برای جلوگیری از مصادره فارابی توسط ترکیه احزاب وارد عمل شدند

براساس اخبار بدست آمده، کشور همسایه ما یعنی ترکیه فارابی را عالم جهان ترک و اسلام کرده، ولی با این همه آیا کاری برای ثبت اعیاد و مفاخر ایرانی تحت عنوان حوزه فرهنگی نوروز انجام داده اند تا از این طریق درگیری ها کاهش یابند؟ این خبر پیرامون مصادره فارابی توسط ترکیه نگارش شده است.

حوزه فرهنگی نوروز، راهی برای کاهش درگیری ها

9 حزب مستقل در نامه ای سرگشاده خطاب به سرپرست وزارت تازه تأسیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری درخواست کردند تا اقداماتی که تاکنون برای جلوگیری از مصادره فارابی توسط ترکیه انجام شده را اطلاع رسانی کند. در این نامه سرگشاده آمد: چندی پیش «خانه - موزه فارابی»، فیلسوف و دانشمند بزرگ ایرانی و ملقب به معلم ثانی، توسط دانشگاه ملی فارابی قزاقستان و شهرداری استانبول و با حمایت شورای همکاری کشورهای ترک زبان و سفارت قزاقستان در ترکیه افتتاح شد. این گشایش که فی نفسه امری شایسته است، در راستای هزار و صد و پنجاهمین زادروز این دانشمند برجسته انجام شده که قرار است در سال 2020 میلادی توسط یونسکو جشن گرفته شود. از آنجایی که پیش از این اقدام هایی غیرفرهنگی و ناهماهنگ با دیگر کشورهای برآمده از دل تاریخ و فرهنگی مشترک از سوی برخی کشورهای منطقه صورت گرفت، مانند ثبت «مولانا» بر دست کشور ترکیه یا نوشته شدن «ابن سینا، حکیم بزرگ ترک» زیر تندیسی از دانشمند بزرگ ایرانی یا تلاش برای ثبت جهانی «نظامی گنجوی» و میراثی چون «نگارگری ایرانی» و «تار» و «چوگان» توسط جمهوری آذربایجان و تشکیل پرونده های ثبت جهانی آن ها فقط به نام آن کشور و نمونه های مشابه یا حتی موردهایی کاملاً ایرانی چون اقدام کشور امارات برای از آن خود کردن «بادگیر»، این نگرانی را به درستی در بین دوستداران ایران و کنشگران فرهنگی ایجاد کرده که هدف از چنان افتتاح فرهنگی و فرخنده ای می تواند مصادره فارابی توسط ترکیه باشد که از آن همه کشورهای منطقه است. سرزمین هایی که از زمان شکل گیری هویتی ملی و فراقومی همواره «ایرانی» و متصف به فرهنگ کهن و فراگیر آن بوده و در زمان دانشمندانی چون فارابی همه متون آن هنگام و نیز متن های پژوهشی و متکی بر «علم تاریخ» تا همین امروز، آنان را وابستگان این حوزه تمدنی و فرهنگی می دانند و فراموش نکنیم که نه تنها هویت های ملی ازبکستانی و قزاقستانی جدید هستند، بلکه هویت ملی ترکیه ای و ترک نیز «امروزی» و مربوط به سده اخیر هستند، هر چند در قامت قومی ایرانی و هویتی قومی پیشینه ای دراز دارند و از همان اوان حضور در تاریخ در دایره هویت ملی و سراسری ایرانی صورت بندی می شده و حکومت های کوچک و بزرگی ایرانی را شکل می داده اند. از این رو و از آنجایی که دفتر فرهنگی شهرداری کلانشهر استانبول فارابی را عالم جهان ترک و اسلام معرفی کرده، ما احزاب امضاکننده بیانیه زیر پیرامون مصادره فارابی از ریاست سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که آن نهاد در آستانه پوست اندازی و تبدیل به وزارتخانه ای است که امیدواریم در شان ایران بزرگ فرهنگی باشد، خواهانیم که برای رفع مصادره فارابی تلاش هایی را که داشته و برنامه هایی را که در نظر دارد انجام دهد، اعلام کند. اگر کشورهایی در منطقه، بر پایه تبلیغاتی سیاسی یا جهت گیری هایی استعماری و ایران ستیزانه که در یک سده پیش و بیشتر بر دست قدرت های استعماری کلاسیک شکل گرفته، از نامیده شدن چنین مفاخری به ایرانی هراس دارند آیا دفتری در آن سازمان پیگیر آن است حال که جشن بزرگ نوروز بر دست همه این کشورها به رسمیت شناخته شده است در گام نخست بکوشد که با رایزنی با مقامات کشورهای یادشده چنین یادگارها و مفاخری را به نام «حوزه فرهنگی نوروز» به ثبت برساند تا اختلاف ها و جدایی ها کمتر شوند؟ آیا تلاشی برای نگارش تاریخ درسی مشترکی میان پژوهشگران این حوزه در همه این کشورها در جریان است تا نسل بعدی، فارغ از اختلاف اندازی های یک سده گذشته، شناخت درستی را از هویت امروزین خود و پیوند آن با هویت مشترک کهنش داشته باشد؟ آن سازمان، چه پیشنهادهایی را برای آشناسازی نسل امروز کشور با این مفاخر و آثار در برنامه داشته و دارد و به دولت پیشنهاد کرده است؟ آیا نباید مانند کشور تاجیکستان بکوشیم چهره این بزرگان را بر پول ملی کشورمان بازتاب دهیم و آیا سازمان متولی میراث کشور نسبت به حذف تصویر حکیم ابوعلی سینا از روی جلد دفترچه های تأمین اجتماعی، آن هم در این هنگامه پرآشوب واکنشی نشان داد؟ 14 مرداد «خانه-موزه فارابی»، فیلسوف و دانشمند بزرگ ایرانی به مناسبت هزار و صد و پنجاهمین سالگرد تولد او در ترکیه افتتاح شد. مکان انتخاب شده برای این موزه، در مرکز شهر توریستی استانبول و دارای چند بخش است که هر کدام اطلاعات منحصر به فردی درباره مراحل مختلف زندگی و کار ابونصر محمد بن محمد فارابی را ارائه می دهند که به عنوان معلم دوم بشریت شناخته می شود. در آئین افتتاح این خانه موزه گالیم موتانوف، رئیس دانشگاه ملی قزاقستان گفت: ایجاد یک خانه موزه مستقل برای فارابی در ترکیه، نقطع عطف مهم دیگری در بیشتر شناساندن گنیجینه فرهنگی ترکی از طریق میراث فارابی است که نقشی ارزشمند در تاریخ تمدن بشری ایفا کرد.

منبع: ایسنا