آشنایی با اتفاقاتی که برای گرجی ها مهم هستند

یکی از جذابیت های سفر به کشورهای دیگر حضور در رویدادها، اتفاقات، تعطیلات و جشن های مهم آن بوده که معمولا با آداب و سنن خاص فرهنگی همان منطقه برگزار می شوند. برخی از این اتفاقات و تعطیلات جهانی است همانند سال نو مسیحی و برخی از روزهای تعطیل بابت اتفاقات مخصوص همان کشور است که هر دو به شکلی سنتی گرامی داشته می شوند. کشور زیبا و دیدنی گرجستان یکی از مقاصدی است که گردشگران ایرانی سفرهای زیادی به آن می کنند، به طوریکه در رده ششم گردشگرانی قرار دارند که به گرجستان وارد می شوند. حضور یکصد و بیست هزار ایرانی در سال دو هزار و شانزده میلادی در کشور گرجستان حکایت از همین مطلب دارد. به همین منظور قصد داریم شما را با رویدادهای رسمی در گرجستان و نحوه برگزاری آن ها توسط مردم این کشور آشنا کنیم تا در صورتیکه قصد سفر به آن را داشتید، زمان مسافرت خود را طوری تنظیم کنید که به یکی از مناسبت ها در گرجستان برسید. در ادامه با ما و تعطیلات گرجستان همراه باشید.

درباره کشور گرجستان

هشت استان در کنار یک منطقه خودمختار و دو جمهوری خودمختار دیگر کشور گرجستان را تشکیل می دهند. تسخینوالی مرکز منطقه خودمختار اوستیای جنوبی است و سوخومی مرکز جمهوری خود مختار آبخازیا و باتومی مرکز جمهوری خودمختار آجاریا است. مسیحی ارتودکس مذهب غالب مردمی بوده که در این سرزمین تاریخی به زبان گرجی صحبت می کنند و قدمت حضور انسان طبق یافته ها در گرجستان به یک میلیون و هشتصد هزار سال پیش می رسد. اتفاقات تاریخی بیشمار و قدمت تاریخی گرجستان باعث شده تا تقویم این کشور مملو از اتفاقات و تعطیلات ویژه ای باشد که با فرهنگ غنی و کهن این سرزمین رنگ و بویی دیگر یافته اند. در ادامه به تعدادی از رویدادهای رسمی در گرجستان اشاره خواهیم کرد.

روز سنت جورج (St. Georges Day)، بیست و سوم نوامبر

بیست و سوم نوامبر برای مردم و اهالی کشور گرجستان روز بزرگی است و به همین دلیل یکی از تعطیلات گرجستان به حساب می آید. مردم برای شادی و آرامش روح سنت جورج فاتح، هر ساله در روز بیست و سوم نوامبر به کلیسای تثلیث مقدس می روند و برای روح جورج نیایش به جا می آورند. سنت جورج در تصاویر قدیسین گرجستان کسی است که با شوکت و ابهت فراوان بر روی اسبی نشسته و ماری را می زند. یاد و خاطره سنت جورج در این روز گرامی داشته می شود، چون در چنین روزی اتفاقی تلخ رخ داد و جورج توسط امپراتور روم در حکومت دیوکلتیان (Diocletian) به طرز وحشتناکی کشته شد. سنت جرج که حامی و نجات دهنده مسیحیان بود به چرخی شبیه چرخ ارابه ای بسته شد که با چرخش این چرخ خرد کننده چاقو و نیزه های متصل به آن در بدن قربانی فرو می رفتند. مردم گرجستان در روزی که به مناسبت این اتفاق تعطیل اعلام شده، میزهایی می چینند که با پارچه های زیبا پوشانده شده و برای مردم غذا می گذارند. خواندن ترانه های محلی نیز از دیگر برنامه های این مورد از رویدادهای رسمی در گرجستان است.

