جاذبه های گردشگری تهران | آشنایی با دیدنی های تهران

اگرچه همه تهران را به عنوان شهری آلوده و پرترافیک می شناسند که چهره زیبایی برای ارائه ندارد اما؛ دیدنی های تهران کم نیست. این روزها کمی به تهرانی که هنوز هیاهوی دوره قاجار میان روزمرگی هایش پیداست و عمارت های سلطنتیش چشم ها را مجذوب خود می کند؛ متفاوت تر نگاه کنید. به ساختمان هایی که نشان از دوره های مختلف تاریخی دارند، محله هایی که هنوز مردمان آن به سبک قدیم زندگی می کنند و کوچه پس کوچه هایی که با مغازه های قدیمی شان دل هر رهگذری را می برند؛ سفر کنید و یا با ما در همگردی در سفر هیجان انگیزی که به جاذبه های گردشگری تهران تدارک دیده ایم؛ همراه باشید. برای انتخاب روز مناسب گشت و گذار در تهران بهتر است سراغ تقویم بروید و روزهای تعطیل را علامت بزنید زیرا این روزها بهترین زمان برای قدم زدن در محله های قدیمی و بازدید از جاهای دیدنی تهران است.

سردر باغ ملی

در دوره ناصرالدین شاه، سردر ناصری با یک دروازه دو لنگه و یک جفت طاق نمای کاشی کاری شده منقش به طرح هایی از سربازان دوره قاجاریه روی بدنه جنوبی میدان مشق، رو به خیابان مریضخانه احداث شد. در کودتای 1299 شمسی، دستور تخریب این سردر صادر شد و پس از آن ساخت سردری جدید به بهانه بزرگداشت فتح تهران در دستور کار قرار گرفت. طراحی سردر باغ ملی توسط جعفرخان معمار و اجرای آن توسط استاد کریم منیژه انجام شده است.

میدان بهارستان

میدان بهارستان یکی از جاذبه های گردشگری تهران است که در بخش شمال شرقی دارالخلافه ناصری قرار دارد. تا دوره پهلوی اول این میدان را به اسم نگارستان می شناختند. این میدان که به عنوان جلوخان باغ نگارستان از دوره فتحعلی شاه تا اواسط سلطنت ناصرالدین شاه، دارای کارکرد تشریفاتی و حکومتی بود. در میانه دوره قاجار، نگارستان و باغ های پیرامون آن وارد محدوده شهر شدند. با توسعه دو باغ سردار در شرق و نظامیه در جنوب میدان و همچنین ساخت مسجد و عمارت سپهسالار توسط محمدحسین خان سپهسالار، جلوخان باغ نگارستان بیش از پیش به یک میدان شهری تبدیل شد که در آن مراسم مختلفی از جمله قربانی کردن شتر در روز عید قربان برگزار می شد. طی جنبش مشروطه، این میدان به مهم ترین مکان حضور و استقرار نیروهای مشروطه خواه بدل شد. در اولین سالگرد مشروطه جنبشی بزرگ با حضور تمامی انجمن ها و بسیاری از مردم شهر در میدان برگزار گردید، اما شیرینی جشن دوامی نداشت و با بالاگرفتن درگیری های بین دو قوای مشروطه و سلطنت طلب، میدان شاهد به توپ بسته شدن مجلس بود. تظاهرات 30 تیر 1331، کودتای 28 مرداد 1332، ترور حسنعلی منصور و عبدالحسین هژیر از دیگر رویدادهای مهم تاریخی در میدان بهارستان به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری تهران بوده است.

