نگین سبز سعدآباد + تصاویر

مجموعه فرهنگی - تاریخی سعدآباد تهران، در دامنه های جنوبی البرز کوه یکی از خوش آب و هوا ترین مناطق است که از روزگار قاجار و بعد از پایتخت شدن تهران، مورد توجه ویژه شاهان و ملاکان قرار داشت. قدیمی ترین بنای این مجموعه 110 هکتاری کوشکی آجری در بلندترین نقطه سعدآباد است که به کوشک احمدشاهی شهرت دارد. در کنار این کوشک بنایی نه چندان بزرگ اما بسیار زیبا قرار دارد که به واسطه رنگ سنگ هایی که در نمای آن به کار رفته به «کاخ سبز» شهرت دارد. سنگ های نمای این کاخ را از معدنی در زنجان که به نام معدن «خمسه» معروف بود، آورده اند و روایاتی نقل می شود از اینکه بعد از ساخت این بنا، معدن خمسه زنجان منهدم شد تا این کاخ منحصر به فرد باقی بماند و مشابه آن با سنگ های معدن خمسه ساخته نشود.

سعدآباد در دوره پهلوی به عنوان کاخ تابستانی مورد استفاده بود و رضاشاه و پسرش از گرمای تهران و کاخ مرمر و کاخ گلستان به دامنه های البرز پناه می آوردند. در دوره پهلوی دوم بناهای دیگری هم به این مجموعه اضافه شد که همچنان پابرجا هستند. زمین کاخ سبز را رضاشاه پهلوی در سال 1301 از فردی که مالک این بخش از روستای سعدآباد بود، خریداری کرد و «علی خان والی» این زمین را در ازای دریافت 7 هزار تومان به رضاشاه فروخت تا او کاخ اختصاصی خود را در ان بنا کند. کاخی که چشم انداز خوبی به تهران آن روزها داشت و شاه می توانست از بلندای آن پایتخت را تماشا کند. ساخت کاخ 7 سال طول کشید و بالاخره در سال 1307 درهای این بنای منحصر به فرد و زیبا به روی خاندان سلطنتی باز شد.

کاخ سبز دو طبقه دارد که البته در دوره پهلوی دوم دستخوش تغییراتی شد، اما تا حدودی کاربری اتاق های بنا به همان روالی باقی ماند که در دوره رضاشاه بود. طبقه اول بنا شامل تالار آینه، اتاق ناهارخوری شخصی، دفتر کار، اتاق پذیرایی و اتاق خواب است و زیرزمین کاخ شامل سالن پذیرایی و دو اتاق خواب مخصوص میهمانان و سالن ناهارخوری است.

کاخ سبز یکی از ایرانی ترین کاخ های کشور است. از این جهت که در معماری و چیدمان آن می شود هنر و صنایع دستی ایران را مرور کرد. در این بنا آثار اساتید بزرگ در رشته های هنری آینه کاری، گچ بری، حجاری، تذهیب، خاتم کاری، قالی بافی زینت بخش اتاق ها شده است. یکی از زیباترین اتاق های این بنا «اتاق خاتم» است که با هنرنمایی های خاتم کار شهیر ایرانی «محمد صنیع خاتم شیرازی» زینت شده است. این اتاق دفتر کار رضاشاه بود و هنوز هم تندیسی از او و تصویری از روز تاج گذاریش در کاخ گلستان در این اتاق قرار دارد. بخش زیبای دیگری که در کاخ سبز قرار دارد، تالار آینه است. این تالار را با الهام از تالار آینه باشکوه کاخ گلستان ساخته اند و با پرده هایی که تار و پودشان ابریشم و نقره است، آذین بسته اند.

مجموعه سعدآباد تهران در خیابان ولیعصر، خیابان فلاحی، خیابان کمال طاهری قرار دارد و بازدید از آن همه روزه از ساعت 9 تا 6 عصر امکان پذیر است.