گنبد عالی، شاهکاری بر بلندای ابرکوه + تصاویر
از هر کجای شهر سراغش را بگیرید، پیدا کردنش کار سختی نیست، گنبد عالی بنایی نه چندان بزرگ اما با ظرافت های بی نظیر معماری بر فراز کوهی سفید رنگ به نام کوه عالی در نزدیکی ابرکوه خودنمایی می کند. ابرکوه یزد یکی از کهن ترین شهرهای ایران است که پیرترین موجود زنده دنیا در آن قد کشیده و نشانه های معماری بسیاری از روزگاران کهن دارد. گنبد عالی یکی از نفیس ترین بناهای آرامگاهی ایران است که قدمتش به دوره سلجوقی می رسد و نخستین اثر تاریخی ابرکوه است که در سال 1312 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید. گفته می شود این بنای آرامگاهی همزمان با گنبد قابوس بنا نهاده شده است.
این بنا را به دستور فیروزان فرزند عمیدالدوله دیلمی ساخته اند. در سرداب بنا که چند پله از سطح محوطه داخلی گنبد پایین تر است، مزار عمیدالدوله و مادرش قرار دارد. جداره های گنبد عالی با سنگ هایی از کوه عالی و ملات ساروج ساخته شده اند. یکی از بخش های دیدنی این بنا که در نوع خود بی نظیر بوده، مقرنس سنگی است که دور تا دور قسمت فوقانی بنا قرار دارد. مقرنس سنگی یکی از هنرهایی است که در کمتر بنای ایرانی می توان دید، اما در گنبد عالی به شکلی شایسته این هنر توسط هنرمندان عصر سلجوقی پیاده شده و همچنان بدون آسیب و تخریب باقی مانده است. کتیبه ای کوفی با آجر تراش خورده در قسمت پایین مقرنس قرار دارد که سال ساخت بنا را 448 هجری قمری عنوان کرده است.
گنبد عالی علاوه بر اینکه نماد شهر است و یکی از بناهای تاریخی مهم ابرکوه محسوب می شود، یکی از مقاصد گردشگری شهر هم هست. اطراف این بنا با طراحی شهری و قرارگیری مبلمان شهری تبدیل به تفرجگاهی برای مردم شهر و گردشگران شده است. گنبد عالی بعد از سرو کهنسال ابرکوه به عنوان نماد این شهر شناخته می شود.
ورود به همگردی
یه شاهکار فوق العاده از زمان سلجوقیان. ابرکوه از قدیمی ترین و زیباترین شهر های ایران است. تمدن آن به 8000 سال پیش بر می گردد که تمدن ایران به آن می بالد و به آن مدیون است.