سرانجام مرمت خانه نیما به کجا خواهد رسید؟

ایسنا/ براساس آخرین اخبار واصله، مرمت خانه نیما نیمه کاره رها شده و مدتهاست که کسی برای مرمت به این خانه سری نمی زند.

داستان چیست؟

خانه نیما یوشیج، پدر شعر نو فارسی در طول دو سه سال گذشته دردسر و حاشیه های مختلفی را به دوش کشید؛ از بحث خروج از ثبت خانه گرفته تا مالکی که می خواست آن را تخریب کند و در نهایت فکر ایجاد سفره خانه به سرش افتاد تا خرید خانه توسط سازمان زیباسازی و قول هایی که برای مرمت خانه نیما مطرح شدند.

از چند ماه قبل و با تحویل گرفتن خانه نیما توسط سازمان زیباسازی، برزین ضرغامی، مدیرعامل این سازمان اعلام کرد که «پس از خرید خانه نیما، این فضای تاریخی تحویل ما بوده و در اولین فرصت مرمت را آغاز می کنیم. این مرمت باید متناسب با کارکرد آتی خانه نیما یوشیج باشد. متناسب با هویت و پیشینه خانه در منطقه یک، باید کاربری این خانه تعریف شود. اما، افتتاح رسمی همزمان با روز تولد این شاعر خواهد بود. طرح بهره برداری بزودی نهایی خواهد شد و خانه نیما یوشیج همزمان با روز میلاد این شاعر یعنی 21 آبان رسما افتتاح می شود.»

چند روز بعد یعنی یکم آبان سال گذشته، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران گفت: «به دلیل تداخلی که در انجام برخی کارها داشتیم، نتوانستیم در نیمه نخست امسال اقدامات مورد نیاز برای ساماندهی و تجهیز خانه نیما یوشیج را به نتیجه برسانیم. تاکنون سعی کرده ایم فضای ناامن را از خانه دور کنیم و برخی اقدامات اولیه و اضطراری دیگر انجام شده اند. از سوی دیگر هرچند ساماندهی و مرمت خانه تا کنون انجام نشده است، اما در صحبت با مشاوران طرح، اقداماتی در دست انجام است و کاربری آن نیز حتما مرتبط با همان حوزه شعر و ادب و تخصص نیما خواهد بود.

طرح خانه تهیه شده، اما هنوز نهایی نشده است، محتوای اولیه طرح تهیه شده و تیم های مشاور روی آن کار می کنند تا بحث های محتوایی نیز آماده باشد. از سوی دیگر حفظ ساختار خانه و لزوم مقاوم سازی این بنای تاریخی از دیگر دلایل عقب افتادن انجام کارها برای ساماندهی و افتتاح خانه بود. تلاش می کنیم خانه نیما را با کاربری فرهنگی مناسب تا پایان سال آماده کنیم.»

پس از این اظهارنظرها نیز یکی دو رسانه در گزارش هایی که منتشر کردند از روند مرمت خانه نیما حرف زدند، اما در شرایط کنونی به نظر می رسد طرح مرمت و ساماندهی خانه نیما متوقف شده است. با این وجود، فعالان میراث فرهنگی و نیماپژوهان همچنان خواهان توجه ویژه به این بنای تاریخی هستند.

سقف حیاط خانه در حال آوار شدن است

محمد عظیمی، نیماپژوه و نماینده انجمن های دوستداران میراث فرهنگی مازندران پیرامون مرمت خانه نیما می گوید: به چشم خودم دیدم که بخشی از سقف ایوان خانه احتمال ریزش دارد. مردم محلی نیز می گویند مدتهاست کسی برای مرمت به خانه نیما رفت وآمد نمی کند؛ این خانه فقط دو نگهبان دارد که تنها کارشان حفاظت از خانه و شستن ماشین است.

او با بیان تاریخچه ای از وضعیت خانه نیما در طول سال های گذشته، بیان می کند: خبر خرید خانه نیما توسط سازمان زیباسازی شهرداری تهران در خردادماه سال 98 نوید مسرت بخش و بارقه امیدی بود تا پس از کش و قوس های فراوان و دلهره هنرمندان و دوستداران نیما از تخریب خانه، بالاخره با وعده تبدیل شدن به موزه شعر نوین ایران در کنار خانه جلال آل احمد و سیمین دانشور فرصتی باشد تا محوری جدید از موزه و گردشگری شعر و ادبیات معاصر در تهران باز شود.

عظیمی با اشاره به صحبت هایی که در چند نوبت برزین ضرغامی، مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران برای روند مرمت این خانه تاریخی مطرح کرده بود، می افزاید: طبق صحبت ها نخست قرار بود افتتاح این خانه 21 آبان سال گذشته و همزمان با روز تولد نیما باشد که متاسفانه عملی نشد. بار دیگر 17 اردیبهشت امسال این مقام مسئول اعلام کرد که «امیدوارم بتوانیم بر اساس برنامه ریزی انجام شده تا سه ماه آینده کار مرمت و بازسازی خانه نیما یوشیج را تمام کنیم.»

او با بیان اینکه مناسبت خاصی در مرداد برای افتتاح این خانه و آثار نیما وجود ندارد، اظهار می کند: از یک سو در حالی به استقبال ماه تیر می رویم که در این خانه هیچ نشانه ای از مرمت و تجهیز دیده نمی شود و تنها به حضور نگهبان بسنده شده است و از سوی دیگر تنها اقدام نمایان در این خانه ایجاد داربست و پوشش پارچه ای بوده تا شرایط را برای مرمت بنا و ترمیم شیروانی آماده کند، اما آخرین بازدید و رصد فعالیت سازمان زیباسازی حاکی از آن است که ظاهرا بخشی از بنا هم دچار ریزش و ویرانی شده و هیچگونه تحرکی در آماده سازی ساختمان مشاهده نمی شود.

عظیمی به این نکته اشاره می کند که مشخص نیست چرا با اعلام چندباره افتتاح این خانه، پیگیر بازسازی و تجهیز موزه نیستند و با وجود اعلام زمان بازگشایی خانه نیما، عملیات ابتدایی و ضروری آن متوقف شده است. او می گوید: از شهردار و اعضای شورای شهر تهران که اکثرا از فرهیختگان و حامیان میراث فرهنگی بوده و توجه ویژه ای به خانه های تاریخی دارند، درخواست می کنیم تا با توجه به طرح اعلام شده موجود در سازمان زیباسازی و آمادگی همکاری برای راه اندازی موزه نیما که می توانست در وعده قبلی به نتیجه برسد، علت توقف مرمت این بنا را پیگیری کنند.

او پیرامون مرمت خانه نیما ادامه می دهد: بی تردید، براساس نقش سازمان زیباسازی که برنامه ریزی، مدیریت، توسعه، اجرا و نظارت بر فعالیت های هنری شهری در همه فضاهای عمومی شهر تهران و مساعدت و مشارکت در زیباسازی و ایمنی فضاهای فرهنگی، بافت ها و آثار تاریخی است، باید با تهیه و تدوین دستورالعمل و همکاری دیگر دستگاه های مسئول به ویژه وزات میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری براساس قوانین و مقررات موضوعه برای گرفتن راهکارهای اجرایی مناسب و حفظ و نگهداری، ایمن سازی، مرمت، بازسازی و بهسازی مراکز تاریخی، مذهبی و فرهنگی شهر تهران کمک کند.