شمس العماره

عمارت شمس العماره از مشهورترین جاذبه های گردشگری تهران است. یک بنای فاخر که در دوره ناصرالدین شاه در بخش شرقی مجموعه کاخ گلستان احداث شد. شمس العماره با 35 متر ارتفاع برای دهه ها بلندترین بنای پایتخت بود. در خصوص ایده ساخت عمارت نقل است که به سبب علاقه ناصرالدین شاه به ساختمان های اروپایی، شکل عمارت از روی تصویر ساختمان های فرنگی الهام گرفته شده، اما عمارت شباهت هایی هم با کاخ عالی قاپو اصفهان دارد. در بنای شمس العماره ساعتی دو طرفه قرار دارد که در دوره قاجار وقت را اعلام می کرد. صدای ساعت شمس العماره آنقدر بلند بود که موجب شکایت مردم تهران شد و به همین دلیل دستور دادند تا صدای آن را کم کنند. در شمس العماره که یکی از جاهای دیدنی تهران است، سردر جدیدی احداث شد، سردری که از یک سو به مجموعه کاخ گلستان و از سوی دیگر به میدانی جدید در پای شرقی عمارتی با نام جلوخان شمس العماره راه داشت. عمارت شمس العماره از جمله فضاهای شهری دوره قاجار و از زیباترین دیدنی های تهران است. همچنین این بنا یکی از پر اهمیت ترین بناها در میان مردم بومی تهران بوده و در فرهنگ عامه ساکنان این شهر نیز به انواع مختلفی مورد ارجاع قرار گرفته است.

کاخ گلستان

در بخش شمالی حصار صفوی تهران، چهار باغ و چنارستان توسط شاه عباس صفوی احداث شده است. محدوده ای که به مدد دیوارهایی بلند از شهر جدا بود و چندین بنای سلطنتی در آن قرار داشت. طی حضور کریم خان زند در تهران، محدوده یاد شده مرمت و باغ ها و فضاهایی جدیدی به آن اضافه شد. با به قدرت رسیدن آقا محمدخان قاجار و پایتخت شدن تهران، این مجموعه واقع در ارگ سلطنتی که با نام کاخ گلستان خوانده می شد، اهمیت بسیاری یافت و تا پایان دوره قاجار از جمله مهمترین جاهای دیدنی تهران به شمار می رفت. مجموعه کاخ گلستان که یکی از معروف ترین جاذبه های گردشگری تهران است که شامل بناهای متعددی در دو بخش اندرونی و بیرونی می شود. این بناها به تدریج و در دوره های زمانی مختلف شکل گرفته اند. امروزه تنها 10 درصد از وسعت اصلی محدوده کاخ گلستان باقی مانده که عموما ناظر بر بخش بیرونی و مجموعه است. با آغاز دوره پهلوی، بخش اندرونی کاخ تخریب و ساختمان های اداری مانند ساختمان اقتصاد و دارایی و دادگستری بر روی آن ساخته شدند. کاخ گلستان همچون لوحی ارزشمند راوی بخش قابل توجهی از تاریخ این سرزمین است. این کاخ تنها اثر ثبت شده پایتخت در فهرست میراث جهانی یونسکو و یکی از بی نظیرترین دیدنی های تهران است.

روزهای بازدید از کاخ گلستان: همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعات بازدید از کاخ گلستان: 17-9
آدرس کاخ گلستان: خیابان پانزده خرداد (ارگ)
شماره تلفن کاخ گلستان: 8-33113335

میدان توپخانه

با تخریب حصار دارالخلافه و گسترش شهر در دوره ناصرالدین شاه، میدانی جدید در شمال محدوده ارگ ساخته شد که امروزه یکی از دیدنی های تهران به شمار می رود. میدانی مستطیل شکل که بناهایی دو طبقه و نیم طاق، گرداگرد آن را فراگرفته اند. در میانه میدان حوضی بزرگ قرار دراد که در چهار گوشه آن چهار توپ غرامت گرفته شده از پرتغالی ها قرار جایگزاری شده است. با تکمیل میدان، توپ ها و توپچی ها از میدان ارگ به میدان جدید منتقل شدند و به تدریج فعالیت های دیگری همچون تلگراف خانه، بلدیه، بانک، پست خانه و نظمیه وارد این میدان شدند. توپخانه مبارکه به محل رخداد بسیاری از رویدادهای اجتماعی و سیاسی ساکنان پایتخت بدل شد. این میدان مهمترین مکان استقرار نیروهای سلطنت طلب و از جاهای دیدنی تهران بود. با فتح تهران توسط مشروطه خواهان برخی از چهره های سیاسی در میدان به دار آویخته شدند. میدان توپخانه از زیباترین جاهای دیدنی تهران است که به شش خیابان دسترسی دارد. بر سر هر خیابان، دروازه ای وجود داشت که این دروازه ها در دوره پهلوی اول تخریب شدند و نام میدان نیز به میدان سپه تغییر یافت.

