به اشیای باستانی شوش دست نزنید!
مدیر پایگاه جهانی شهر شوش با اشاره به حضور نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی به صورت دائم و در قالب گشت های شبانه، گفت: تماس بازدیدکنندگان با اشیای باستانی شوش سبب تغییر رنگ آن ها شده است. بیژن حیدری زاده در خصوص موزه شوش گفت: برخی آثار شوش در ویترین های بدون سرپوش قرار داده شده و متاسفانه بازدیدکنندگان با وجود ویترین این آثار سه هزار ساله را لمس می کنند؛ از این رو قسمت بیرون مانده اشیای باستانی شوش از ویترین شیشه ای، بر اثر تماس زیاد بازدیدکنندگان اغلب تغییر رنگ داده اند. به گفته وی بسیاری اشیای سالن های موزه درون ویترین های محصور قرار گرفته اما محصور کردن تعدادی دیگر به دلیل جنس و حجم امکان پذیر نیست، از این رو پیرامون آن ها حفاظ های شیشه ای، متناسب با حجم راحی و اجرا شده است. حیدری زاده در خصوص نگهداری پایه ستون ها و آثار سنگی در باغ موزه شوش نیز گفت: این پایگاه اقدام به طراحی و نصب سازه های پوششی مناسب کرده که نخستین نمونه آن اجرا و تعدادی برای حفاظت بیشتر به موزه منتقل شده اند. وی در خصوص تغییر رنگ اشیای باستانی شوش اظهار داشت: مقوله لمس ویترین ها بحثی فرهنگی است و نیاز به فرهنگ سازی دارد. کارشناسان و نگهبانان مستقر در موزه به محض دیدن چنین مواردی تذکر می دهند. هرچند در ساعت های پربازدید ممکن است ویترین ها لمس شوند؛ این موضوع به دلیل استاندارد بودن آن ها مایه نگرانی نیست.
به شوش دست نزنید
بیژن حیدری زاده درباره تماس بازدیدکنندگان با اشیای باستانی شوش و تغییر رنگ اشیای باستانی شوش افزود: در هفته اخیر خبری با عنوان «به شوش دست نزنید» با محتوای دسترسی آزاد بازدیدکنندگان به برخی بخش های محوطه و ویترین های موزه، پاکسازی نشدن محوطه و رطوبت روی دیوار قلعه فرانسوی ها منتشر شد. بیژن حیدری زاده با ارائه توضیحاتی گفت: پس از ثبت شوش در فهرست آثار میراث جهانی، یونسکو با تعریف ضوابطی مشخص برای محدوده های حریم و عرصه محوطه باستانی شوش، توسعه های منجر به تهدید این محوطه تاریخی و ارزشمند را کنترل می کند. از سوی دیگر، خانه های ساخته شده در بخش شرقی خیابان طالقانی پس از انجام مراحل قانونی و با پیگیری های کارشناس حقوقی این پایگاه برای تملک به سازمان میراث فرهنگی استان معرفی می شوند. مدیر پایگاه جهانی شوش با اشاره به اینکه ساخت و ساز ها مربوط به سال های پیش از ثبت محوطه باستانی شوش در فهرست میراث جهانی است، گفت: درصورت درخواست نوسازی توسط مالکان، مالک باید تمام ضوابط عرصه و حریم میراث فرهنگی را رعایت کند. وی در خصوص فضای سبز محوطه باز شهر باستانی شوش گفت: از آغاز ثبت اشیای باستانی شوش در فهرست میراث جهانی یونسکو دو سوم از لبه های بیرونی عرصه محوطه باستانی شوش توسط این پایگاه محصور شده و بخش های باقی مانده درحال محصور شدن است. حیدری زاده با تاکید بر حضور دائم و گشت های شبانه روزی نیروهای یگان حفاظت میراث فرهنگی شوش که تردد گردشگران از ورودی های مشخص و تعریف شده را به این مجموعه میسر می کنند افزود: تا پایان محصور شدن کامل این محوطه رفت و آمدهایی از محدوده های مشخص صورت خواهد گرفت.
