افزایش قدرت انتقال و سرایت پذیری ویروس کرونا

مهر/ مریم واعظ جلالی، با اشاره به مهم ترین تغییرات ویروس کرونا از ابتدای شیوع تا به امروز، اظهار کرد: این تغییرات صرفا با ژنتیک ویروس مرتبط است و ربطی به عملکرد حیات ویروس ندارد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، با اشاره به اینکه برای بررسی تغییرات ویروس، دسترسی به آزمایشگاه های سطح سه، مطالعات و آزمایش های فراوان ضرورت دارد، افزود: کرونا ویروس، ویروس خاصی است که باید در سطوح بالای ایمنی و در آزمایشگاههای مجهز بررسی شود.

به گفته این متخصص ویروس شناسی پزشکی، آخرین یافته درمورد این ویروس و ژنتیک آن نشان از افزایش قدرت سرایت پذیری و انتقال دارد.

وی تاکید کرد: ویروس کووید 19 برای افزایش قدرت انتقال، میزان پروتئین های خود را نیز افزایش داده است.

واعظ جلالی با بیان اینکه کرونا ویروس جدید همانند سایر ویروس ها، میل شدیدی به بقا در طبیعت دارد، افزود: تحقیقات بیانگر این مهم است که احتمالا تعداد پروتئین های گیرنده سلولی که در سطح ویروس پراکنده شده است به مراتب از روزهای اول شیوع تا به امروز بیشتر و قویتر شده، به عقیده محققان بسته شدن راه های ورودی انتقال ویروس به کمک ماسک و افزایش رعایت فاصله فیزیکی، فرصت جولان و سرایت پذیری را محدود تر کرده بنابراین ویروس ترجیح می دهد اگر چنانچه وارد بدن فردی می شود با قدرت سرایت پذیری بیشتری عمل کند.

وی گفت: در میزان سرایت پذیری کرونا ویروسی که در حال چرخش است تغییراتی ایجاد شده اما این تغییرات، تغییراتی نیست که منجر به تغییرات عملکردی و تغییر نوع بیماری ناشی از عفونت ویروسی شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه ادامه داد: تنها چیزی که درباره ویروس تغییر کرده، قدرت انتقال و سرایت پذیری است که این تغییر نیز در راستای تقویت انتقال است تا ویروس فرصت داشته باشد بهتر و موثرتر به حیات خود ادامه دهد.

واعظ جلالی با بیان اینکه به دلیل شیوع گسترده و همه گیری بیماری کرونا، افراد با شرایط و پاسخ ایمنی مختلف در برابر این ویروس واکنش نشان می دهند، افزود: بیماری زمینه ای، عفونت های مختلف و سایر بیمارها بر عملکرد ویروس تاثیرگذار است، بنابراین همه مبتلایان یک نشانه و علامت واحد را تجربه نمی کنند.

وی گفت: نمی توان ادعا کرد حجم بالای تغییرات و تنوع عوارض کرونا در بیماران، همگی مربوط به ویروس است چرا که این ویروس ویروسی نیست که مدت ها در بدن بیمار بماند و بتواند چهره بیماری را عوض کند. در نتیجه می توان گفت بیشترعوارض و نشانه های بیماری، که در افراد مختلف، متفاوت گزارش شده است مربوط به پاسخ سیستم ایمنی افراد است.

عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه برخلاف ویروس عامل بیماری ایدز یا هپاتیت B، ویروس کووید 19 نمی تواند سالها در بدن فرد باقی بماند ومدت زمان ماندگاری آن در بدن افراد کوتاه است ادامه داد: ویروس کرونا نمی تواند عفونت دائم ایجاد کند واین ویروس، ویروسی است که بعد از مدتی از بدن حذف می شود.

به گفته این متخصص ویروس شناسی پزشکی، این موضوع که چه عواملی به حذف و یا به بقای ویروس کمک می کند، نیاز به انجام آزمایش های مداوم در آزمایشگاه دارد و به طور قطع نمی توان در سطح بدن میزبان تغییرات کشنده کرونا را بررسی کرد.

متخصص ویروس شناسی پزشکی دانشگاه با اشاره به اینکه تحقیقات بیانگر این موضوع است که بررسی تغییرات ویروس با دستکاری پروتئینی سطحی ویروس امکانپذیر خواهد بود، تاکید کرد: ویروس های جدیدی که پروتئین سطحی آنها تغییر می کند را باید به سلول زنده تزریق کرد تا متوجه شویم رفتار ویروس در سطح سلول زنده چه تغییراتی خواهد کرد یا مثلا در مدل تکثیر، ورود و یا تولید نسل های آینده ویروس تغییراتی ایجاد می شود یا خیر.

واعظ جلالی با بیان اینکه انجام تحقیقات مستمر در محیط آزمایشگاهی محققان را به واکسن و داروی موثر در درمان کرونا نزدیک می کند گفت: بررسی نحوه تکثیر و تغییرات ویروس در محیط آزمایشگاهی امکانپذیر است.

وی با اشاره به اینکه جمعیت بالایی از ویروس وارد بدن فرد مبتلا به کرونا می شود وتکثیرپیدا می کند، خاطرنشان کرد: ممکن است در این جریان تعدادی از ویروس ها تغییر کنند و این تغییر منجر به از بین رفتنشان شود ولی اگر چنانچه ویروس تغییر نکند، ویروس ها تکثیر و واکنش های دیگری از خود نشان خواهد داد.