سبزه میدان

از دیگر دیدنی های تهران باید به سبزه میدان اشاره کرد. این میدان در زبان عامیانه با نام های سبزی میدان و پیش از آن تخته پل نیز شناخته می شده است. سبزه میدان در حدفاصل دو محله ارگ و بازار قرار دارد. این فضا که یکی از دیدنی های تهران به شمار می رود، تا پیش از تخریب خندق پیرامونی مجموعه ارگ از نقاط اتصال شهر به جلوخان عمارت های سلطنتی بود. فضای میدان که یکی از جاهای دیدنی تهران به شمار می رود، در دوره زندیه و اوایل دوره قاجار به عنوان محل خرید و فروش سبزی، ذبح حیوانات و اعدام محکومان به حساب می آمد. ساخت میدان در فضای یاد شده به دوره ناصرالدین شاه و صدارت امیرکبیر، یعنی زمانی که امیر، اصلاحات جدی را در بازار تهران انجام داد؛ برمی گردد. در میانه میدان حوضی بزرگ احداث شد و حجره هایی دو طبقه گرداگرد آن را فرا گرفتند. با اصلاح فرم و فعالیت این میدان که یکی از جاذبه های گردشگری تهران است، حجره های بلور فروشی و دیگر کالاهای ایرانی و فرنگی نیز در آن جای گرفتند.

میدان مشق

میدان مشق جهت مشق نظامی افسران و سربازان در دوره فتحعلی شاه و خارج از حصار دارالخلافه تهران تاسیس شد. در دوره ناصرالدین شاه این میدان وارد شهر و در جنوب آن سردری فاخر بنا شد. از مهم ترین رویدادهایی که در میدان مشق به عنوان یکی از جاذبه های گردشگری تهران اتفاق افتاده، باید به اعدام میرزا رضای کرمانی، پرواز اولین بالن، فرود اولین طیاره در تهران و آشنایی تهران نشینان با ورزش فوتبال اشاره کرد. سردر دروه قاجاری میدان با آغاز دوره پهلوی و انتقال پادگان ها به بیرون شهر، تخریب و سردری جدید در بدنه جنوبی میدان با نام سردر باغ ملی احداث شد. در دهه 70 موزه و کتابخانه ملک که تا پیش از آن در دل بازار جای داشت؛ به این میدان انتقال یافت و در دهه 80 عمارت قزاقخانه واقع در شمال میدان که تا پیش از آن در اختیار ارتش بود، به دانشگاه هنر واگذار شد.

میدان ارگ

میدان ارگ یا توپخانه، نام میدانی حکومتی واقع در محدوده ارگ سلطنتی است. میدان از دوران صفوی تا عصر ناصری در خندقی محصور بود. با برداشته شدن تدریجی حصارهای ارگ در دوره ناصری، میدان که محل حضور توپ و توپچی ها بود، با شهر ارتباط یافت و به اولین باغ عمومی تهران با نام باغ گلشن تبدیل شد. در میانه میدان، حوضی بزرگ و همسطح زمین قرار دارد که در قدیم در بخش جنوبی آن، توپ مروارید بر روی سکویی کوتاه قرار گرفته بوده، توپی که در دوره فتحعلی شاه دستور ساختش صادر شده است. توپ مروارید به عنوان توپی نظر کرده نزد تهرانی ها دارای ارج و قرب فراوان بود. این میدان که یکی از معروف ترین دیدنی های تهران است، در طول دوره قاجار از صبح تا شام محل حضور گروه های مختلف اجتماعی بوده و بسیاری از جشن ها و دیگر مراسم های آیینی شهر در این میدان برگزار می شده است. اوایل دوره پهلوی و با ساخت باشگاه افسران در محدوده شمال غربی میدان مشق با معماری گابریل گورکیان، توپ مروارید از میدان ارگ که یکی از بهترین جاهای دیدنی تهران است، جمع و به محوطه این ساختمان منتقل شد. در سال 1327 استودیوی رادیویی کوچکی در بخش غربی میدان برای پخش اخبار ساخته شد که در حال حاضر ساختمان آرشیو رادیو است و نسخه هایی از اسناد و دست نوشته های قدیمی در آن نگهداری می شوند.