متسختا – اسوتیتسخوولی (Mckhetoba - Svetitckhovloba)، چهارده اکتبر

شاید قبل از توصیفات این مورد از مناسبت ها در گرجستان لازم باشد تا افسانه ای که به این اتفاق مربوط است را نقل کنیم. این جشن ملی کشور گرجستان بنابر افسانه ای پا گرفته که ریشه در مسیحیت و تاریخ گرجستان دارد. در این افسانه اینگونه نقل می کنند که دو کاهن یهودی در قرن اول میلادی ردای مسیح مصلوب را همراه خود به گرجستان آوردند و دفن کردند. این ردا که هنگام به صلیب کشیده شدن مسیح بر تن او بوده، باعث رویش یک درخت سدر شده و از آن نوعی صمغ به نام «مر» جاری گشت که شفا دهنده بود. این اتفاق دلیل آن شده که اهالی کشور گرجستان درخت سدر را متسختا به معنای «ستون حیات بخش» بخوانند و آن منطقه تبدیل به پایتخت باستانی کشور گرجستان شود. اما این هنوز پایان ماجرا نیست و اتفاقات دیگری در ادامه رخ داد تا این درخت عزیزتر شود. اولین پادشاه گرجستان یعنی میریان قصد می کند تا درخت سدر را بسوزاند و جای آن یک کلیسا بنا کند. تنه درخت می سوزد، اما به هیچ عنوان از جا در نمی آید. سنت نینو بعد از درخواست و دعا به درگاه خداوند باعث می شود یک نیروی نامرئی درخت را به هوا بلند کرده و در همان مکان به زمین بیندازد. کلیسایی چوبی در همان محل ساخته می شود که ستون هایش از همان درخت سدر مقدس بودند. در قرن پنجم میلادی کلیسای چوبی که دیگر فرسوده شده بود، خراب و یک کلیسای بسیار با عظمت و پر ابهت به نام کلیسای جامع متسختا ساخته می شود که همچنان پابرجاست. مردم گرجستان این روز را تعطیل کرده اند و در روز تعطیلی که اسوتیتسخوولوبا (Svetieshovloba) نامیده می شود، در سرزمین مورد احترام و مقدس ایبریا (Iberia) جمع شده و مراسمی برگزار می کنند. این مورد از تعطیلات گرجستان در کلیسای اسوتیتسخوولی از صبح خیلی زود شروع می شود و دارای تشریفات و سنن بسیار زیبایی است. این مورد از تعطیلات گرجستان توسط شخصی آغاز می شود که او را ریش سفید همه مردم گرجستان می نامند و شکوه و عظمت این جشن افراد بسیاری را به سمت خود جذب می کند.

تاماروبا (Tamaroba)، چهارده می

عصر طلایی کشور گرجستان به قرن های دوازده و سیزده میلادی باز می گردد که این کشور تحت حکومت ملکه ای عادل و عاقل به نام تامار بود. این ملکه توانست دولت و کلیسا و ساکنان کوهستان را با هم متحد کند و با اجر و قربی که برای دانشمندان و شعرا و مردم عادی قائل بود، دارای محبوبیتی فراوان شود. صلح و معنویت در سایه حکومت عقلانی تامار گسترش یافت و کشور گرجستان صاحب صدها صومعه، معبد و کتابخانه شد. چهاردهم ماه می در تقویم رسمی کشور گرجستان روزی است به نام تاماروبا. اهالی کشور گرجستان برای یادبود تامار در این روز جشن می گیرند و همانند یکی از اتفاقات مهم تاریخ خود به آن احترام می گذارند. این مورد از رویدادهای رسمی در گرجستان تعطیل نیست.

نینوبا (Ninooba)، یکم ژوئن

نینوبا در زبان گرجی معنای تعطیلات کلیسای بزرگ می دهد، اما این معنی ربطی به اتفاقی که مردم کشور گرجستان آن را محترم می شمارند، ندارد. طبق گفته های مردم، سنت نینو در این مورد از مناسبت ها در گرجستان وارد کشور شده و باعث شد اهالی این سرزمین بی دین به مسیحیت روی بیاورند و رستگار شوند. به مناسبت همین اتفاق، مومنان و زائرین بسیاری در روز اول ژوئن در کلیسای جامع جمع می شوند و با برگزاری مناسک و مراسم مذهبی یاد و خاطر سنت نینو را گرامی می دارند. البته عده ای هم مسیری را که در روزگار دور سنت نینو طی کرده را پیاده طی می کنند. مسیر قدم های این بانوی مورد احترام از متسختا به بود. اما سنت نینو کیست؟ این بانوی تاریخی چه اتفاقاتی را از سر گذرانده که باعث این مورد از تعطیلات گرجستان می شود؟ سنت نینو در اوایل قرن پنجم میلادی در استان رومیان و در منطقه کاپادوکیا (Cappadocia) متولد شد و برای یاری رساندن به مسیح به همراه خانواده اش راهی اورشلیم (Jerusalem) شد. سنت نینو وقتی افسانه ردای مسیح را شنید، شب و روز به درگاه خداوند دعا کرد تا بتواند آن را پیدا کند. مادر باکره در ازای این همه نیایش او، راه دره ایبریا را به او نمایاند. سنت نینو با صلیبی از جنس درخت مو به سرزمینی رسید که مردمانش بی دین بودند که همین کشور گرجستان کنونی است. او با همین صلیب از جنس درخت مو مردم را غسل تعمید داد. ورود سنت نینو از آن دست رویدادهای رسمی در گرجستان بوده که برای مردم بسیار مهم است و باعث تعطیلی کلیسای بزرگ می شود.

