باورهای نادرست تغذیه ای برای پیشگیری و درمان انواع آنفلوانزا

باور عمومی در طب سنتی مبنی بر مستعد بودن افراد با طبع سرد به ابتلا به ویروس آنفلوانزا توجیه علمی ندارد. صرف نظر از این که فرد چه طبعی دارد، قرار گیری در معرض ویروس و مقاومت بدنی فرد که خود تابعی از سن، بیمارهای زمینه ای و درجه سلامتی فرد به لحاظ عملکرد سیستم ایمنی است، مشخص می کند که پاسخ فرد نسبت به بیماری زاهای مختلف چگونه خواهد بود. در این مقاله قصد داریم باورهای نادرست در خصوص بهبود پاسخ سیستم ایمنی بدن را مورد بررسی قرار دهیم. توصیه کلی برای تقویت سیستم ایمنی پیروی از یک برنامه غذایی متنوع و متعادل است، بطوری که از تمام گروه های غذایی در آن گنجانده شده باشد. مصرف مکمل های غذایی که مختص بهبود عملکرد سیستم ایمنی فرموله شده است برای عموم افراد ضرورتی ندارد، مگر این که فرد شرایط خاصی داشته باشد که در این صورت بسته به شرایط فرد توصیه ها متفاوت خواهد بود.

نکته مهم در این زمینه انتخاب های غذایی سالم است که در شرایط همه گیری بیماری های ویروسی از اهمیت خاصی برخوردار است. لازم است به خاطر داشته باشیم که اقلام غذایی معجزه آوری برای بهبود پاسخ ایمنی وجود ندارد، بلکه مجموعه ای از مواد غذایی می تواند در بهبود عملکرد سیستم های مختلف بدن از جمله سیستم ایمنی مؤثر باشد. اگر چه نقش بعضی از ریز مغذی ها مانند: ویتامین های D، E،C،A،B6، B12، B9 ، آهن، روی، مس، سلنیوم و اسیدهای چرب امگا 3 در تأمین عملکرد مطلوب سیستم ایمنی بارزتر است، اما همین مواد مغذی برای این که بتوانند بیشترین تأثیر را داشته باشند نیاز به وجود مواد مغذی دیگری دارند. از این رو تاکید این مقاله بر مصرف تمام گروه های غذایی است تا نیاز بدن به کلیه مواد مغذی که به طور مستقیم یا غیر مستقیم در ایمنی بدن موثرند، تأمین شود. عملکرد مناسب سیستم دفاعی بدن به عملکرد مطلوب سایر سیستم ها از جمله سیستم گوارش، قلب و عروق، تنفس و غیره نیز وابسته است. از این رو به منظور بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن، باید هدف تأمین سلامت کلی بدن با پیروی از شیوه زندگی سالم و نه فقط تمرکز بر مصرف چندین مواد غذایی خاص باشد.

گروه شیر و لبنیات

برخلاف باور عموم که در زمان ابتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا نباید از لبنیات مخصوصاً ماست استفاده کرد؛ مصرف ماست بویژه ماست پروبیوتیک بدلیل داشتن باکتری های مفید مانند: لاکتوباسیلوس اسیدوفیلوس و بیفیدوباکتریوم لاکتیس می تواند در بهبود دفاع ایمنی بدن، هضم و جذب و پیشگیری از بروز اسهال و یبوست نقش مهمی را ایفا کند. با توجه به این که به طور کلی مصرف لبنیات در کشورمان کمتر از میزان دریافت توصیه شده روزانه می باشد؛ اهمیت مصرف آن به عنوان منبع غنی پروتئین (اسیدهای آمینه ضروری)، ویتامین ها و املاح معدنی مانند کلسیم، فسفر، روی، منیزیم، پتاسیم، ریبوفلاوین و ویتامین B12 مشخص می شود.

گروه گوشت و جایگزین های آن

مصرف انواع گوشت ها از جمله ماکیان، ماهی، گوشت قرمز در تأمین اسیدهای آمینه ضروری و ریز مغذی ها از جمله روی، آهن، و ویتامین های B1، B12،B6 نقش بسزایی دارد. مصرف ماهی های چرب نیز نقش مهمی در تأمین اسیدهای چرب امگا 3 دارد.

