اطلاع رسانی به جوامع مردمی، کنترل صنایع و ساختارهای مرتبط، افزایش مصرف غلات، حبوبات، سبزیجات و میوه جات به میزان 25 درصد بیشتر از وضعیت کنونی، کنترل و درمان مبتلایان به فشارخون بالا، رعایت و کنترل دقیق عوامل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اثرگذار بر این موضوع بود. این برنامه از 27 اردیبهشت 1398 مصادف با روز جهانی فشارخون آغاز شد و تا نیمه تیرماه 1398 ادامه داشت. با اتمام بسیج مقرر شد 100 درصد کسانی که با فشارخون بالا شناسایی کردیم را تا آخر سال حداقل یکبار دیگر بررسی کنیم یا اگر بیمار قدیمی هستند در فواصل هر سه ماه یکبار توسط پزشک بررسی شوند.

مهدوی با اشاره به اینکه هدف ما شناسایی حدود 1.5 میلیون نفر افرادی بود که از فشار خون خود بی اطلاع بودند که در این طرح محقق شد، ادامه داد: تا انتهای آذرماه 1398 یکبار دیگر تقریبا تمام کسانی که فشارخون داشتند را بررسی کردیم و در دی ماه از دست اندرکاران برگزاری بسیج تقدیر و تشکر کردیم و پس از آن زمزمه بروز بیماری کرونا آغاز شد. البته پس از بروز این مشکل هم به شکل دورادور مراقبین سلامت سعی می کردند پیگیر حال این افراد باشند و راهنمایی های لازم را ارائه می دادند.

معاون دفتر بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت، در خصوص دیگر دستاوردهای بسیج ملی فشار خون بالا، اظهار کرد: پوشش این طرح در روستاها بسیار بالا بود؛ چراکه در این مناطق بهورزان فعالیت خوبی داشتند. به طور کلی 30 میلیون و 540هزار و 737 نفر در کشور مورد غربالگری فشارخون قرار گرفتند که پس از حذف موارد تکراری، به عدد 26 میلیون و 678 هزار و 384 نفر رسیدیم. از این تعداد 15 میلیون و 12هزار و 693 نفر فشارخون طبیعی داشته و 3 میلیون و 706 هزار و 514 نفر نیز یا فشارخون بالا و یا سابقه آن را داشتند. همچنین 7 میلیون و 959 هزار و 288 نفر نیز دچار پیش فشارخون بالا یا پره هایپرتنوسیو بودند.

وی افزود: در یکسال و نیم اخیر زندگی بشر تغییر بزرگ و جدیدی کرده است. فشا خون یکی از شایع ترین علل مرگ و میر در تمام جوامع است و در ایران هم 10 علت اول مرگ در کل جمعیت در سال 1395به ترتیب شامل سکته قلبی، سکته مغزی، دیابت، بیماری های قلبی ناشی از فشار خون، حوادث مربوط به حمل و نقل، سایر بیماری های قلبی، سرطان معده، سایر بیماری های دستگاه تنفسی، پنومونی و بیماری های مزمن ریه و برنش ( قلبی_ ریوی) بوده است. یکی از عوامل اصلی سکته های مغزی و قلبی افزایش فشارخون شریانی است و مراقبت از آن بسیار مهم است. تقریبا در مناطق مختلف شرایط یکسان است، قانونی برای فشارخون وجود دارد که اعلام می کند 50 درصد افرادی که فشارخون دارند از بیماری خود اطلاع ندارند، از آن دسته که می دانند بیمار هستند 50 درصد مراقبت نمی کنند و دارو مصرف نمی کنند، از آن 50 درصد که دارو مصرف می کنند هم 50 درصد کنترل می شوند و ... این قانون 50 درصد همه جا صادق است اما در کشورهای مختلف اندکی تفاوت دارد. مثلا در کشور ما بر اساس مطالعه استپس سال 1395 حدود 40 درصد کسانی که فشارخون بالا داشتند از بیماری خود بی اطلاع بودند.

وی درباره سایر داده های مطالعه استپس سال 1395، گفت: مطالعه بعدی ما در سال 98 آغاز شد که به دلیل کرونا با تاخیر مواجه شد اما اخیرا به اتمام رسیده است و نتایج آن طی ماه های آتی منتشر می شود اما، بر اساس مطالعه سال 95 حدود 43.89 درصد مرگ ها در سال 1395 به علت بیماری های قلبی عروقی بوده است و شیوع فشارخون بالا حدود26.4 درصد در افراد 18 سال و بالاتر( در افراد 18 تا 24 سال 5.5 درصد ، در افراد 25 تا 59 سال ، 20.4 درصد و در افراد 60 سال و بالاتر، 59درصد) بوده است. همچنین فقط 38.7 درصد افراد مبتلا به بیماری فشارخون بالای 18 سال و بالاتر، درمان موثر دریافت می کنند( 40.7 درصد در شهر و 33.8 درصد در روستا) و فقط 38.7 درصد افراد مبتلا به بیماری فشارخون بالای 18 سال و بالاتر درمان موثر دریافت می کنند(41 درصد مردان و 37.3 درصد زنان).

وی افزود: طی سال های 1385 الی 95 روند ناآگاهی و ابتلا به بیماری کاهش یافته است اما همچنان بالای 40 درصد مبتلایان از ابتلای خود آگاهی ندارند. آگاهی از ابتلا به فشارخون بالا در افراد 18 سال و بالاتر در شهر 58.4 درصد و در روستا 56.8 درصد تقریبا مشابه است. آگاهی از فشارخون بالا در جمعیت مردان 18 سال و بالاتر 48.5 درصد و در زنان 65.7 درصد است. همچنین در ایران، تقریبا یک نفر از هر پنج نفر افراد 18 سال و بالاتر به فشار خون بالا مبتلا هستند.

معاون دفتر بیماری های غیرواگیر وزارت بهداشت در پایان تاکید کرد: داشتن فشارخون بالا، عامل مستعد شدن ابتلا به کووید19 نیست ولی اگر فردی که فشارخون بالا دارد به کرونا مبتلا شود عوارض ناخوشایندتری را تجربه می کند.