آکروپلیس آتن | بر فراز مرتفع ترین نقطه ی شهر آتن
شاید همیشه با شنیدن واژه ی آکروپلیس یونان در ذهنتان، کنجکاو شدید که آکروپلیس کجاست یا اصلا چرا به این نام معروف شده؟ جالب است بدانیم که واژه آکروپلیس (Acropolis) به زبان یونانی ها از دو کلمه ی akros به معنای مرتفع ترین و Polis به معنای شهر ساخته شده است. یونانی ها به دژ یا ارگ های مستحکم در مرتفع ترین بخش شهر، آکروپلیس می گویند و این واژه به معنای مرتفع ترین قسمت شهر می باشد. در یونان باستان، مردمان خانه های خود را در دشت ها و گرداگردِ یک تپه ی صخره ای می ساختند و واژه آکروپلیس نشان از آن تپه و آن صخره دارد. آنجا مکانی بود برای پناه گرفتن مردم در هنگام جنگ ها یا برای استقرار و زندگی حاکم شهر در این دژها اما گاهی هم مکانی بود برای بناهای عمومی و معابد؛ در نتیجه آکروپلیس ها به عنوان کانون زندگی اجتماعی و پادشاهی، به عنوان مکانی برای پناه بردن و یا به عنوان مرکز مذهبی شهر مورد استفاده قرار می گرفتند. یکی از بهترین و معروف ترین آکروپلیس های دنیای کهن یونان، آکروپلیس آتن در دنیای باستان است. آکروپلیس آتن با توجه به معابد باقی مانده و مجسمه های بی نظیرش، نمونه ای از بهترین معماری و هنر باستان یونان را به رخ می کشد. با همگردی برای بیشتر دانستن درباره این مکان کهن و به یادماندنی که از جذاب ترین جاذبه های گردشگری یونان می باشد، همراه باشید.
تاریخچه آکروپلیس آتن
آکروپلیس یونان از نام آشناترین اماکن تاریخی و کهن دنیای باستان و از معروف ترین جاذبه های گردشگری یونان به شمار می آید. کلمه آکروپلیس، یک واژه ی عمومی و متداول برای منطقه های قدیمی در یونان باستان است، اما این روزها معروف ترین آکروپلیس یونان در مرتفع ترین نقطه ی شهر بر روی صخره ای از جنس سنگ آهک در یونان واقع شده و مشرف به زیبایی شهر آتن می باشد که نمای تکرارنشدنی و بی نظیری را در ذهن ها به یادگار می گذارد. بقایای معبد باشکوهی به نام پارتنون که به الهه ی آتن اهدا شده و اکنون نامش به عنوان نماد ملی مردم یونان به جهانیان معرفی شده، در اینجا وجود دارد. آکروپلیس های زیادی در یونان وجود دارد، اما آکروپلیس آتن به دلیل معماری زیبایش و ساخت دقیقش، در 26 مارس 2007 در میراث فرهنگی اروپا با عنوان باشکوه ترین مکان در یونان به ثبت رسیده است. بنای منحصر به فرد آکروپلیس یونان در شمال شرقی پارتنون و 1500 متر بالاتر از سطح دریا در بلندترین نقطه ی شهر آتن واقع شده. نام این بنا در گذشته های دور سکروپیا بوده و از نامِ افسانه مرد ماری به نام ککرویس یا سکرویس، اولین پادشاه آتن، گرفته شده است. در سال های 461 تا 429 قبل از میلاد، بیشتر این مجموعه ی عظیم بر روی بخش آهکی آتن ساخته شد. همچنان که مسیحیت در دنیای باستان رو به گسترش بود، برخی از این بناها به کلیسا تبدیل شدند و این بنا در سال 426 میلادی به کلیسای مریم مقدس تغییر کاربری داد. در دوره های بعدی، قسمتی از این بنا به قصرهای فلورانسی و مساجد اسلامی و در سال 1458، زمانی که آتن تحت کنترل امپراطور عثمانی درآمد، پارتنون به یک مسجد و بعدها به پادگان و حرم سراهای ترکی تغییر کاربری داد. ژنرال فرانچسکو موروسینی ونیزی در سال 1678، آکروپلیس یونان را محاصره و بمباران کرد و ویرانی های زیادی به بار آورد، اما امروزه، این مجموعه ی زیبا کاملا بازسازی شده و درب هایش به روی گردشگران و دید عموم گشوده شده است.
