کمیاب ترین گروه خونی در ایران
ایسنا/ سخنگوی سازمان انتقال خون ضمن تشریح جزییات وضعیت اهدای خون در سال 1398، شرایط اهدای خون در ایران و کمیاب ترین گروه خونی در ایران را اعلام کرد و گفت: باید توجه کرد که اهدای خون اقدامی ضروری است؛ چراکه نیاز به خون و فرآورده های آن همیشگی و روزانه است.
دکتر بشیر حاجی بیگی درباره وضعیت انتقال خون در سال گذشته، گفت: در سال 1398 از مجموع دو میلیون و 406 واحد خون اهدایی در کل کشور، 305 هزار واحد در استان تهران اهدا شده است که این میزان 15.3 درصد کل خون های اهدایی کشور را شامل می شود. بنابراین استان تهران از نظر اهدای خون در سال 98 رتبه اول را دارا بوده است.
وی افزود: همچنین استان فارس با 152 هزار واحد خون اهدایی یا 7.6 درصد کل خون های اهدایی کشور رتبه دوم و استان خراسان رضوی با 141 هزار واحد خون اهدایی و هفت درصد کل خون های اهدایی در رتبه سوم اهدای خون در سال گذشته قرار دارند. همچنین استان های مازندران، اصفهان و خوزستان رتبه های چهارم تا ششم را از نظر میزان اهدای خون در سال 98 به خود اختصاص داده اند.
شاخص اهدای خون در کشور در سال 1398
حاجی بیگی ادامه داد: شاخص اهدای خون به ازای هر 1000 نفر جمعیت در سال 98 نزدیک به 24.2 در کشور بوده است. باید توجه کرد که استان های سمنان با 41 نفر، در مازندران با 38 نفر، یزد با 32 نفر و گیلان با 31 نفر بالاترین میزان شاخص اهدای خون را به ازای هر 1000 نفر جمعیت داشته اند. یعنی به عنوان مثال در سمنان از هر 1000 نفر جمعیت 41 نفر خون اهدا کردند و اقبال بیشتری نسبت به اهدای خون وجود داشته است.
3 استان، پیشتاز رشد اهدای خون در کشور
حاجی بیگی همچنین گفت: بیشترین میزان رشد اهدای خون در کشور در سال 98 نسبت به سال 97 مربوط به استان های خراسان شمالی با 12 درصد رشد، چهارمحال بختیاری با هفت درصد رشد و گلستان با دو درصد رشد بوده است. در عین حال بیشترین میزان رشد در شاخص اهدای خون بانوان در سال 98 مربوط به استان های خراسان شمالی با 1.5 درصد رشد، چهارمحال بختیاری با 1.4 درصد رشد، البرز با 0.7 درصد رشد و فارس با 0.5 درصد رشد بوده است.
مشارکت کمرنگ بانوان در اهدای خون
سخنگوی سازمان انتقال خون اظهار کرد: در سال 1398 از 100 درصد خون های اهدایی کشور، 4.3 درصد سهم بانوان بوده و 95.7 درصد خون های اهدایی در کل کشور مربوط به آقایان بوده است. بنابراین در حالی که 20 میلیون نفر از بانوان ایرانی دارای شرایط اهدای خون هستند، اما شاهد مشارکت کمرنگ بانوان در امر اهدای خون هستیم.
مصرف 20 درصد خون های اهدایی کشور برای بیماران خاص
حاجی بیگی با بیان اینکه در برخی استان های کشور نیاز به خون و فرآورده های آن برای بیماران خاص مانند تالاسمی ها و ... بیشتر است، گفت: استان هایی مانند سیستان و بلوچستان، مازندران، گیلان، فارس، خوزستان، کرمان، تهران، بندرعباس و بوشهر از جمله این استان ها هستند. باید توجه کرد که نزدیک به 20 درصد کل خون های اهدایی در کشور به مصرف بیماران خاص و بیماران تالاسمی می رسد.
شاخص اهدای خون مستمر در کشور
حاجی بیگی ادامه داد: در سال 1398، دو میلیون و 553 هزار نفر جهت اهدای خون در سراسر کشور به مراکز انتقال خون مراجعه کرده اند که از این تعداد مراجعه دو میلیون و 406 هزار واحد خون اهدا شده است. در عین حال شاخص اهدای خون مستمر در کشور در سال 98 نزدیک به 60 درصد بوده است. شاخص اهدای خون مستمر در هر کشور نشان دهنده شاخص ارتقاء بوده و اهداکننده مستمر شخصی است که در سال حداقل دو بار موفق به اهدای خون می شود. گفته می شود که ضریب امنیت و سلامت خون اهداکنندگان مستمر، بسیار بیشتر از اهداکنندگان بار اول است. استان سمنان با دارا بودن 79 درصد اهدای مستمر رتبه اول را در این حوزه در کشور به خود اختصاص داده و خراسان جنوبی و بوشهر رتبه دوم و سوم را در این زمینه به خود اختصاص داده اند.