روز جهانی زن (International Women's Day)، هشت مارس

روز زن یک روز جهانی است که بیشتر مردم دنیا این روز را می شناسند، اما حکایت این مورد از مناسبت ها در گرجستان حکایتی متفاوت است. مردان گرجی برای این روز اهمیتی دو چندان قائلند و همه تلاش خود را می کنند تا از زنان خود تعریف و تمجید کرده و از آن ها با گل و هدیه استقبال کنند. این اتفاق و رویداد جهانی یکی از تعطیلات گرجستان هست. مردان گرجی در این مورد از تعطیلات گرجستان تا پاسی از شب بیدارند و ترانه می خوانند و لقب ملکه را به زنانی که دور میز جمع می شوند، اهدا می کنند. این مورد از تعطیلات گرجستان به افتخار دانایی، فریبندگی و زیبایی زنانه بسیار باشکوه برگزار می شود.

جشن سال نو (New Year)، یکم ژانویه

تعطیلات برای مردم کشور گرجستان بسیار مهم بوده و سعی می کنند نهایت لذت را از تعطیلات خود ببرند. حال اگر این تعطیلات به دلیل اتفاق مهمی چون سال نو باشد، باید در گرجستان باشید تا ببینید چه اتفاق های حیرت انگیزی رخ می دهند. یکی از رسومات خاص مردم کشور گرجستان در این مورد از رویدادهای رسمی در گرجستان، تزئین یک درخت کریسمس چوبی به نام چیچیلاکی (Chichilaki) در کنار درخت کریسمس مرسوم است که در پایان سال نو سوزانده می شود. مردم گرجستان معتقدند که مشکلات و سختی ها همراه دود ناشی از سوختن چیچیلاکی از بین می رود. مراسم سفره مردم کشور گرجستان هم از آن دست رسومات دیدنی است. در تعطیلات سال نو آوازهای چند صدایی گرجی آغاز شده و با پایان تعطیلات پایان می یابند. آتش بازی هم از رسومات مرسوم مردم کشور گرجستان بوده که ریشه ای باستانی دارد. مردم کشور گرجستان معتقدند که با هر فشفشه روح شیطان می شکند و بدی ها از بین می روند و خوبی ها به جای آنان می نشینند. از دیگر رسومات جالب مردم کشور گرجستان در این مورد از رویدادهای رسمی در گرجستان میز غذایی است که دارای روکشی زیبا و گران قیمت بود. روی این میز باید خوراک و غذاهای متنوعی باشند، اما وجود این غذاها بر روی آن از ملزومات جشن سال نو و تعطیلات این رویداد و اتفاق جهانی است. نوعی سس گردو به نام استاسیوی (Satsivi)، چورچخای شیرین (Churchhella)، گوشت طعم دار و تند، انواع پنیر های خانگی و خاچاپوری (Kjachpuri) خوراکی هایی بوده که حتما در این اتفاق و جشن بین المللی باید روی میز مردم کشور گرجستان باشند. به اعتقاد این مردم گوشت سرخ کرده نشانه رفاه و آسایش و آجیل سرخ شده و عسل که آن را گزیناکی عسل (Honey Gozinaki) می گویند، نشانه شیرین شدن زندگی در سال نو است. اما برخی رسومات هم در میان مردمان روستاهای کشور گرجستان رواج دارد. به طور مثال، در بعضی روستاها، اهالی شخصی را که در روستا به خوش قدمی معروف است، زودتر از بقیه دعوت می کنند تا با ورود به خانه شان اتفاقات و روزهای خوشی در انتظارشان باشد و این فرد خوش قدم در تعطیلات سال نو با دست پر به خانه میزبان می رود و به همراهش گوشت پخته و یک سبد شیرینی است که با هدیه دادن آن، آرزوی اتفاقات خوش و روزگاری شاد و با سعادت می کند. سنت مکویل (Mekvle) هم در برخی دیگر از روستاهای کشور گرجستان محبوبیت دارد و لقب اولین مردی است که در تعطیلات سال نو پا به خانه می گذارد و از در آن عبور می کند.

