اقتصاد گردشگری مروارید خفته در صدف استان فارس است

ایرنا/ براساس آخرین اخبار و گزارش های منتشر شده، اقتصاد گردشگری مروارید خفته در صدف استان فارس است.

شیراز و فارس مدال افتخار میزبانی از سومین حرم اهل بیت (ع) را به سینه دارد؛ شاهچراغ (ع) چون نگینی در قلب پایتخت فرهنگ و تمدن ایران می درخشد و سالانه میلیونها زائر دوستدار این تبار محترم را به پابوسی خود می کشاند.

شیراز خانه و آرامگاه سعدی شیرین سخن، آرامگاه حافظ بلندآوازه، آرامگاه خواجوی کرمانی و قاآنی شیرازی است؛ تنفس در هوای شاعرانه حافظیه و سعدیه همواره برای ایرانیان لطیف طبع و هنر دوست جذابیت ویژه ای داشته و ایرانگردان و جهانگردان بسیاری را به شهر شعر و ادب ایران فراخوانده است.

فارس مهد تاریخ و تمدن کهنی است که یادگارانش کماکان در سراسر این استان پابرجاست؛ از تخت جمشید، پاسارگاد، نقش رستم، بیشابور و کاخ اردشیر گرفته تا مجموعه زندیه و باغ ها، بافت تاریخی و خانه های سده های نزدیک تر که که هر یک قابی از تاریخ دیرینه و هنر کم نظیر ایرانیان را پیش دیدگان مهمانان این استان به نمایش می گذارد.

شیراز از قطبهای پزشکی و درمانی ایران نیز به شمار می رود و غیر از هموطنان ایرانی، سالانه میزبان شمار بالایی از مردم کشورهای همسایه است که برای درمان به این شهر سفر می کنند و به گواه آمارهای دانشگاه علوم پزشکی شیراز جمعیتشان به طور میانگین در ماه به حدود یک هزار و 500 نفر می رسد.

فارس گسترده با 37 شهرستان چکیده ای از ایرانی کوچک است و طبیعت چهارفصل آن محمل جاذبه های گردشگری بسیاری است که قابلیت بسیاری را برای فعالسازی گردشگری کشاورزی و اکوتوریسم مهیا می کند.

همه اینها به همراه غنای میراث ناملموس فرهنگی فارس، فضای این استان را برای پویایی اقتصاد گردشگری بی بدیل کرده است و آیت الله سید ابراهیم رئیسی نیز در نخستین سفر هیات دولت سیزدهم به فارس بر اهمیت و لزوم توجه به عرصه اقتصادی این استان تاکید کرد.

رئیس جمهور 22 مهر 1400 در شیراز از فارس به عنوان یک قطب فرهنگی و تمدنی یاد کرد که باید مورد توجه قرار گیرد تا در پرتو آن فرهنگ ایرانی به عصرها و نسل ها معرفی شود.

آیت الله رئیسی با بیان اینکه فارس مهد تمدن و فرهنگ و ادب فارسی و حرم سوم اهل بیت (ع) در ایران اسلامی است، تاکید کرد: همه اینها بیانگر ظرفیت های فرهنگی و تمدنی است که باید برای توسعه گردشگری فعال شود.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی دولت سیزدهم نیز در بازدید از پاسارگاد با بیان جایگاه بین المللی و منحصر بفرد این مجموعه در تمدن بشری از قابلیتهای گردشگری فارس سخن گفت و اعلام کرد که 20 میلیارد تومان اعتبار قطعی به توسعه منطقه گردشگری پاسارگاد در سفر استانی هیات دولت به استان فارس تخصیص داده شد.

براساس داده های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس، این استان یک هزار و 200 واحد تاسیسات گردشگری دارد که واحدهای اقامتی، دفاتر خدمات مسافری و مجتمع های گردشگری را شامل می شود.

به گفته سرپرست معاونت گردشگری این اداره کل، استان فارس 375 دفتر خدمات مسافرتی دارد و از 650 واحد اقامتی برخوردار است.

به گفته روح الله روانشاد، ظرفیت اقامتی این استان 10 هزار اتاق و 25 هزار تخت است که 9هزار و 500 تخت آن مربوط به هتل و هتل آپارتمان ها است و بقیه در واحدهای بومگردی، خانه مسافرها و دیگر اماکن اقامتی قرار دارد.

