قره باغ | منطقه قره باغ، منطقه ای بسیار مهم

اگر آذری زبان باشید ، احتمالا تاکنون نام قره باغ را شنیده و یا معنای آن را می دانید. البته احتمالا این را هم می دانید که کلمه «قره» در زبان ترکی تنها به معنای رنگ سیاه نبوده و  به معنای بزرگ نیز استفاده می شود. هر چند بسیاری از افراد این کلمه را  تنها سیاه معنا می کنند. پس با این تفاسیر منطقه قره باغ اگر منطقه و یا محلی باشد آن منطقه باغ های با وسعت و انبوهی داشته و اگر درختی داشته باشد که حتما دارد، احتمالا برگ آن درختان به جای سبز سیاه رنگ است.در واقع این معنی هر دو معنی کلمه قره را پوشش می دهد که هم سیاه است و هم وسیع. اما در واقع ناحیه ای به این نام در همسایگی کشور عزیزمان ایران و  در  شمال کشور  وجود دارد که قره باغ (به ترکی آذربایجان) یا آرتساخ (به زبان ارمنی)  نام دارد. این منطقه یکی از قدیمی ترین اقامتگاه های بشر به نام «غار آزیخ»  را نیز که مربوط یه انسان های اولیه است، در کوه های خود جای داده است. اگر بخواهید تاریخچه نام  قره باغ را نیز بدانید باید گفت که این نام برای اولین دفعه در اسنادی که  به قرن 12 میلادی منسوب است،  درج شده است. برای سفر به قره باغ بدانید که منطقه قره باغ از این رو دارای اهمیت است که مسائل حکومتی  آن از زمان هایی بسیار دور تا حال با مسائل بسیاری همراه بوده است. اگر تمایل دارید با این منطقه که در همسایگی کشور عزیزمان است ، بیشتر آشنا شوید تا پایان با ما و همگردی همراه شوید. 

معرفی موقعیت جغرافیایی قره باغ

حال وقت آن فرا رسیده تا مکان و موقعیت جغرافیایی این منطقه را بیشتر بشناسیم. در مورد موقعیت قره باغ در سفر به قره باغ باید گفت که این منطقه جایی میان رشته کوه قفقاز و زمین های میان رودهای ارس و کر واقع شده است. این منطقه از نظر جغرافیای در شمال رود ارس که در واقع ناحیه ای مرزی با کشور ایران قرار داشته و در واقع همسایه شمال غرب ایران به شمار می آید. از همین رو نیز این منطقه از نظر آب و هوا و اقلیمی با توجه به  پستی و بلندی های زیاد  منطقه نمی توان به کل منطقه یک عنوان واحد را اختصاص داد و از همین رو بطور کلی می توان گفت که منطقه ی قره باغ زمستانی ملایم و تابستانی گرم و خنک دارد که از منطقه ای کوستانی که درونش واقع شده نشات می گیرد. از دیگر ویژگی های پر اهمیت این منطقه می توان به وجود نابع و ثروت های زیرزمینی ارزشمندی نظیر معادن و جنگل ها و زمین های حاصلخیز در آنجا اشاره کرد که به آن ارزش ویژه ای بخشیده است . این در حالی است که حمل و نقل و ارتباط به این منطقه بسیار دشوار است، چرا که دور تا دور منطقه قره باغ را کوهستان های مرتفع اطراف  گرفته اند . خان کندی و شوشا مهمترین شهر های قره باغ بوده و مساحت آن نیز  بیش از  4،378 کیلومترمربع است. پس با این تفاسیر هر چه بیشتر ازسفر به قره باغ می شنویم به اهمیت آن بیشتر پی می بریم. ضمن اینکه جمعیت ساکن در آن نیز در حدود 189029 نفر می باشد که این آمار طبق آخرین سرشماری انجام گرفته در سال 1989 ارائه شده است.

معرفی فرهنگ قره باغ

اگر نگاهی به صنایع دستی منطقه از جمله  قالیچه ها و سفال های  قره باغ بیاندازیم ، خواهیم دید که وحدت فرهنگی  در این منطقه موج می زند و این در حالی است که منطقه قره باغ از چند قوم تشکیل شده است که هر کدام از هم متفاوت اند. اما فرهنگ و هنر آنها همانگونه که از  موسیقی و مکتب آن ها و شهرت فراوانش مشهود است ، بسیار واحد بوده و نشانه وحدت این قوم است.

معرفی تاریخچه قره باغ

اگر نگاهی اجمالی به نقشه های قدیمی بیاندازیم خواهیم دید که منطقه قره باغ در زمان صفویه جزیی از خاک کشورمان  ایران بوده و طی  قرارداد گلستان و ترکمنچای بوده است که به روسیه تزاری پیوسته است. این منطقه در گذشته محل اسکان مسلمانان بود اما هم اکنون ارامنه نشین است. دلیل این امر نیز به این خاطر است که پس از عقد این دو قرار داد ، روسیه ارامنه ایرانی را به سرزمین هایی کشانده بود که جزییاز خاک و قلمرو خود باشد و   آن ها را در ایروان و قره باغ جا دادند. این امر با وقوع جنگ های عثمانی و روسیه کامل تر شد. دلیل این امر نیز این بود که پس از جنگ میان روسیه و عثمانی جمعیت خان نشین ایروان و قره باغ با هم ترکیب شدند. در واقع طی این جنگ ها و با متفق شدن ارامنه مناطق شرقی امپراطوری عثمانی با روس ها ، این مردم با دولت عثمانی جنگیده و پس از پیروزی بر آن ها در این مناطق ساکن شده و مهاجرت کردند. همه این عوامل دست در دست هم دادند تا این منطقه را به منطقه ای ارمنی نشین تبدیل کنند.

قره باغ منطقه ای ارمنی نشین

اما جالب است بدانید که در حال حاضر مردم و مقامات این منطقه بر خلاف نظر سازمان ملل و کشور های دیگر  ، قره باغ را بعنوان کشوری مستقلی می شناسند. در واقع پس از اینکه قره باغ منطقه ای ارمنی نشین شد، بر سر این منطقه همواره در گیری هایی وجود داشته است. شاید اولین درگیری در سال 1918 و  با استقلال ارمنستان و آذربایجان  از امپراطوری روسیه اتفاق افتاد اما در سال 1923  با ظهور و به قدرت رسید  اتحاد جماهیر شوروی این منطقه را بعنوان اوبلاست (استان) خودمختار قرهباغ شناخته و آن را جزیی از جمهوری سوسیالیستی آذربایجان شوروی به حساب آورد. اما این پایان داستان پر فراز و نشیب قره باغ نبود ، چرا که با سقوط این حکومت در سال 1991 میلادی ، قره باغ اعلام استقلال کرده و این امر مجددا بر درگیری ها دامن زد. این درگیری ها این بار بوی خون می داد و طی آن  35000 نفر از ارامنه جان خود را برای اشغال این منطقه از دست دادند. این جنگ که در سال 1994 به وقوع پیوست، در نهایت منجر به اعلام  آتش بس شد و این بود پایان تمام خون های ریخته شده. هم اکنون نیز کشور های آذربایجان و ارمنستان بر سر این منطقه مهم  اختلاف دارند. در این مطلب قصد داشتیم تا با معرفی یکی از مهم ترین مناطق منطقه  ، شما را در شناخت هر چه بیشتر   آنها یاری کرده تا اطلاعاتتان را کامل نماییم. امید است با نگارش این مطلب نقشی در آگاهی رسانی به شما ایفا کرده و موجبات شادی و رضایت شما عزیزان و خوانندگان همیشه همراه همگردی را فراهم آورده باشیم.