بناهای واقع در آکروپلیس آتن
آکروپلیس آتن، چشم اندازی زیبا از شهر را نمایان می کند. امروزه یکی از زیباترین بناهای میراث فرهنگی و اماکن تاریخی آتن و جهان است و نشان دهنده یکی از بهترین بناهای کلاسیک و معماری یونان باستان می باشد. آتنا، الهه حامی و محافظت کننده ی شهر است و اولین معبد سنگی در قرن ششم در آکروپلیس احداث شده و احتمالا در جایی که معبد فعلی پارتنون واقع شده، قرار داشته است. پیروزی یونانیان در جنگ ماراتن باعث شد که آتنی ها برنامه های جدیدی را به انجام برسانند. اولین معبد در سال 480 پیش از میلاد در زمان حمله ایرانیان به آتن ساخته شد و بعد از آن، نزدیک به 30 سال در آکروپلیس آتن، هیچ ساخت و سازی صورت نگرفت. در حدود سال 450 پیش از میلاد، پرویکلمس، ساخت و ساز عظیمی در آنجا انجام داد. درست در وسط آکروپلیس، بنای پارتنون قرار گرفته است. پارتنون که از زیباترین جاذبه های گردشگری یونان می باشد، به معنای محل اقامت باکره هاست و برای احترام به آتنا، خدای محافظ شهر ساخته شده. از دیگر زیبایی های آکروپلیس، مجسمه های مونثی می باشد که به عنوان ستون به کار می روند و موزه آکروپلیس که در آن مجسمه های باشکوهی چشم ها را مجذوب می کنند. پروپولایا (the Propylaea) و معبد آتنا نایک (Temple of Athena Nike) از دیگر معبدهای زیبا در مجموعه ی آکروپلیس آتن می باشند.
سرنوشت و تاریخ بناهای آکروپلیس یونان
سرنوشت و تاریخ بناهای آکروپلیس یونان، بازتاب دهنده تاریخ آتن و سرگذشت مردمان یونان است. در این مجموعه ی برجسته، آثاری از هزاره ی ششم پیش از میلاد، از دوره نوسنگی، وجود ساکنان و زندگی در اتاق های کوچک شیروانی نمایان است و با دیوار هایی به قطر 4 تا 6 متر محصور شده. دو راه پله باریک با شیب تند در بخش شمالی در بین صخره ها وجود دارد. در این قصر، هیچ اثری از آتش سوزی و خرابی مشاهده نشده و نشان دهنده ی این است که مردم آتن به خوبی در برابر حمله ی دوریان از آنجا دفاع و محافظت کرده اند، اما در نوشته های دروغینی که توسط مورخان نوشته شده، در سال 480 پیش از میلاد مسیح، بنای قدیمی پارتنون با حمله ی ایرانی ها در جنگ، به آتش کشیده شده و تخریب گشته و تمام اشیای با ارزش آن به غارت رفته که این موضع حقیقت ندارد، زیرا مردمان آتن، تمام اشیای با ارزش و هنری خود را دفن کردند و بعدها باستان شناسان بازمانده، با ارزش ترین گنجینه ی باستانی یونان را از زیر خروارها خاک بیرون آوردند. در سال های 430 تا 460 که از آن سال ها به عنوان عصر طلایی آتن یاد می کنند، تمام معبدهای بزرگ و زیبای آتن بازسازی شدند. در قرن 5 پس از میلاد، شکل نهایی آکروپلیس یونان نمایان شد. سیمون و تمیستوکلز، مرمت دیوارهای شمالی و جنوبی را در سال 468 انجام دادند و در سال 437، منیکلز، بازسازی ساختمان پروپیلاآ را به عهده گرفت. ساخت معبد در سال 421 تا 415 به اتمام رسید، اما ساخت مجموعه معبدها و مرمت و بازسازی مجسمه ها تا سال 450 پیش از میلاد ادامه داشت. در سال 1800 میلادی، لرد الگین، سفیر بریتانیایی، تکه هایی از سنگ های نقش دار را به همراه خود به بریتانیا برد و بعدها به موزه بریتانیا فروخت، یعنی جایی که هم اکنون تحت عنوان مرمرین های الگین برای عموم به نمایش درآمده است، اما بعدها تلاش مجدد حکومت یونان برای بازگرداندن مجسمه های پارتنون ناموفق بود. در قرن بیستم، آلودگی هوا و تجمع بازدید کنندگان، خرابی های زیادی به بار آورد و دولت یونان، تدابیری برای این خرابی ها اندیشید، اما دوباره در سال 1981 مقداری از آن براثر زلزله از بین رفت و مجددا بازسازی شد و اکنون درب های آن به روی بازدیدکنندگان باز می باشد. جشنواره زیبای پاناتنی آ که شبیه بازی های المپیکی است، هر 4 سال یک بار در این شهر برگزار می شود. در این جشنواره شرکت کنندگان به صورت دسته جمعی از میان خیابان های آتن به سمت آکروپلیس بالا می روند، وارد پارتنون شده، جشن می گیرند و به رسم همیشگی، لباسی بلند و پشمی روی فیدیاس، عاج بزرگ فیل و تندیس طلایی آتن می گذارند که جشنی فراموش نشدنی در ذهن مردم آتن به یادگار می گذارد. به آتن سفر کنید و از میان بی شمار جاذبه های گردشگری یونان، به آکروپلیس بروید که هم اکنون در صحت و سلامتی کامل در انتظار گردشگران خوش ذوق می باشد.