عید پاک و کریسمس

عید پاک و کریسمس دو اتفاق بزرگ در جهان مسیحیت است که از بزرگترین تعطیلات مسیحیان سراسر جهان محسوب می شود. مردم کشور گرجستان هم در این تعطیلات سراسری کارهایی را انجام می دهند که برخی از آن ها خاص مردم همین کشور است. در عید پاک مردم کشور گرجستان همانند روسیه به پختن کیک و متبرک کردن تخم مرغ های رنگی در کلیساها می پردازند، اما در تعطیلات کریسمس، از یک شب قبل عشاء ربانی خود را آغاز می کنند. زنان گرجی در تعطیلات دو روزه کریسمس کیکی محلی به نام کورتسی (Kvertsi) می پزند که طعمی بهشتی دارد. کارناوال آلیلو (Parade Alilo) یکی از زیباترین سنت های اجرا شده در تعطیلات کریسمس است که در کشور گرجستان برگزار می شود. دراین کارناوال کشیش ها و مومنین بعد از انجام مراسم عشاء ربانی خود با در دست گرفتن صلیب ها، شمایل ها و بنرهای کلیسا در شهر آوازهای مذهبی می خوانند و از خیابان ها عبور می کنند. با عبور این کارناوال خبر تولد مسیح به اطلاع همه مردم می رسد و عده ای از مردم شروع به هدیه دادن و پخش غذا بین یتیمان و بیماران روانی می کنند. بنابر روایتی که در انجیل وجود دارد و مردم معتقدند که مریم و جوزف در این شب به دنبال پناهگاهی برای به دنیا آوردن فرزندشان بودند. مردم کشور گرجستان هم در این مورد از تعطیلات گرجستان در خانه های خود شمعی روشن می کنند و آن را کنار پنجره می گذارند تا نور آن خیابان را روشن کند.

روز مادر (Mothers Dey)، سوم مارس

روز مادر هم از آن دست اتفاقاتی است که در تقویم کشور گرجستان برای زنان تعطیل است. در این مورد از تعطیلات گرجستان، خیابان های کشور پر از گل می شوند و هوای بهاری را بهاری تر می کنند. اما معمولا آخر شب، هستند کسانی که دیر به گل فروش ها رسیده اند و دیگر گلی در کار نیست. مقام مادر در میان مردم کشور گرجستان مقام والایی است و در این مورد از مناسبت ها در گرجستان همه به مادر، همسر و مادربزرگ خود تبریک می گویند. سمبل کشور گرجستان هم مجسمه بزرگی بوده که به مجسمه مادر مشهور است. در این روز تعطیل و به دلیل این اتفاق و رویداد بزرگ در شهرهای مختلف کشور گرجستان مردم به جشن و پایکوبی می پردازند و نمایش های محلی، کنسرت های متعدد، نمایش های متنوع و جشن های محلی فراوانی برگزار می شوند.

روز پیروزی (Victory Dey)، نهم می

روز نهم می که یکی از رویدادهای رسمی در گرجستان بوده، به قهرمانان جنگ اختصاص دارد. کهنه سربازان با موهای خاکستری در نزدیکی قبر سربازان گمنام کنار ویک پارک جمع می شوند و مردم کشور گرجستان دسته دسته با شمع هار روشن و شاخه های گل به استقبالشان می روند. این جشن برای اتفاقی است که برای مردم کشور گرجستان بسیار مهم بوده است، یعنی پیروزی بر فاشسیم در بهار سال 1945 میلادی. هر سال مردم کشور گرجستان در روز تعطیل نهم می، همانند همان روز به استقبال سربازان وطن می روند.

روز اتحاد ملی، نهم آوریل

در این مورد از تعطیلات گرجستان مردم به یاد رشادت و مبارزه کسانی که در اتفاقات روز نهم آوریل 1989 میلادی به دست سربازان روسی کشته شدند در معابد جمع می شوند و بر مزارشان گل می گذارند. در این مورد از تعطیلات گرجستان تظاهرات گسترده ای برپا شدند تا مردم بتوانند استقلال خود را پس بگیرند، اما با یورش نیروهای مسلح، سی تن از این مردم استقلال طلب کشته و بیش از دویست تن از آن ها مجروح شدند. این مورد از تعطیلات گرجستان، یادآور اتفاقاتی است که به استقلال این سرزمین انجامید.

