گنبد کبود مراغه

گنبد کبود از بناهای دوره سلجوقیان در شهر مراغه هست. تزئینات بکار رفته در این بنا در مقایسه با سایر بناهای دوره سلجوقیان و ایلخانان مغول کم نظیر است. درباره زمان احداث گنبد کبود نظرات دیگری وجود دارند؛ عده ای آن را مربوط به زمان مغول می دانند و عده ای تاریخ بنای برج را مربوط به قبل از هلاکوخان ذکر کرده اند. انتساب این بنا به قبر مادر هولاکو با وجود شهرتی که در میان عوام دارد، مورد تایید باستان شناسان واقع نشده است. برخی از باستان شناسان تاریخ این برج را سال 593 هجری می دانند و برخی دیگر آن را بین سالهای 582 و 656 هجری ثبت کرده اند.

گنبد کبود ده پهلو است و دارای گنبدی مخروطی بوده که در گذر زمان از بین رفته است. این گنبد از دو بخش سردابه و اتاق اصلی تشکیل شد. از کتیبه گچبری شده داخل سردابه احتمال می رود گنبد کبود به عنوان یک برج مقبره ساخته شده باشد. به همین دلیل هم این گنبد به قبر مادر هلاکوخان شهرت یافته است. کلماتی همچون الله، والحمد و…با فرم های مختلف به خط کوفی و به روش های استامبی از عناصر تزئینی نقش بسته بر دیواره های سردابه برج هستند. تزئینات بدنه بیرونی گنبد کبود به شکل قطاربندی و فرم های هندسی و سه ردیف مقرنس ساده بوده و دیوارهای داخلی آن دارای تزئینات نقاشی به رنگ فیروزه ای هست که در گذر زمان از بین رفته و فقط بخش کمی از آنها باقی مانده است.