دماوند در انتظار گردشگران تابستانی

دماوند، منطقه ای با جاذبه های گردشگری و سلسله کوه های بهم پیوسته و منفردی است که وجود دره های سرسبز و خوش آب و هوا با ده ها رودخانه فصلی، دائمی، آبشار و چشمه های گوارا لابه لای آن مناظر بدیعی را پیش روی گردشگران می گشاید.

شهرستان دماوند در استان تهران که به واسطه موقعیت جغرافیایی، آثار تاریخی و گردشگری در فصول مختلف سال همواره مورد توجه گردشگران و مسافران قرار دارد، در فصل تابستان نیز با توجه به آب و هوای مناسبش مثل همیشه به روی علاقمندان آغوش گشوده است.

در فاصله حدود 45 کیلومتر به سمت شرق پایتخت، منطقه ای خوش آب و هوایی وجود دارد که در دل کوه های سربه فلک کشیده با طبیعت جذاب و زیبا شکل گرفته است. شهر دماوند که در تاریخ 24 شهریور 1310 به شماره 56 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده، امروز جز 14 شهر نمونه گردشگری کشور قلمداد می شود.

گرچه همچون گذشته به دلیل افزایش ساخت و سازها و تخریب اراضی کشاورزی، شاهد کم شدن آب های زیرزمینی و کاهش کشاورزی در این منطقه هستیم ولی در بسیاری از مناطق این شهر همچنان رونق کشاورزی با باغات سیب، گلابی، گیلاس، آلبالو، زردآلو، گردو، هلو و همچنین محصولاتی چون سیب زمینی، گندم، انواع صیفی جات، پرورش گل و زنبور عسل و پرداختن به امور دامداری به چشم می خورد.

پوشش گیاهی دماوند

تنوع پوشش گیاهی و گیاهان دارویی در کوه های دماوند ویژگی منحصر به فردی است که خود می تواند کانون جذب گردشگر باشد.

بنا به گفته ولی الله مظفریان، گیاه شناس برجسته کشور که خود یک شهروند دماوندی است، 2 هزار و 200 گونه از گیاهان انحصاری و مختص به ایران وجود دارد که از این میزان 110 گونه اختصاص به منطقه دماوند دارد و 80 گونه آن مربوط به شهرستان دماوند و 30 گونه مربوط به کوه دماوند است.

با تلاش های صورت گرفته توسط این نویسنده برجسته دماوندی، طی این سال ها چهار گونه گیاه به نام دماوند و بیش از 50 گونه گیاه به نام خود ثبت شده است.

شهر دماوند نامش را از نام قله برافراشته ای و بلندترین قله ایران گرفته است. دماوند از معدود مناطقی است که نام آن آمیخته با فرهنگ اساطیری مردم این مرز و بوم، پیوسته در اذهان جاری بوده و نام آن مظهر آزادی، حریت و به بندکشی ظلم و بیداد ضحاکی به دست مردمی ترین مردم این سرزمین یعنی کاوه آهنگر بوده است.

شهرستان دماوند پس از شهر تهران بیشترین آثار تاریخی و طبیعی استان را به خود اختصاص داده و آثار تاریخی و معماری موجود نمایان گر پیشینه تاریخی این منطقه است.

این شهرستان از پنج شهر آبعلی، رودهن، دماوند، آبسرد و کیلان و دو بخش رودهن و مرکزی تشکیل شده که خود شهر دماوند از محلات بسیار قدیمی و متعددی همچون فرامه، چالکا، قاضی، درویش، روح افزا، دشتمزار، احمدآباد، شلمبه، جیلارد، گیلاوند برخوردار است.

هسته مرکزی اولیه شهر دماوند روی تپه ای که بین رودخانه تار و مشکیجه قرار دارد، احداث شده و بیشترین بناهای تاریخی و گردشگری این شهر مانند مسجد جامع دماوند، برج یادمان شبلی، امامزاده عبدالله، امامزاده هفت تن و هشت تن، چشمه اعلا، آبشار تیزاب در این منطقه واقع شده است.

مسجد جامع این شهر که به شماره 230 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است، سابقه تاریخی دارد و آثار باقیمانده آن به دوره سلجوقیان می رسد.

چشمه اعلا این شهر که در شمال دماوند قرار دارد دارای چشمه های آبی متعددی است که به واسطه آب شدن برف های قله دماوند و طی کردن مسیری بسیار طولانی از دل کوه به این منطقه می رسد.

دریاچه تار دماوند را می توان یکی از عجایب خلقت در اطراف این شهر دانست که در ارتفاع بالای سه هزار و 230 متری از سطح دریا واقع شده و موقعیت جغرافیایی منطقه به گونه ای است که گرداگرد آن را با فواصل متفاوت کوه هایی در برگرفته که از سطح دریاچه بیش از 500 متر ارتفاع دارد.

وجود این ارتفاع در کنار یکدیگر بدون آنکه دره ای آن را شکافته باشد، موجب پیدایش گودالی شده که دریاچه تار در آن شکل گرفته است.

برج یادمان شبلی نیز از جمله مناطقی است که در دوران قرن سوم هجری توسط مردم شهر دماوند به یاد شبلی عارف مشهور و عادل ساخته شد و با گذشته چندین دهه همچنان پابرجاست.