واعظ جلالی درپاسخ به این سوال که آیا کرونا توانایی دستکاری ژنتیکی سلول های بدن میزبان را دارد یاخیر نیز گفت: باتوجه به این که ماندگاری ویروس کرونا در بدن موقتی و کوتاه مدت است بنابراین این ویروس نمی تواند با دستکاری سلول نقشی در سرطانی کردن سلول داشته باشد، مثلا ویروس هپاتیت Bبا تغییراتی که در ساختار سلول های کبدی ایجاد می کند می تواند امکان ابتلا به سرطان کبد در فرد مبتلا را بالا ببرد.

وی تاکید کرد: ویروس های توانمند می توانند سلول های بدن میزبان را تحت کنترل قرار دهند، ویروس هایی می توانند باعث تغییر در رفتاردر سلول شوند و عملکرد سلول را تغییر دهند که غالبا عفونت های پایدار نیز ایجاد کنند، این ویروس ها مدام در حالت کنش و واکنش هستند و بنابراین یادمی گیرند که چگونه رفتارکنند که هم خودشان زنده بمانند و هم سلول بدن میزبان را دستکاری کرده ولی زنده نگه دارند.

این متخصص ویروس شناسی پزشکی، یادآور شد: ویروس هایی که تغییرات ژنتیکی در بدن فرد ایجاد می کنند، تغییرات آن ها ادامه دار بوده و عملکرد سلول را تحت کنترل خود در می آورد و در نهایت نیز رفتار سلول تغییر می کند.

وی با بیان اینکه ویروس کرونا عفونتی کوتاه مدت است، تاکید کرد: از کرونا به عنوان ویروس و عفونتی کوتاه مدت این توقع را نداریم که قابلیتی داشته باشد که سلول های بدن را تا مدتها تحت تاثیر قرار دهد.

به گفته عضو هیئت علمی دانشگاه، عوارضی همانند اختلالات خواب، تغییر رفتار جنسی و یا ریزش موی فرد مبتلا به کرونا می تواند صرفا یکی از عوارض بیماری باشد نه ماهیت ویروس.

وی افزود: این نشانه ها، عارضه های غیرمستقیم ویروس و واکنش سیستم ایمنی میزبان به کروناست چرا که خود ویروس نمی تواند مرکز خواب و یا رفتار جنسی را در مغز کنترل کند.

عضو هیئت علمی دانشگاه با بیان اینکه ویروس عامل بیماری کووید 19 زمانیکه وارد بدن می شود برای اینکه اندام های اختصاصی مورد نظر خود را بهتر آلوده کند، به میزان قابل توجهی تکثیرمی شود، توضیح داد: بدن برای دفاع خود در برابر ویروسها موادی را می سازد که منجر به بروز علایم بیماری ناشی از ویروس می شود. به طور مثال زمانیکه به ویروسی همانند آنفولانزا مبتلا می شویم در ابتدا بدن درد داریم، بی اشتها و یا خسته هستیم و یا برخی علائم دیگر را تجربه می کنیم، ماهیت ویروس بروز هیچ کدام از این علائم نیست بلکه بدن به محض ورود ویروس به سلول، برای حفاظت خود و سایر اندام ها ماده ای تحت عنوان اینترفرون ترشح می کند، این ماده باعث می شود که احساس خستگی و بی حالی داشته باشیم، بنابراین این سیستم ایمنی بدن است که در مواجه با ویروس واکنشی اینچنینی از خود نشان می دهد.

وی ادامه داد: به این ترتیب می توان گفت بسیاری از علائم در کرونا ویروس هم، علت مستقیم ویروس نیست بلکه صرفا ویروس مکانیسم های مختلف دفاعی بدن را روشن می کند.

واعظ جلالی با اشاره به این که بسیاری از اپیدمی های نوظهور و جدید ویروسی، بین انسان و حیوان مشترک هستند گفت: خانواده کرونا ویروس ها توانمندی فوق العاده ای برای انعطاف با میزبان خود دارند، به این معنی که زمانیکه از یک میزبان به میزبان دیگری جهش پیدا می کنند خود را با شرایط تطبیق می دهند.

وی تاکید کرد: ویروس کرونا ابزاری در اختیار دارد که به صورت مشترک در بدن حیوان و انسان می تواند به ادامه حیات بپردازد.

عضو هیئت علمی دانشگاه با اشاره به این که محققان نسبت به شیوع بیماری نوظهوری از خانواده کرونا ویروس در سالهای 2013 و 2015 هشدار داده بودند عنوان کرد: طی مطالعات پیش بینی شده بود که این ویروس توسط خفاش ها به انسان منتقل خواهد شد که نتیجه آن نیزایجاد پاندمی اخیر از بیماری است که ضمن همه گیری بالا در برخی موارد کشنده نیز است.

وی با بیان اینکه احتمال ضعیفی برای دست ساز بودن این ویروس وجود دارد، تاکید کرد: بر اساس مطالعات پیشین بنظر میرسد این ویروس بر اثر روال طبیعی زندگی خود و توانمندی زندگی در میزبانهای مختلف وارد جامعه انسانی شده است همانطور که در گذشته نسبت به آن هشدارهایی داده شده بود بنابراین احتمال دست ساز بودن این ویروس تقریبا صفر است.