قاسم آباد گیلان روستای جهانی چادر شب بافی می شود

شورای جهانی صنایع دستی، هر سال با بررسی شهرها و روستاهایی که صنایع دستی اصیل خود را زنده نگه داشته باشند، این مراکز را با عناوین مربوط به آن صنعت اصیل به جهان معرفی می کند. در سال های اخیر شهرها و روستاهای مختلفی در ایران توسط این شورا معرفی شده اند. از جمله آباده به عنوان شهر جهانی منبت، کلپورگان به عنوان روستای جهانی سفال، میبد به عنوان شهر جهانی زیلو و موارد بسیار دیگر. در سال جاری نیز روستای قاسم آباد به عنوان روستای جهانی چادرشب بافی کاندید کسب این عنوان شده است. مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان اعلام کرده است: «ارزیابان شورای جهانی صنایع دستی به منظور بررسی میدانی روستای قاسم آباد برای ثبت به عنوان روستای جهانی چادر شب بافی تا اواخر خرداد ماه سال جاری به گیلان سفر می کنند.»

وی خاطرنشان کرد: «این گروه با حضور در روستای قاسم آباد، ضمن بازدید از خانه خلاقیت نساجی، کارگاه های چادر شب بافی و فروشگاه های صنایع دستی، فرآیند ارزیابی ثبت جهانی شدن را آغاز می کنند. روستای قاسم آباد در تاریخ 11 تیر ماه سال 97 از سوی شورای راهبردی انتخاب شهرها و روستاهای ملی به عنوان روستای ملی چادر شب بافی ثبت شد.»

قاسم آباد رودسر، دهکده ای است واقع در شرق گیلان که قدمتش با کوبش تار و پود زنان و دختران در چله کشی و برآوردن چادرشب های رنگ رنگ عجین گشته و اصالت همین رنگ و قدمت پای گردشگران خارجی را نیز به این دهکده که پیشتر لباس محلی اش آوازه جهانی داشت، باز کرده است.
چادرشب بافی، نوعی بافت پارچه محلی در طرح های چشم نواز شانه گل، قالی گل، گلیم گل، سرو گل، چهل چراغ، طرح پرند، گلیم گل، بوته چرخ و طرح های دیگر است که از نخ های پنبه ای، پشم و ابریشمی خلق می شود. در گذشته بیشتر و امروز کمتر زنان هنگام شالیکاری بر کمر خویش می بندند. در روزگار جدید این نوع پارچه با کاربردهای جدید چون رو تختی و رومیزی، طراحی لباس های امروزی مورد استفاده قرار گرفته و در جهیزیه دختران قرار می گیرد.
چادرشب بافی قاسم آباد گیلان که نشاط، نشانه بارز رنگ هایش بود می رفت تا اندود سیاه به خود بگیرد اما این اقدام و شاید حمایت هایی دیگر، نشاط گمگشته را به رنگ هایش باز گرداند.
سمیه پورآقا یکی از چادرشب بافان روستای قاسم آباد سفلی می گوید: گویا رنگ و طرح به تار پود وجود دختران و زنان این سرزمین گره خورده و حتی نسل جدید اگرچه نه بعنوان فعالیت اقتصادی اما در قامت یک هنر آن را از کودکی فرا می گیرند.
وی با ابراز خوشحالی از ثبت ملی روستای قاسم آباد و زمزمه جهانی شدن در گفت و گو با خبرنگار ایرنا گفت: البته نام قاسم آباد بواسطه لباس قاسم آبادی شهرتی جهانی یافته و پیش تر در جشنواره های بین المللی نیز درخشیده است، اما خوشحالم که شاید از این پس گردش اقتصادی چادرشب بافی دو چندان شده و بانوان این روستا نسبت به فعالیت خویش دلگرم تر می شوند.
به گفته چادرشب بافان قاسم آباد برای زنان قاسم آباد عشق رنگ است، زن رنگ است، مرد رنگ است، بچه رنگ است، زندگی رنگ است اما برای بافته های این همه رنگ تسهیلات لازم است تا نسل جوان این هنر دیرینه را همچنان پی بگیرند.
متین حاتمی، کارشناس ارشد رشته زبان شناسی با پایان نامه ای با عنوان نشانه شناسی لباس زنان ایران در دهه های معاصر که با برندی به نام شانه گل در حوزه طراحی لباس فعالیت می کند، لباس را نشانه ای از فرهنگ و هویت هر سرزمین می داند و می گوید: نام شانه گل برگرفته از انواع طرح های سنتی بکار رفته در چادرشب گیلان است که بوته چرخ، قالی گل، یکرنگ دیگر طرح های اصیل این هنر اصیل صنایع دستی در گیلان را تشکیل می دهند.
وی معتقد است: امروز بسیاری از طرح های اصیل ایرانی برگرفته از گبه ایرانی و دیگر طرح های سنتی در مدهای غربی مورد استقبال واقع شده، و مایه تأسف است اگر نتوانیم این اصالت و هویت را در پوشش امروزی خویش حفظ و ماندگار کنیم.
روستای قاسم آباد با عنوان روستای ملی چادرشب بافی، دومین روستا پس از فشتکه خمام با نشان ملی حصیر بافی است که از گیلان به ثبت ملی رسید.
هر سال تعداد محدودی از روستاها و شهرهای دارای شرایط ویژه در راستای حمایت های مادی و معنوی از روستاها و شهرهای دارای صنایع دستی شاخص و سابقه تاریخی آن ها به دبیرخانه ثبت روستاها و شهرهای ملی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری معرفی می شوند که سال گذشته این اقدام انجام شد و قاسم آباد با نشان چادرشب بافی به ثبت ملی رسید.
روستای قاسم آباد چابکسر از توابع شهرستان رودسر به عنوان روستای ملی چادرشب بافی ثبت شده که این امر موجب شده، هنرمندان با انگیزه بیشتر و همچنین با برند ملی چادر شب بافی در توسعه این رشته اهتمام بورزند.
در سال 1394 استاندارد ملی چادرشب بافی (ویژگی ها و آئین کار) تدوین شد و در دو سال گذشته، این روستا نشان جغرافیایی چادرشب بافی را دریافت کرده است.
با توجه به ظرفیت های غنی فرهنگی همچون لباس محلی قاسم آباد، چادر شب بافی و جاذبه های طبیعی تلاش می شود تا از این ظرفیت ها برای جذب گردشگر و توسعه گردشگری در استان بهره گرفته شود.

منبع: ایرنا