پیش نیازهای گردشگری فارس برای شکوفایی اقتصادی و راهکارهای پیش رو با همه ظرفیت های بیان شده و شاخصه بی بدیل تمرکز شاخه های متعدد گردشگری در فارس اما هنوز کم نیستند نداشته هایی که هر یک به گونه ای مانع از قد کشیدن این صنعت بر بستر مساعد این استان می شود.

به گفته دکتر مسلم باقری، عضو هیات علمی بخش مدیریت جهانگردی و گردشگری دانشگاه شیراز، ویژگی متمایز استان فارس وجود همزمان گونه های متمایز گردشگری است؛ اگر مسافران برای دیدن جاذبه های تاریخی به اصفهان یا برای مذهبی به مشهد مقدس و قم سفر می کنند، فارس همزمان از قابلیت های کافی برای گردشگری تاریخی، فرهنگی، طبیعی، مذهبی، اکوتوریسم و حتی گونه های جدیدتر مانند گردشگری خوراک، سلایق ویژه و پرنده نگری برخوردار است.

اما به عقیده این استاد دانشگاه، همین مزیت گستردگی، کم شدن حوزه تمرکز را در توسعه گردشگری فارس به دنبال دارد و مانع از آن شده تا "بالهای گردشگری این استان به پروازدرآید"؛ باقری معتقد است یکی از دلایلی که سبب شده تا این صنعت در استان پر ظرفیتی چون فارس چنان که باید شکوفا نشود، فقدان سطح کلان مدیریتی در کثرت سلایق گردشگری است به طوری که شاهد هم افزایی گونه های متعدد گردشگری در استان نیستیم.

او راهکار را در شورای عالی گردشگری استان به ریاست استاندار فارس دنبال می کند؛ شورایی که باید بستر حضور و هم اندیشی فعال بخش خصوصی و دولتی باشد تا صنعت گردشگری با هدف افزایش جذب و هزینه کرد گردشگران به این استان مدیریت شود.

استاد مدیریت جهانگردی و گردشگری دانشگاه شیراز می گوید: یه این منظور گونه های مختلف گردشگری استان فارس باید از ظرفیت های یکدیگر استفاده کنند به گونه ای که یک پکیج کامل به گردشگران ارائه شود تا اگر مسافری برای استفاده از ظرفیت پزشکی و درمانی شیراز به این استان سفر کرده، از گردشگری خوراک و هنر، تاریخ و فرهنگ فارس نیز استفاده کند.

دومین عاملی که از نظر باقری بال پرواز صنعت گردشگری استان فارس را محدود کرده کمبود سرمایه گذاری در زیرساختهای این حوزه است. او بیان می کند: این صنعت در فارس اشتغال بسیار بالایی دارد اما هنوز آنطور که شایسته است شکوفا نشده و نمیتوان گفت واحدهای گردشگری این استان اکنون قدرتمند هستند.

باقری می گوید برخی از کمبودها مانند ضعف در هتلینگ، بازاریابی، نبود خط پرواز مستقیم از شیراز دست کم به کشورهای همسایه، نداشتن جاذبه های مکمل همچون پارکهای گردشگری مانند پارک خوراک، مشاهیر و مفاخر، ورزشی و هنری و برخی دیگر از کمبودها سبب شده تا ماندگاری گردشگران خارجی در این استان به 1.5 تا 2 روز برسد در حالی که فارس این ظرفیت را دارد تا مسافران آن دست کم سه تا چهار روز در آن اقامت کنند.

استاد دانشگاه شیراز راهکار دستیابی به بسیاری از این نداشته ها را تقویت سرمایه گذاری در صنعت گردشگری فارس میداند؛ سرمایه ای که اکنون به اندازه کافی به این سو نمی آید و باید با تسهیل شرایط، قوانین و مشوق ها برای شکوفایی صنعت توریسم جذب شود.

باقری با تاکید بر لزوم تقویت زیرساختهای حمل و نقل، هتلینگ و تنوع بخشی به جاذبه ها می گوید: تاب آوری صنعت گردشگری فارس باید در برابر شک های اقتصادی تقویت شود.

به عقیده او، در ابتدا باید زیرساختها برای جذب گردشگران داخلی به اندازه کافی فراهم شود تا بتوان در شرایط مناسب از ظرفیت توریستهای خارجی نیز بهره برد، چرا که استفاده از این ظرفیت بسته به توافقات و اتفاقات بین المللی است و نباید صنعت گردشگری را وابسته کرد.