لازم به یادآوری است که تأمین مقادیر کافی املاح معدنی مانند آهن، سلنیوم و روی می تواند در افزایش مقاومت بدن در برابر میکروارگانیسم های مختلف از جمله ویروس ها مؤثر باشد. نکته قابل توجه در این خصوص این است که مصرف انواع پروتئین های گیاهی مانند انواع حبوبات (از جمله لوبیا، سویا، نخود، عدس، ماش و ....) تخم مرغ و مغزها نیز می تواند علاوه بر پروتئین مورد نیاز بدن، قسمتی از نیاز بدن به ریز مغذی های مذکور را تأمین کند. گنجاندن مغزها به عنوان یکی از منابع غنی ویتامین E و پیش ساز اسیدهای چرب امگا 3 در برنامه غذایی روزانه می تواند در بهبود عملکرد ایمنی بدن مثمر ثمر واقع شود.

گروه سبزی ها و میوه ها

سبزی ها و میوه ها منبع غنی ویتامین های مختلف و املاح معدنی مانند ویتامین های C، A، K، پتاسیم، اسید فولیک و فیبر هستند. مصرف مقادیر متنابه میوه ها و سبزی ها می تواند در تأمین عملکرد مطلوب سیستم ایمنی نقش مهمی داشته باشد. باور نادرست حذف مصرف انواع مرکبات، سالاد و غیره مخصوصاً هنگام ابتلا به بیماری های ویروسی، می تواند باعث اختلال عملکرد سیستم های مختلف بدن از جمله سیستم ایمنی شود.

گروه نان و غلات

توصیه کلی در این زمینه مصرف سهم بیشتر از غلات سبوسدار در برنامه غذایی روزانه است. به طوری که حداقل نیمی از کل غلات مصرفی اعم از نان، برنج، ماکارونی و ... از غلات سبوسدار تهیه شده باشد. به خاطر بسپارید که همیشه می توانید با افزودن سبوس گندم و یا برنج به غلات تصفیه شده (مانند برنج سفید) آن ها را از ویتامین های گروه B، منیزیم و دیگر مواد مغذی، غنی و به بهبود عملکرد سیستم گوارش کمک کنید. توجه داشته باشید که بهبود هضم و جذب مواد مغذی مورد نیاز بدن می تواند به تبع خود باعث بهبود عملکرد سیستم های مختلف بدن از جمله سیستم ایمنی شود.

مصرف انواع محصولات کربوهیدراتی که دارای مقادیر زیاد قند و شکر افزوده شده هستند در همه اوقات مخصوصاً زمان همه گیری بیماری ها توصیه نمی شود زیرا مصرف این مواد غذایی می تواند جایگزین انتخاب های غذایی سالم مانند غلات سبوسدار شود، هم چنین مصرف زیاد مواد غذایی حاوی قند و شکر ساده می تواند در بروز اضافه وزن و چاقی نیز نقش داشته باشد که این مورد به نوبه خود باعث کاهش عملکرد سیستم ایمنی می شود.

مصرف انواع تنقلات، غذاهای چرب و سرخ شده و فست فودها

مصرف انواع تنقلات، غذاهای چرب، سرخ شده و فست فودها باید همیشه محدود شود، این موضوع مخصوصاً زمانی اهمیت پیدا می کند که بدن با چالش های دیگری از جمله مبارزه با ویروس مواجه است. مصرف این نوع غذاها و هم چنین استعمال دخانیات می تواند نیاز بدن به مصرف انواع آنتی اکسیدان ها را بیشتر کند. ذکر این نکته حائز اهمیت است که بیشتر آنتی اکسیدان ها نقش موثری در تأمین ایمنی بدن نیز دارند و افزایش نیاز به مواد مغذی مذکور می تواند ایمنی بدن را با چالش روبرو کند.

مصرف انواع ادویه جات

مصرف متعادل انواع ادویه جات و طعم دهنده های گیاهی و چاشنی ها در برنامه غذایی روزانه در صورتی که محتوی مقادیر زیادی نمک و یا شکر نباشند بلامانع است.