روستایی که هدف گردشگری بین المللی شده است

روستای عنبران علیا در شمالی ترین نقطه بخش عنبران به علت کوهپایه ای بودن و حالت پلکانی خانه های روستا همچون ماسوله گیلان ویژگی منحصر بفردی در استان دارد. اکنون با این ویژگی های منحصر بفرد روستای عنبران علیا در حال اجرای طرح ساماندهی و احیا و مرمت بافت تاریخی اش است.

در امتداد شرق اردبیل که حرکت می کنی در دامنه کوه های حیران مجموعه روستاهایی واقع شده که دارای ویژگی های طبیعی و فرهنگی متفاوتی هستند و «عنبران علیا» یکی از این روستاها است که آوازه اش بویژه در حوزه گردشگری در حال بین المللی شدن است.

عنبران علیا، روستایی سنی نشین و تالش زبان است که همچون جزیره ای در میان اهالی ترک زبان و شیعه استان اردبیل واقع شده است. عنبران بسیار زیباست، طبیعتش شبیه ماسوله استان گیلان است و اکنون دولت با زیباسازی و ساماندهی این روستا قصد دارد که آن را برای جذب گردشگر و توسعه اقتصادی زیباتر سازد.

نزد اهل سلوک و طریقت نام عنبران علیا کلمه ای دیر آشناست که گاه بدون در نظر گرفتن نام جغرافیایی، به جهت قرار گرفتن آرامگاه چند تن از اولیاء الله در این خاک مقدس آن را 'عنبران اولیاء' نیز می نامند، علاوه بر آثار دوره اسلامی باقیمانده تاریخ چند هزار ساله زندگی بشری در جای جای روستا به چشم می خورد.

بقاع متبرکه روستای اهل تسنن عنبران که به هفت گنبدان یا هفت اولیا مشهور است در این روستا واقع شده است.

روستای عنبران علیا محل عارفان و سالکان سوخته دل در طرائق تصوف و عرفانی در قرون متمادی از اوایل تاریخ اسلام تا به امروز بوده که می توان در قرن هفتم و هشتم هجری به نقطه اوج آن ها اشاره داشت و اشتهار هفت گنبدان و هفت اولیا و ارتباط بین شیخ زاهد و شیخ صفی الدین اردبیلی اشاره خوبی به این موضوع می باشد.

آثاری چون بقعه شیخ علی نقشبندی و سید باباخرم، مسجد تاریخی جابر بن عبدالله انصاری و زاویه شیخ صفی الدین اردبیلی مجموعه ای پدید آورده که می تواند عنبران علیا را پس از احیا به یکی از جاذبه های گردشگری قابل توجه استان اردبیل تبدیل کند.

نقطه مشترک تمام بناهایی که در عنبران علیا از اولین تا آخرین آن ها به چشم می خورد چهارچوب آبی تیره درها و پنجره هاست که نوعی هارمونی خاصی به فضای کالبدی روستا بخشیده است.

درب چهاردیواری های بی تکلف، بدون چفت و بستی خاص به روی میهمانان شهری غریبه گشوده و تنها زینت چهره زمختشان لبخندی است گرم از سر مهربانی که همین سادگی بر دل می نشیند.
این روستا هم اکنون 9 پیر دارد با این وجود طی قرن ها بویژه در این روزها که اختلاف های مذهبی به یکی از عوامل بروز بحران در کشورهای همسایه بدل شده، همزیستی مسالمت آمیز ساکنان شافعی مذهب روستا با شیعیان منطقه وجه تمایزی است که جایگاه خاصی به آن ها می بخشد.

نقوش سنتی و اساطیری گلیم های بافته شده عنبران سمبل نمادها و یا نقش هایی از خواست باطنی بافندگان و بیانگر آرزوها و نیازهای مردمان ساکن این مناطق است.

نقوش سنتی رایج در گلیم های استان بیشتر نقش سماور، سینی و خرچنگ در متن گلیم و گردونه مهر (چلیپا) و نقش اژدها در حاشیه گلیم می باشد. حاشیه های گلیم عنبران دارای چند دور نقش هستند که در درون آن نقش های اصلی گلیم بافته شده و این نقش ها عبارتند از بوکوگل، پوته، گانگل و جنگل که هر کدام تداعی کننده بخشی از زندگی و محیط فکری ویژه ای با سابقه تاریخی خود است.

زنان و دختران روستایی با طرح گلیم نه تنها هنری ماندگار بر جای می گذارند بلکه اسطوره های انسانی را که بدون توجه به محل زندگی در بین انسان ها از اصول اخلاقی مشترک برخودار است، معرفی می کنند.
ویژگی منحصر بفرد گلیم عنبران بومی بودن الیاف و ابزار بافت آن و همچنین نقش 2 طرفه آن است، یعنی بیننده نمی تواند پشت و روی آن را تشخیص دهد و به همین دلیل 2 روی این گلیم قابل استفاده است.

در حال حاضر بافت این محصول به شکل های تابلو فرش، مفرش، زیر تلفنی، کیف دخترانه، وسایل آشپزخانه، دستگیره آشپزخانه، دمکش برنج، جای سیخ و جامدادی تولید می شوند.

مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اردبیل گفت: با اقدامات انجام شده در روستای عنبران علیا این روستا به هدف گردشگری در سطح بین المللی تبدیل شده است.

نادر فلاحی افزود: واحدهای بوم گردی بی نظیر و تولیدات صنایع دستی از جمله گلیم عنبران که شهرت جهانی دارد و همچنین محیط بسیار زیبا و پاکیزه این روستا توانسته فضای بسیار مناسبی را برای پذیرایی از گردشگران داخلی و خارجی فراهم کند.

او اظهار داشت: تنوع بسیار بالای غذاهای ارگانیک و آب و هوای منحصر بفرد، روستای عنبران علیا را به یک روستای واحد مقصد گردشگری تبدیل کرده است.

فلاحی بیان کرد: قدمت بسیار بالای این روستا و تنوع محصولات فرهنگی نیز از دیگر عواملی است که می تواند مسافران و گردشگران را به این روستای بسیار زیبا جذب کند.

وی با اشاره به تامین زیرساخت های لازم در حوزه گردشگری در استان، افزود: استان اردبیل جاذبه های متعدد تاریخی و طبیعی دارد و می تواند مقصد خوبی برای گردشگران داخلی و خارجی باشد.

منبع: ایرنا