فاصله بین دوزهای هر نوع واکسن کرونا باید چقدر باشد؟

اخیرا بحث فاصله گذاری بین دوزهای واکسن در محافل علمی داغ بود و انگلستان به دلیل افت شدید در تعداد ابتلای جدید به بیماری کووید19 پس از اینکه بیش از 60٪ جامعه حداقل یک دوز دریافت داشتند، کماکان بر تصمیم خود مبنی بر تاخیر دوز دوم را مصر است، تا بر این اساس از حداکثر ایمنی زایی در سطح جامعه برخوردار شود.

کارآزمایی آن بود که بیانگر اثربخشی 89٪ بین روزهای 15 تا 21 پس از دوز اول بود، هرچند شرکت فایزر خود از این تصمیم استقبال نکرد. مطالعات دیگر هم متعاقبا میزان اثربخشی را 80٪ در 60 سال و بالاتر پس از دوز اول ذکر نمود، لذا انگلستان تصمیم به ادامه افزایش فاصله دوزها گرفت.

البته تئوری تاخیر دوز دوم مخالفینی هم بخصوص در آمریکا دارد که تاخیر را موجب کاهش ایمنی عمومی و فرصتی برای گسترش واریانت های جدید می دانند.

در حال حاضر انگلستان فاصله بین دو دوز را 12 هفته (بین 77 تا 84 روز) قرار داده و به دلیل افت شدید تعداد بیماران جدید و بازگشایی قرنطینه های عمومی ترجیح می دهد دوز دوم با تاخیر تزریق شود تا ایمنی بهتر و طولانی تری حاصل شود. هیچ کلینیکی اکنون اجازه ندارد به هر دلیلی زیر 77 روز (11 هفته) دوز دوم را تجویز نماید مگر در موارد استثنایی همانند کسانی که در نوبت شیمی درمانی با تاریخ مشخص هستند و یا الزاما باید داروهای سرکوبگر ایمنی قوی دریافت دارند (ولی نباید این فاصله زیر 3 تا 4 هفته باشد). افراد بی خانمان و یا کسانی که یافتن آنها برای دوز دوم براحتی ممکن نباشد.

ضمنا NHS فعلا تاکید دارد که هر دو دوز واکسن یکسان باشد مگر در موارد استثنایی که شامل موارد زیر است:

1) واکسن اول را در جایی دریافت کرده که نمی داند چه نوعی بوده و یا آن نوع واکسن در کشور موجود نباشد.

2) حساسیت شدید مثل شوک آنافیلاکتیک با دوز اول هر واکسنی که تغییر و یا ادامه همان واکسن باید با مشورت متخصص آلرژی باشد.

نتیجه می گیریم تغییر نوع واکسن برای دوز دوم فعلا مورد تایید هیچ نهاد معتبری نیست و از طرفی ایجاد فاصله 3 برابری بین دوزها در کشورهایی که سطح رعایت پروتکل های ایمنی پایین است و یا در معرض حمله واریانت های جدید می باشند چندان همراه با احتیاط نیست و کشوری مثل انگلستان به دنبال افت چشمگیر در تعداد بیماران به این مهم دست زده است. البته شاید کشورهایی که در تامین واکسن مشکل دارند از این طرح به دلیل اجرایی استقبال کنند اما نظر اپیدمیولوژیست ها تعیین کننده خواهد بود.

و در انتها اینکه برای بی خانمان ها و کسانی که آدرس ثابت ندارند چه تمهیداتی در کشور در نظر گرفته شده تا از دریافت هر دو دوز واکسن آنها اطمینان یافت.