در سکوت نوروزی عسلویه چه گذشت

در همهمه خروشانی آبی که نوروز امسال به پای بناهای تاریخی رسید اما اینجا لودرها و نه سیل ها، طاق و بنای باقی مانده از مسجد تاریخی نایبند در عسلویه را تخریب کردند. حدود چند صد متر از محوطه تاریخی نایبند جایی که سر در باقی مانده از مسجد این محوطه تاریخی باقی مانده بود و هنوز رد تیغ لودرها بر پیکر مسجدپاک نشده بود، دیوار بتونی کشیده شده و سر در باقی مانده هم در سکوت نوروزی عسلویه تخریب شده تا بی سر و صدا مالک به ادامه ساخت و ساز در این محوطه تاریخی که در هر قدم در زیر پا آثار ارزشمندی از دوره های مختلف تاریخی خرد می شود، بپردازد. این خبر در بخش تخریب مسجد تاریخی نایبند در عسلویه جای دارد.

بقایای سر در تاریخی مسجد روی زمین

علی موسایی – فعال میراث فرهنگی این منطقه تاریخی می گوید: طاق و سر در مسجد تاریخی نایبند به عنوان شاخص ترین اثر معماری شهرستان عسلویه بود که در روزهای گذشته در نوروز به طور کلی تسطیح شده است. او با اشاره به اینکه همه بنای مسجد که سال 1385 به شماره 17118 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بود، در سال های گذشته و با لودر تخریب شده بودند، ادامه می دهد: هرچند در هر مرحله از این تخریب ها به میراث فرهنگی استان بوشهر و سازمان میراث فرهنگی مرکزی گزارش شده اما هیچ عکسی العملی وجود ندارد. به گفته وی این بی توجهی فقط مربوط به محوطه تاریخی نایبند نمی شود و همه محوطه های تاریخی این بخش از جنوب کشور را شامل می شود.

به جای هزینه چند میلیونی برای بزرگداشت «خلیج فارس»، محوطه های تاریخی خلیج را تملک کنید

موسایی با اشاره به برگزاری جشن ها، همایش ها و مراسم های مختلف با اختصاص هزینه های چند صد میلیون تومانی در روز دهم اردیبهشت و با نام گرامیداشت نام خلیج فارس ادامه می دهد: ای کاش به جای اختصاص این همه هزینه دولتی و خصوصی هر سال این همه هزینه برای تملک یکی از این محوطه های تاریخی اختصاص پیدا می کرد تا با حفاظت از آن ها و بررسی، مطالعه و کاوش در این محوطه ها، آنچه به نام سند خلیج فارس معرفی می شود را عینا به چشم ببینیم. او که کارشناس مهندسی شیمی و دوستدار میراث فرهنگی استان بوشهر است، سند خلیج فارس را نه یک تاریخ در تقویم بلکه آثار تاریخی می داند که امروز بخش اعظم آن ها دیگر در محوطه های تاریخی جنوب کشور وجود خارجی ندارند و با تیغ لودر طمع کاران آثار تاریخی به طور کامل تخریب شده است.

محوطه های تاریخی نایبند را بین خود تقسیم می کنند

این فعال میراث فرهنگی در باب تخریب مسجد تاریخی نایبند در عسلویه اظهار می کند: متاسفانه در رویکرد میراث فرهنگی بوشهر با تخریب محوطه های تاریخی، آن ها بی توجه وارد داستان تخریب می شوند و بعد از تغییر مدیریتی که در دوره او تخریب رخ داده، همه چیز در حالت معمولی بایکوت می شود و دلیل آن است که در دوره مدیر قبلی تخریب رخ داده، نه مدیر جدید و او باید پاسخ دهد و به همین راحتی دیگر کسی پاسخگو نیست! یعنی تخریب ها شامل مرور زمان می شود و کسی نسبت به آن ها دیگر جوابگو نیست. موسایی با بیان اینکه دور تا دور محوطه به طور کامل دیوار کشیده شده، اشاره می کند: بیشتر زمین های طبیعی و بکر این منطقه در حال تقسیم بندی شدن است و هیچ کس نسبت به این اتفاق شکایتی ندارد. یاقوت حموی در سفرنامه اش در اواخر قرن ششم بندر باستانی نایبند را «لنگرگاه سیراف» معرفی می کند، لنگرگاهی که امروز به جای کشتی ها، میزبان لودرهای مالکان شخصی است. امروز روی هر کدام از این مناطق تاریخی که دست بگذارید یا شرکت های خصوصی برایشان دندان طمع تیز کرده و با محصور کردن زمین ها، کمر به نابودیش بسته یا مردم منطقه زمینش را به عنوان ملک شخصی تصاحب کرده و همین چند تکه سفال را شکسته و چاله های تاریخی را با سیمان و میلگرد پر می کنند. شاید بتوان این اتفاق را یک اصل دانست که کلید تخریب مسجد تاریخی نایبند در عسلویه از زمان تبدیل عسلویه به شهرستان روشن شد، وقتی این منطقه از بندر کنگان جدا شد و بعد از آن به جز چند بار حضور کارشناسان و باستان شناسانی که در سفری یک روزه محوطه را قدم زدند و چند کلمه کارشناسانه روی کاغذ آوردند و بعد از آن نایبند از ذهنشان پاک شد، دیگر میراث فرهنگی هیچ قدمی برای آن برنداشت و حالا حتی دریغ از نصب یک تابلو برای معرفی محوطه یا اعتراضی نسبت به تخریب بخشی از هویت خلیج فارسی که هر سال در یک روز خاص برایش میلیون ها تومان هزینه می کنند تا خلیج فارس را فقط به نام صدا کنند. از سوی دیگر عسلویه امروز یکی از نقاط پردرآمد جنوب کشور محسوب می شود، منطقه ای که قطعا با یک درخواست از سوی سازمان میراث فرهنگی و قدری توجه فرهنگی به این منطقه صنعتی، امکان برطرف کردن بیش از نیمی از این مشکلات وجود دارد.

منبع: ایسنا