روز استقلال، بیست و ششم می

کشور گرجستان در سال 1918 میلادی اعلام استقلال نمود، اما این جمهوری تازه تاسیس تنها سه سال دوام آورد و مجددا به اتحاد جماهیر شوروی الحاق شد. ولی مبارزات استقلال طلبانه مردم کشور گرجستان ادامه یافت و طی حوادث و اتفاقات فراوان در سی و دوم ماه مارس سال 1991 میلادی استقلال یافت. اما این کشور در بیست و ششم می از دست سربازان روسی آزاد شد و دولت این روز را به نام روز استقلال نامگذاری نموده و تعطیل کرد. در این روز تعطیل در خیابان روستاولی هزاران دسته از سربازان با ترتیب و نظم خاص مراسم رژه را اجرا می کنند و از خیابان اصلی کلونیا که شهری باستانی است، عبور می نمایند. نمایش تجهیزات نظامی، نمایش پیچیده ده ها فروند هواپیما و کنسرت های شاد از دیگر برنامه های این مورد از مناسبت ها در گرجستان هست. جشنواره مشهور ماه گل های رز (Vardobistve) هم از دیگر اتفاقات روز بیست و ششم می است. در این روز با گل های رنگارنگ و متنوع پل دنیا را تزئین می نمایند.

روز عشق معنوی، شانزدهم ژوئیه

در این مورد از مناسبت ها در گرجستان همه مردم برای یادآوری اینکه خداوند بندگان خود را دوست دارد، جشنی برگزار می شود و یکی از روزهای تعطیل کشور گرجستان است. این سنت قدیمی که در دوران حکومت روس ها برگزار نمی شد، بعد از به استقلال رسیدن کشور گرجستان توسط ریش سفید کلیسای ارتودوکس، ایلیای دوم (Catholicos – Patriarch of All Ilia II) مجددا احیا شد. این روز تعطیل را مردم کشور گرجستان با نام گرگیتوبا (Gergetoba) نیز می شناسند.

روز عشق، پانزدهم آوریل

این مورد از مناسبت ها در گرجستان هم به بهانه عشق تعطیل هست. جالب است که مردم گرجستان با تغییر تاریخ روز عشق نسبت به کل جهان موافقت کردند و در روز سنت ولنتاین، روز عشق را جشن نمی گیرند. در این روز تعطیل جوان ها به هم گل، هدیه های زیبا و برنامه های رومانتیک هدیه می دهند و گاهی هم یکدیگر را سوپرایز می نمایند.

رتولی (Rtveli)، از اواخر سپتامبر تا اواسط اکتبر

در هنگام انگور چینی یک روز تعطیل به نام رتولی نامگذاری شده که در آن روز تمام افراد خانواده در کنار هم مشغول انگور چینی می شوند و حسابی کار می کنند و می خندند و لذت می برند. خانواده نهاد بسیار مقدسی است در بین مردم گرجستان و در این روز حتی فرزندانی که از خانه رفته اند هم در کنار خانواده خود قرار می گیرند. این اتفاق زیبا با میزی که در این روز چیده می شود، دوچندان دیدنی تر می گردد. زنان گرجستانی در حالی که با ظروف سنتی خود در حالی که مشغول پخت غذاهایی سنتی چون تار تار که از مخلوط آب انگور و آرد تهیه می شود هستند، به همسرانشان که با سبدهای بزرگ انگور می آیند نگاه می کنند. در سفره این مورد از تعطیلات گرجستان می توانید محبوب ترین خوراکی بچه های گرجستانی را که از گردو و آب نبات انگور تهیه شده و با نام چورچخلا مشهور است را مزه کنید. بر روی این میز کوفته های گرجی به نام خینکالیی (Rich Khinkali)، کباب های خوش عطر و بو، لوبیو (Lobio)، خاچاپوری (Khachapuri)، انواع سبزیجات تازه و میوه جات، لوبیو (Lobio) و ساتسیوی تند (Spicy Satsivi) دیده می شود. مراسم این مورد از تعطیلات گرجستان این گونه آغاز می شود که سرپرست خانواده در حالیکه یک قرص نان برشته در دست دارد، می گوید: «برای سرزمین مادری!» این مورد از تعطیلات گرجستان تا دو روز ادامه می باید و اهالی خانواده گرد هم به خواندن ترانه و سخنان زیبا می پردازند.