منطقه گردشگری تیزاب که دارای آبشاری حدود 10 متر و در ارتفاع 2 هزار و 430 متری از سطح دریا در میان تنگه ای تنگ با کوه های مرتفع واقع و در پای آبشار حوضچه کوچک آبی ایجاد شده که چشمه تیزآب در آن جاری است و برای درمان امراض پوستی مورد استفاده قرار می گیرد.

شهرستان دماوند دارای 183 اثر تاریخی و تعداد زیادی مناطق گردشگری شناسایی شده که از این تعداد نام 73 مورد آن ها در فهرست ثبت ملی به چشم می خورد.

دماوند، آماده میزبانی از گردشگران

شهرام شریفی، رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دماوند در گفتگو با ایرنا با اشاره به آمادگی ستاد خدمات سفر شهرستان در فصل تابستان به منظور اسکان مسافران اظهار داشت: این ستاد همچون سال های گذشته برنامه های مختلفی به منظور میزبانی از گردشگران در نظر گرفته است.

وی افزود: با توجه به افتتاح چندین اقامتگاه بومگردی در سطح شهرستان و همچنین تقویت مراکز اقامتی در بحث اسکان گردشگران از وضعیت مناسبی برخوردار هستیم.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان دماوند با اشاره به ظرفیت اسکان مسافران در اقامتگاه های بوم گردی تصریح کرد: در سال جاری ظرفیت اسکان مسافران در این مراکز به صورت استاندارد به 600 نفر افزایش یافته و قابلیت اسکان تا یک هزار نفر نیز وجود دارد.

وی با بیان اینکه 2 اقامتگاه بومگردی و 2 مجتمع گردشگری و رستوران دیگر نیز تا هفته دولت مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت، گفت: در کل در ایام تابستان ظرفیت اسکان یک هزار و 400 نفر در 60 مرکز اقامتی و تفریحی وجود دارد.

این مقام مسئول ادامه داد: با همکاری شهرداری دماوند و رودهن به منظور ایجاد خدمات زیرساختی چند چشمه سرویس بهداشتی در ابتدا و انتهای این دو شهر احداث شد.

وی با تاکید بر ایجاد تأسیسات گردشگری در مراکز تفریحی خاطرنشان کرد: حجم بالای مسافران و گردشگران در منطقه چشمه اعلا با زیرساخت های موجود در این منطقه تفریحی تطابق ندارد و باید برخی زیرساخت های لازم از جمله نمازخانه و احداث سرویس بهداشتی جدید در دستور کار قرار گیرد.

شریفی عنوان کرد: با هماهنگی های صورت گرفته با اقامتگاه های بومگردی و 2 دفتر خدمات مسافرتی، طراحی تورهای متنوع را مدنظر قرار داده ایم تا با اجرای این طرح گردشگران متعددی در شهرستان حضور یابند و آنان را در نقاطی که تاکنون به آن کمتر توجه شده جلب کنیم.

وی همچنین اضافه کرد: از ابتدای تابستان هر هفته سه گروه گردشگر از طریق دفاتر خدمات مسافرتی فعال در شهرستان حضور می یابند و ضریب اشغال اقامتگاه های بومگردی نسبت به سال های گذشته بسیار افزایش یافته و در اغلب اوقات ظرفیت آن ها تکمیل است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان دماوند بیان کرد: به منظور ارائه خدمات مناسب به گردشگران در نظر داریم متناسب با هر مناسبت مراسم و جشن های مختلفی در مراکز تفریحی برگزار کنیم.

این مقام مسئول با بیان اینکه با وجود اقامتگاه های بومگردی مختلف و دیگر مراکز تفریحی و تأسیسات گردشگری هنوز فاصله زیادی با سطح مطلوب در این حوزه وجود دارد، ادامه داد: حجم گردشگران ورودی با زیر ساخت های شهرستان تطابق ندارد و کافی نیست، اما اقداماتی به منظور آغاز توسعه زیرساخت های لازم صورت گرفته تا بتوانیم در چند سال آینده تمام نقاط ضعف موجود را پوشش دهیم.

شریفی با تاکید بر اینکه در بسیاری از مراکز تفریحی پربازدید با نبود زیرساخت های مناسب مواجه هستیم اظهارداشت: در برخی نقاط مشکلاتی از قبیل نامطلوب بودن جاده دسترسی، ارائه نشدن خدمات لازم و مسائل مربوط به بحث بهداشت و نظافت وجود دارد و امیدواریم بتوانیم تا حدودی در سال جاری این مشکلات را مرتفع کنیم.

رئیس اداره میراث فرهنگی دماوند با اشاره به مرمت و بازسازی آثار تاریخی نیز گفت: هر سال برای مرمت آثار و ضرورت سامان بخشی از مناطق تاریخی شهرستان، تعدادی از آثار در فهرست اعتبارات مرمتی استان قرار می گیرند که امسال بیش از 20 اثر شهرستان در فهرست اعتبارات قرار گرفته، ولی متاسفانه در 2 سال گذشته هیچ اعتباری تخصیص نیافته و در این زمینه نیازمند حمایت دیگر نهادها هستیم.

منبع: ایرنا