تعامل با مردم محلی یکی از اهداف پایگاه جهانی شوش است
وی استفاده از لفظ «پاتوق جوانان شوشی» را زیبنده حضور بومیان این شهر در محوطه باستانی که میراث دار آن هستند، ندانست و گفت: یکی از برنامه ها و اهداف اصلی این پایگاه تعامل با مردم محلی برای آموزش و آشنایی جوامع محلی با میراث فرهنگی آن هاست و این روزها آب و هوای مطبوع و سرسبزی چشم انداز محوطه میراث جهانی شوش سبب شده مردم شوش و حتی شهرهای پیرامون در هر سنی به صورت جمعی و انفرادی و خانوادگی به این محوطه بیایند. مدیر پایگاه جهانی شوش حضور شمار زیادی از بانوان شهر در ساعت های مختلف برای پیاده روی در این محوطه را برای نخستین بار در این محوطه نکته ای حایز اهمیت و دلیلی بر ایجاد امنیت نسبی در محوطه چهارصد هکتاری شوش اعلام کرد. حیدری زاده همچنین به تأسیس یک سالن به نام معرفی و اطلاع رسانی جنب موزه شوش برای ارائه خدمات و اطلاعات استاندارد محوطه میراث جهانی شوش به بازدیدکنندگان اشاره کرد و گفت: بازدیدکنندگان پس از ورود در صورت تمایل می توانند از ساعت 9 صبح تا 18 اطلاعات تصویری-نوشتاری (به صورت کلیپ و تابلوهای اطلاعاتی) و گفتاری (کارشناس حاضر در سالن) را دریافت کنند. کارشناسان مستقر در موزه و قلعه باستان شناسی بازدیدکنندگان را راهنمایی کرده و پاسخ گوی پرسش های آن ها هستند. در نبود کارشناسان تابلوهای تصویری-نوشتاری راهنمای موجود در محوطه اطلاعات مفید را در اختیار بازدیدکنندگان قرار می دهد و تاکید می شود که تماس بازدیدکنندگان با اشیای باستانی شوش به خاطر تغییر رنگ اشیای باستانی شوش قدغن هست.
تابلوهای جدید سفارش داده ایم
مدیرپایگاه جهانی شوش نصب تابلوهای راهنما با اطلاعات مستند برای بازدیدکنندگان در محوطه و 14 تابلوی راهنما در کاخ آپادانا را از دیگر اقدامات پایگاه برشمرد و افزود: این تابلوها با توجه به شرایط جوی و گذر زمان فرسوده می شوند و با پایش پایگاه میراث جهانی شوش در صورت نیاز تجدید می شود.
«در همین راستا هفته گذشته پایگاه میراث جهانی شوش اقدام به سفارش چاپ مجدد این تابلوها کرده و تصویر منتشر شده در رسانه ها در واقع مرحله پیش از رنگ آمیزی مجدد تابلوهایی است که اطلاعات فرسوده شده از سطح آن ها برداشته شده بود و بارندگی روز بعد مانع از نصب اطلاعات تجدید چاپ شده بر روی آن ها شده بود و اینک آن اطلاعات بر روی تابلوها نصب شده اند». وی به آثار رطوبت روی دیوار قلعه فرانسوی ها پرداخت و افزود: پایگاه اشیای باستانی شوش پیش از آغاز بارش های فصلی اقدام به تجدید کاه گل پشت بام قلعه و ناودان های تخلیه آب از سطوح مختلف کرده و جای نگرانی نیست، اما با توجه به بارندگی های بسیار شدید شوش، دیده شدن نم و رطوبت روی نمای دیوارهای قلعه باستان شناسی امری طبیعی است که بناهای آجری و خشتی در طبیعت با آن روبرو هستند. حیدری زاده در خصوص پاکسازی محوطه از گیاهان هرز و خودرو در اثر بارش های اخیر تصریح کرد: در محدوده کاخ آپادانا، هدیش، دروازه شرقی کاخ آپادانا، لایه 15 شهر شاهی و کاخ اردشیر دوم که مساحتی بالغ بر 17 هکتار را شامل شده و در مسیر بازدید قرار دارند طی سه ماهه اخیر دست کم 4 نوبت پوشش گیاهی حذف شده که به دلیل بارندگی های مکرر امسال هر بار پس از حذف پوشش گیاهی مجدد شاهد رشد این پوشش بوده ایم. وی گفت: در حال حاضر نیز کار گروه اجرایی در حال حذف این پوشش؛ به ویژه در کنار ساختارهای معماری نمایان مانند کاخ آپادانای داریوش، ترانشه بزرگ شهر شاهی و دیگر مسیرهای بازدید هستند. در خصوص پاک سازی گیاهان روییده روی مابقی سطح محوطه نیز که ناشی از تغییرات فصل و بارندگی های زیاد شوش بوده پایگاه میراث جهانی شوش در حال پاکسازی است. در برخی قسمت ها همچون رویش گیاهان در نمای قلعه و روی دیوارهای تاریخی، پاکسازی باید با دقت ویژه ای صورت گیرد که به اثر آسیبی وارد نشود و به همین دلیل و با توجه به حجم بالای رویش ها کار به کندی پیش می رود. وی در پایان به سرستون سنگی که بدون محفظه در موزه نگهداری می شود و تغییر رنگ اشیای باستانی شوش مشهود است گفت: این سرستون سنگی که از محوطه ساسانی ایوان کرخه به دست آمده در محوطه باغ موزه شوش نگهداری می شد، از 20 بهمن 1397 به دلایل حفاظتی و برای نگهداری در شرایطی بهتر به موزه منتقل شده است. اکنون طرح ویترین ویژه این سرستون در حال ساخت است و به زودی برای جلوگیری از تماس بازدیدکنندگان با اشیای باستانی شوش نصب می شود.
منبع: ایرنا