زیباترین و محبوب ترین صنایع دستی ایران کدامند؟

صنایع دستی در هر کشوری نشان دهنده فرهنگ و تاریخی است که آن کشور در طول سالیان سال گذرانده است. کشور ایران با دارا بودن تاریخچه ای فاخر و بسیار عمیق یکی از پایه گذاران تمدن فرهنگی در میان کشورهای جهان به شمار می رود. جلوه این فرهنگ را می توان در هنر به جا مانده از نیاکان ما در آثار تاریخی نظیر مساجد، مقبره ها، کاخ ها و دیگر صنایع دستی به طور کامل مشاهده کرد.

در میان تمامی آثار هنری موجود که هر کدام نشان دهنده فرهنگ های مختلف در سراسر ایران است، یکی از فاخرترین آثاری هنری موجود صنایع دستی است که جلوه ای از فرهنگ قومی و ملی ایران به حساب می آید. در این مطلب قصد داریم تا به گزیده ای از بهترین صنایع دستی ایران که شهرت جهانی دارند، اشاره کنیم.

خاتم کاری، هنر زینت دادن به اشیا

صنایع دستی ایران همانند منظومه ای زیبا و رنگین است که کهکشانی از نور و رنگ را برای مخاطبان خود به ارمغان می آورد. خاتم کاری یکی از اصیل ترین و زیباترین صنایع دستی ایران است که با توجه به وقت و دقتی که هنرمندان آن صرف ساخت این محصولات می کنند چشم هر بیننده ای را می توانند به سمت خود جذب کنند. خاتم کاری یکی از مهمترین صنایع دستی اصفهان است که در سفر به این شهر می توانید محصولات مختلف خاتم کاری شده را خریداری نمایید.

مینا کاری، هنر تزئین فلزات

هنر میناکاری یکی از صنایع قدیمی ایران است، که قدمت آن به زمان اشکانیان و ساسانیان برمی گردد. اغلب آثار میناکاری شده بر روی ظروف و اشیای فلزی نظیر طلا و نقره به کار برده می شود. ایران یکی از اصلی ترین صادرکنندگان هنر میناکاری و چوب های طراحی شده محسوب می شود. جالب است بدانید که در سال 1310 هنر میناکاری رونق بسیاری داشته و در سال های اخیر هم توسط هنرمندان و استادان گرانقدری به نام شکرالله صنیع زاده این هنر ارزشمند ایرانی پیشرفت بیشتری داشته است.

سفال و سرامیک، ریشه ای دیرینه در ایران

سفالگری هنری که از دوره باستان تا به امروز همراه ارزشمند زندگی بشر بوده است. سفال با توجه به مواد اولیه ارزان و به وفوری که دارد به عنوان یکی از مصنوعات ارزشمند ساخت دست انسان به شمار می رود که دوام بسیار زیادی دارد و برای هزاران سال هم می تواند زیر خاک دوام بیاورد. اگر هنر سفالگری را می توان متعلق به تمامی ایران دانست، اما در بین صنایع دستی یزد سفال و سرامیک می تواند به عنوان یکی از شاخص ترین موارد به شمار بیاید.

گلیم بافی، هنرهای دستی عشایر و روستاییان

گلیم، نام آشناترین صنایع دستی است که تقریبا همه با آن آشنایی داریم؛ گلیم به طور کلی بافت صاف و بدون پرزی دارد و از زیر شاخه های هنر نساجی و بافندگی سنتی به شمار می رود. علی رغم اینکه تا چند دهه اخیر گلیم، بافته ای عشایری تلقی می شد اما در حال حاضر مردم از گلیم برای جنبه های تزئینی استفاده می کنند. گلیم ها به سه دسته کلی تقسیم می شود که عبارتند از:

گلیم ساده یا دورو یا تخت (Flat Kilim)
گلیم یک رو یا سوماک (Sumak Kilim)
گلیم های خاص یا گلیم های یک رو ولی غیر سوماک

ظروف مسی، یار دیرینه منازل شما

از دیگر صنایع کهن ایران، مسگری است؛ هنری که مرکز عمده آن شهرهای کرمان، شیراز، کاشان و اصفهان است. اهمیت فلزات در دوره های مختلف تمدن بشر با توجه به آثار کشف شده قابل مشاهده است، به طوری که پس از سنگ دومین عامل تاثیرگذار در زندگی بشر فلزاتی نظیر مس بوده است. شهر کرمان به عنوان یکی از شهرهای ایران است که با نام های زیره و مس در بین مردم شناخته شده است و بازار مسگری آن قدمتش به دوره صفویه باز می گردد. از همین رو مس و ظروف مسی شاخص ترین صنایع دستی کرمان به شمار می روند.

سرمه دوزی، هنر اصیل و سنتی ایران

همانطور که در ابتدای مطلب گفتیم، صنایع دستی ایران نشانی از فرهنگ و تمدن قومی و ملی است که در سراسر کشور وجود دارد. سرمه دوزی یکی دیگر از صنایعی است که به یادگار از دوره اشکانیان باقی مانده و نوعی هنر تزیینی روی پارچه محسوب می شود. سرمه های معمولا از فلزات گرانبها و براق نظیر طلا و نقره ساخته می شدند که بعدها به این منظور که دیگر اقشار جامعه هم بتوانند از این هنر ارزنده بهره مند باشند از فلزاتی با آلیاژهایی که قیمت پایین تری داشتند در تزئین این پارچه ها استفاده کردند. اصالت هنر سرمه دوزی به شهرهای کاشان و اصفهان برمی گردد.

ایران با توجه به پتانسیلی بالایی که از قرن های گذشته تا به امروز در هنر صنایع دستی داشته به عنوان یکی بزرگترین و مشهورترین صادرکنندگان هنرهای دستی محسوب می شود. انواع صنایع دستی ایران بدون نیاز به فن آوری های پیشرفته و تنها با تکیه بر تخصص و ذوق بومی و سنتی توانسته اند از دیرباز تاکنون، جایگاه ویژه ای در صنعت و هنر کشور و حتی بین الملل داشته باشند. بخش عمده ای از مواد اولیه مصرفی این صنایع عموما از داخل کشور تهیه می شود و این خود جزو محاسن صنایع دستی محسوب می شوند.

صنایع دستی، نماینده ای از فرهنگ و هنر مردم هر کشور است. از آنجایی که ایران تمدنی بیش از 8000 سال دارد و از سنت و فرهنگ غنی برخوردار است، کاملا واضح است که در کشور ایران شاهد تنوع بسیاری از هنرها و صنایع دستی باشیم. با مراجعه به بلاگ وچری با صنایع دستی ایران از دیرباز تا کنون بیشتر آشنا شوید. لازم به ذکر است که صنایع دستی صرف نظر از ارزش های اقتصادی و اشغال زایی که به همراه دارد، پاسدارنده فرهنگ و هنر این مرز و بوم به شمار می رود و همه ما واجب است به منظور حفاظت از فرهنگ ملی و قومی کشورمان در سفرهایمان صنایع دستی ایران را فراموش نکنیم.