دارالخلافه تهران

آقا محمدخان قاجار با شکست قوای زندیه، در تهران مستقر شد و در ارگ تهران بر تخت پادشاهی تکیه زد، حکومت قاجار را تاسیس و تهران را به عنوان پایتخت معرفی کرد. با اعلام پایتختی تهران، لقب دارالخلافه برای این شهر انتخاب شد. دارالخلافه تهران، شهری کوچک با 15 هزار نفر جمعیت و مساحت چهار کیلومتر مربع بود. تهران تازه پایتخت شده از دوره فتحعلی شاه (دومین شاه قاجار) توسعه یافت و پروژه های متعددی در آن شکل گرفتند. در دوره ناصرالدین شاه (چهارمین شاه قاجار) توسعه پایتخت سرعتی دوچندان یافت. سبزه میدان، سرای امیر، مدرسه دارالفنون، باغ گلشن و خیابان ناصرخسرو از جمله مهمترین فضاهای شهری و دیدنی تهران است که در این دوره ساخته شدند. در دوره قاجار دو دروازه محمدیه و دولت بر روی حصار صفوی اضافه شدند و شماره دروازه های دارالخلافه که یکی از جاهای دیدنی تهران است؛ به عدد شش رسید.

دارالخلافه ناصری

در میانه سلطنت ناصرالدین شاه، قریب به 70 سال از انتخاب تهران به عنوان پایتخت می گذشت. جمعیت تهران به 150 هزار نفر رسیده و شهر محصور در حصار نیمه ویران صفوی، جایی برای گسترش نداشت. از این رو مقرر شد تا حصار و دروازه های دارالخلافه تهران تخریب و طرحی جدید برای پایتخت تهیه شود. تهیه طرح به اساتید و شاگردان مدرسه دارالفنون سپرده شد و ایشان ساختاری هشت ضلعی برای گسترش شهر تهران در نظر گرفتند. مساحت تهران براساس طرح جدید به 19 کیلومتر مربع رسید و باغ ها و اراضی فراوانی به محدوده شهر اضافه شد. اولین پروژه احداث شده در تهران جدید که با لقب دارالخلافه ناصری خوانده می شد، میدان توپخانه مبارکه که یکی از زیباترین دیدنی های تهران است و خیابان لاله زار از دیگر فضاهای احداث شده در محدوده تهران ناصری بود که باید از آن به عنوان دروازه ورود مدرنیته به پایتخت یاد کرد. در ابتدای قرن 14 و مقارن با آغاز دوره پهلوی، جمعیت تهران به 250 هزار نفر رسید، اما پایتخت همچنان محدود در حصار و دروازه های شهر بود، حصار و دروازه هایی که برای توسعه پایتخت بار دیگر تخریب شدند و روی آنها خیابان هایی جدید بنا شد.

جاهای دیدنی تهران

سینما و تماشاخانه

تالار وحدت 66731419
تالار حافظ 66743357
سینما فردوسی 88829785
سینما پیام 88941835
پردیس چارسو 61724444
سینما حافظ 33115386
سینما میلاد 33353452
تماشاخانه سنگلج 55625444
سینما ناهید 33356809

کتابخانه های تهران

کتابخانه آیت الله طالقانی 77526922
کتابخانه مجلس شورای اسلامی 33130919
کتابخانه پارک شهر 55152312
کتابخانه موزه ملک 66726613
کتابخانه آیت الله کاشانی 33530695
کتابخانه هفده شهریور 33546662
کتابخانه سید مرتضی 55605681
کتابخانه محقق حلی 33560030
کتابخانه فردوسی 33563082

زورخانه های تهران

زورخانه شهید فهمیده
زورخانه طلاچی
زورخانه شهید عراقی
زورخانه حاجی سلامت

اطلاعات بازدید از موزه ها و دیدنی های تهران

موزه ملی ایران

روزهای بازدید از موزه ملی ایران: همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعات بازدید از موزه ملی ایران: نیمه اول سال 19-9 و نیمه دوم سال 16-9
آدرس موزه ملی ایران: خیابان امام خمینی، خیابان سی تیر
شماره تلفن موزه ملی ایران: 6-66702061

موزه جواهرات ملی

روزهای بازدید از موزه جواهرات ملی: شنبه تا سه شنبه
ساعت بازدید از موزه جواهرات ملی: 16:30-14
آدرس موزه جواهرات ملی: خیابان فردوسی، چهارراه استانبول
شماره تلفن موزه جواهرات ملی: 64464700