برای بررسی برخی از این کاستی ها و راهکارهای مطرح شده با سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس به گفت و گو پرداختیم.

روح الله روانشاد هم با بیان اینکه به طور حتم زیرساختهای گردشگری فارس اعم از هتلینگ، حمل و نقل ریلی و هوایی و جاذبه های گردشگری مکمل باید تقویت شود، می گوید: اکنون برای توسعه اقتصاد گردشگری فارس در سه محور پایلوت برنامه ریزی شده است.

به گفته او، در قالب گردشگری مذهبی قرار است تورهای بازدید از مساجد و بقاع متبرکه با حضور روحانیون متخصص در قالب راهنمایان گردشگری برگزار شود.

روانشاد همچنین از رایزنی برای راه اندازی و افزایش خط پروازی شیراز عراق و برعکس با یکی از شرکتهای هواپیمایی خبر داد تا از این محل به رونق گردشگری مذهبی و سلامت شیراز کمک شود.

او اینجا این پرانتز را هم باز می کند که از میان دیگر حوزه ها گردشگران کشور چین درخواست بالایی برای سفر به شیراز دارند در حالی که نه تنها خط پروازی مستقیم از شیراز به این کشور وجود ندارد، بلکه این خط هوایی به تهران نیز محدود است و باید تقویت شود.

سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس دومین محور را توسعه گردشگری سلامت این استان عنوان می کند؛ گونه ای از گردشگری که براساس آمارهای رسمی سالانه حدود 14 هزار گردشگری خارجی را راهی شیراز می کند.

روانشاد پیرامون اینکه اقتصاد گردشگری مروارید خفته در صدف استان فارس است، می گوید: انجمن گردشگری سلامت با حضور این اداره کل، دانشگاه علوم پزشکی و استاندار فارس تشکیل شده تا دفاتر فعال در این عرصه سامان مند شوند و راه برای ارتقای این گونه گردشگری در فارس هموارتر شود.

به گفته او، اکنون 80 دفتر خدمات مسافرتی مجوز فعالیت در گردشگری سلامت را دریافت کرده اند.

او معتقد است که توسعه این گونه گردشگری فرابخشی و نیازمند ایجاد دهکده گردشگری سلامت در جوار واخدهای درمانی است و دانشگاه علوم پزشکی باید در این زمینه برنامه کوتاه و بلند مدت خود را ارائه کند.

روانشاد البته این نکته را نیز یادآور می شود که نباید ظرفیت گردشگری سلامت را محدود به حوزه پزشکی دانست بلکه آب درمانی و گیاهان دارویی نیز ظرفیت بالایی در این عرصه است که باید بکار گرفته شود.

سرپرست معاونت گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس سومین محور فعالیت پایلوت گردشگری این استان را تورهای عشایری عنوان می کند که به تازگی راه افتاده می رود تا دفاتر خدمات گردشگری را نیز در این زمینه فعال کند.

به عقیده او، فعال شدن این شاخه گردشگری ضمن تنوع بخشی به صنعت توریسم استان، کمک شایانی برای اقتصادی عشایری فارس خواهد بود.

روانشاد درباره هم افزایی گونه های متعدد گردشگری استان فارس و ارائه یک پکیج به مسافران داخلی و خارجی این استان، معتقد است که دفاتر خدمات گردشگری باید در این حوزه فعالیت کنند، آنها یک برنامه چند روزه برای مسافران ارائه می کنند و باید متناسب با خواست گردشگری بسته ای از جاذبه های فارس را به آنها ارائه کنند.

او درباره ظرفیت شاخه نوظهور گردشگری خوراک در فارس و پیرامون اینکه اقتصاد گردشگری مروارید خفته در صدف استان فارس است، می گوید: در میان فهرست غنی میراث ناملموس فرهنگی این استان، تا کنون 20 غذا و دسر ثبت ملی شده و 30 مورد دیگر نیز مستند نگاری و پرونده سازی شده تا به ثبت برسد.

روانشاد با اشاره به ظرفیت بالای این گونه از توریسم، از آغاز کلاسهای آموزشی خوراک ملل و خوراکهای خاص فارس خبر داد و به نمونه هایی از تحرک های یک سال اخیر حوزه گردشگری خوراک استان اشاره کرد.