اهدای خون؛ اقدامی ضروری است
حاجی بیگی تاکید کرد: توصیه ما به مردم این است که در حال حاضر به دلیل شرایط موجود و بیماری کووید-19 برای کارهای غیرضروری از منزل خارج نشوند، اما باید توجه کرد که اهدای خون اقدامی ضروری است که با اهداف انسان دوستانه، ایثارگرانه و بدون چشمداشت انجام می شود. در عین حال نیاز به خون و فرآورده های آن یک نیاز همیشگی و روزانه است.
حاجی بیگی با بیان اینکه در سال 98، نزدیک به 237 هزار و 400 نفر برای بار اول در کشور اقدام به اهدای خون کرده اند، گفت: همچنین شاخص اهدای خون بانوان در کشور در سال 1398، 4.3 درصد بوده و استان لرستان با 8 درصد، مرکزی با 7.1 درصد، کردستان با 6.9 درصد و سیستان و بلوچستان با 6.9 درصد رتبه های اول تا چهارم را در این زمینه دارا هستند.
تهران؛ پرمصرف ترین شهر کشور از نظر مصرف خون و فرآورده های آن
وی همچنین گفت: در سال 1398، سه میلیون و 494 هزار واحد خون و فرآورده های آن شامل گلبول قرمز، پلاسما و پلاکت در مراکز درمانی و بیمارستانی کشور توزیع شده است. بیشترین مصرف خون و فرآورده های آن در مراکز درمانی و بیمارستان های استان های تهران با 790 هزار واحد خون بوده است و سپس فارس با 288 هزار واحد خون و خراسان رضوی با 263 هزار واحد خون در رده های بعدی قرار دارند. باید توجه کرد که کلان شهر تهران با داشتن 160 بیمارستان و مرکز درمانی پرمصرف ترین شهر کشور از نظر مصرف خون و فرآورده های آن محسوب می شود.
شرایط اهدای خون در ایران
حاجی بیگی تاکید کرد: در حال حاضر از نظر تامین خون و فرآورده های آن در اورژانس و بیمارستان های تهران هیچ مشکلی نداریم. البته باید توجه کرد که نیاز به خون و فرآورده های آن به صورت روزانه و همیشگی بوده و بنابراین به صورت روزانه به حضور اهدا کنندگان خون نیاز داریم. باید توجه کرد که 25 درصد خون اهدایی در کشور در تهران مصرف می شود. در حالی که تنها 16 درصد خون های اهدایی در تهران اهدا می شوند. در حال حاضر میزان ذخایر خون در کشور در حد قابل قبول است و اهداکنندگان جوان و مستمر خون می توانند در تهران حتی در روزهای تعطیل به مراکز انتقال خون که نشانی آن ها در سایت سازمان انتقال خون ایران و همچنین اداره کل انتقال خون استان تهران درج شده، مراجعه کنند. اهدا کنندگان خون توجه داشته باشند که هنگام مراجعه به مراکز انتقال خون برای بار اول حتما کارت ملی به همراه داشته باشند. از افرادی که اهداکنندگان مستمر خون هستند، کارت شناسایی معتبر هم پذیرفته می شود.
وی با بیان اینکه شروع سن اهدای خون در ایران 18 سالگی بوده و افراد می توانند تا 60 سال هم این اقدام را انجام دهند، گفت: اهداکنندگان مستمر خون تا 65 سالگی نیز می توانند اهدای خون داشته باشند. وزن اهدا کنندگان خون باید بالای 50 کیلوگرم باشد. همچنین آقایان در سال چهار بار و بانوان در سال سه بار می توانند اهدای خون کنند.
کمیاب ترین و فراوان ترین گروه های خونی در کشور
وی همچنین گفت: 90 درصد اهدا کنندگان خون در کشور دارای گروه خونی مثبت هستند و 10 درصد از اهداکنندگان خون کشور دارنده گروه های خون منفی اند. همچنین 33 تا 34 درصد از اهدا کنندگان خون در کشور دارای گروه خونی o مثبت بوده و این گروه فراوان ترین گروه خونی در کشور محسوب می شود. همچنین یک درصد از اهدا کنندگان خون در کشور دارای گروه خونی AB منفی بوده که نایاب ترین گروه خونی در کشور محسوب می شود.