موزه هنرهای ملی

روزهای بازدید از موزه هنرهای ملی: شنبه تا چهارشنبه
ساعات بازدید از موزه هنرهای ملی: 16-9
آدرس موزه هنرهای ملی: میدان بهارستان، خیابان کمال الملک، انتهای محوطه وزارت ارشاد
شماره تلفن موزه هنرهای ملی: 33966025

موزه آبگینه و سفالینه

روزهای بازدید از موزه آبگینه و سفالینه: همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعات بازدید از موزه آبگینه و سفالینه: نیمه اول سال 19-9 و نیمه دوم سال 17:30- 8
آدرس موزه آبگینه و سفالینه: خیابان امام خمینی، خیابان سی تیر
شماره تلفن موزه آبگینه و سفالینه: 4-66708153

موزه بانک ملی

روزهای بازدید از موزه بانک ملی: شنبه تا چهارشنبه
ساعات بازدید از موزه بانک ملی: 17-13
آدرس موزه بانک ملی: میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی
شماره تلفن موزه بانک ملی: 66701028

موزه بانک سپه

روزهای بازدید از موزه بانک ملی: شنبه تا چهارشنبه 9-15 و پنج شنبه 13-9
آدرس موزه بانک ملی: میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی
شماره تلفن موزه بانک ملی: 66748060

موزه ارتباطات

روزهای بازدید از موزه ارتباطات: شنبه تا چهارشنبه
ساعات بازدید از موزه ارتباطات: 16:30-8:45
آدرس موزه ارتباطات: میدان امام خمینی، خیابان امام خمینی
شماره تلفن موزه ارتباطات: 66701028

موزه ملک

روزهای بازدید از موزه ملک: شنبه تا چهارشنبه 16:30-8:30 و پنج شنبه 15- 8:30
آدرس موزه ملک: خیابان امام خمینی، سردر باغ ملی، جنب وزرات امور خارجه

موزه عبرت

روزهای بازدید از موزه عبرت: همه روزه به جز ایام سوگواری
ساعات بازدید از موزه عبرت: نیمه اول سال 17- 9 و نیمه دوم سال 16 – 9
آدرس موزه عبرت: میدان امام خمینی، خیابان فردوسی، کوچه طبس، خیابان یارجانی
شماره تلفن موزه عبرت: 7-66722096

عمارت مسعودیه

روزهای بازدید از عمارت مسعودیه: همه روزه جز ایام سوگواری
ساعات بازدید از عمارت مسعودیه: 16 -9
آدرس عمارت مسعودیه: میدان بهارستان، خیابان اکباتان، رو به روی ایستگاه متروی ملت
شماره تلفن عمارت مسعودیه: 33992016

مدرسه دارالفنون (تعلیم و تربیت)

روزهای بازدید از مدرسه دارالفنون: شنبه تا چهارشنبه 15:30 – 8:30
آدرس مدرسه دارالفنون: میدان امام خمینی، خیابان ناصرخسرو
شماره تلفن مدرسه دارالفنون: 33113782

موزه صلح

روزهای بازدید از موزه صلح: شنبه تا چهارشنبه 12:30 – 9 و پنج شنبه و جمعه 17- 14
آدرس موزه صلح: خیابان فیاض بخش، پارک شهر
شماره تلفن موزه صلح: 66731076

موزه شهید چمران

روزهای بازدید از موزه شهید چمران: شنبه تا چهارشنبه 16- 8 و پنج شنبه 13-9
آدرس موزه شهید چمران: چهارراه سیروس، کوچه سرپولک
شماره تلفن موزه شهید چمران: 55634158

نقاشی پشت شیشه

روزهای بازدید از موزه نقاشی پشت شیشه: شنبه تا چهارشنبه 16-9
آدرس موزه نقاشی پشت شیشه: خیابان سعدی شمالی، خیابان برادران قائدی، بعد از تقاطع شهید نور محمدی
شماره تلفن موزه نقاشی پشت شیشه: 77526777

خانه موزه مدرس

روزهای بازدید از خانه موزه مدرس: یکشنبه تا جمعه (نیمه اول سال 18-10) و (نیمه دوم سال 17-9)
آدرس خانه موزه مدرس: خیابان امیرکبیر، کوچه جاویدی، بن بست مدرس
شماره تلفن خانه موزه مدرس: 33505004