سفر به دریاچه اوان از تبریز: طبیعت و آرامش
دریاچه اوان، نگینی فیروزه ای در دل کوههای سر به فلک کشیده الموت یکی از زیباترین و بکرترین دریاچه های کوهستانی ایران است. این مقصد رویایی با انعکاس آسمان در آب های زلال خود، فرصتی بی نظیر را برای طبیعت گردی، کوهنوردی، کمپینگ، عکاسی و ماجراجویی فراهم می آورد. با ما در مقاله سفر به دریاچه اوان از تبریز همراه گشته تا شما را هر چه بیشتر با دریاچه اوان و راههای رسیدن به آن آشنا کنیم.

آشنایی کوتاه با دریاچه اوان؛ بهشتی بکر اما دست یافتنی
دریاچه اوان در استان قزوین و در منطقه معروف الموت قرار دارد. دریاچه اوان 89 امین اثر طبیعی بوده که توسط سازمان میراث فرهنگی در 20 بهمن 1389 در فهرست میراث طبیعی ایران قرار گرفت. این دریاچه که بیش از هفتاد هزار متر مربع مساحت دارد، در ارتفاع هزار و هشتصد و پانزده متری از سطح دریا واقع شده است. طول آن در طویل ترین قسمت 325 متر و عرض آن هم 275 متر هست. تنها از آب چشمه های کوچک زیرزمینی موجود در بستر دریاچه تغذیه می شود و بخش ناچیزی از آن هنگام بارندگی تامین می گردد اما به صورت سطحی و خیلی کم.
بستر دریاچه مملو از لجن و رسوبات ته نشین شده بوده که حالت چسبندگی بسیاری دارد. از سرریز آب دریاچه نیز رود کوچکی تشکیل می شود که آب آن مورد استفاده کشاورزان روستاهای کوشک و آیین است. در تابستان این دریاچه محل ماهیگیری، آب تنی و قایقرانی، در پاییز مامن پرندگان مهاجر مانند قو، غاز، مرغابی و در زمستان هم با توجه به برودت هوا و یخ زدن سطح آن، قابل اسکی سواری است. دریاچه اوان احتمالاً 500 سال پیش بر اثر لغزش بوجود آمده که این لغزش در حال حاضر غیرفعال است. اعتقادی وجود دارد مبنی بر اینکه این دریاچه بازمانده دریاچه بزرگی در قدیم هست.
غیر از گونه های درختی دست کاشت نظیر بید، چنار، تبریزی، سیب، آلبالو، گیلاس، سنجد، فندق و گردو گیاهان علفی مانند گون، کنگر، شیرین بیان و گونه های مختلف دیگر از خانواده گرامینه و لگومینیوزه هم در حوزه آبخیز وربن وجود دارند. از گیاهان داخل دریاچه میتوان به نی بن در آب و گیاهان غوطه ور خوشاب و چنگال آبی اشاره کرد که محیط مناسبی را برای پرورش ماهیانی چون اردک ماهی بوجود می آورند. از گونه های جانوری اطراف دریاچه میتوان به کل و بز کوهی، پلنگ، خرس قهوه ای، روباه، شغال، گرگ، گراز، شنگ (جانور)، سیاه گوش (گربه وحشی) انواع عقاب ها، دال، دلیجه، شاهین، جغد، کبک، فاخته، دارکوب، سبزقبا، زاغ و گنجشک خانگی، قورباغه، لاکپشت و خرچنگ اشاره کرد.

مسیرهای دسترسی از تبریز به دریاچه اوان: کدام راه را انتخاب کنیم؟
1. سفر با خودرو شخصی: دو مسیر جذاب و پرماجرا
- مسیر استاندارد (راحت تر و سریع تر)
- مسیر:
-تبریز، زنجان (بزرگراه 32)، قزوین (اتوبان تهران قزوین)، رازمیان (جاده الموت شرقی)، دریاچه اوان
- فاصله: حدود 750 کیلومتر
- مدت زمان سفر: 9 تا 10 ساعت (بدون توقف)
- مزایا: جاده ای آسفالت، مناسب برای تمامی خودروها، دارای امکانات رفاهی متعدد
- جاذبه های مسیر: باغ های انگور و پل های تاریخی
مسیر جایگزین (ماجراجویانه و طبیعت محور)
- مسیر:
-تبریز، میانه، خلخال، رودبار، الموت، دریاچه اوان
- فاصله: حدود 790 کیلومتر
- مدت زمان سفر: 11 تا 12 ساعت
- مزایا: گذر از جاده های جنگلی و عبور از روستاهای کمتر شناخته شده
- نکته مهم: برخی بخش های این مسیر جاده خاکی دارد و برای خودروهای شاسی بلند مناسب تر است.
2. مسیر پیشنهادی برای مسافران بدون خودروی شخصی
- اتوبوس تبریز به قزوین: حرکت روزانه از ترمینال مرکزی تبریز
- قزوین تا دریاچه اوان: تاکسی های بین شهری یا اجاره خودروی محلی با راننده
- گزینه جایگزین: استفاده از تورهای گروهی طبیعت گردی

جاذبه های دریاچه اوان و اطراف آن: بیش از یک دریاچه
دریاچه اوان: شاهکار طبیعت الموت
- ویژگی منحصر بفرد: این دریاچه هیچ رودخانه ای ندارد و آب آن فقط از بارش ها و چشمه های زیرزمینی تامین می شود.
- زیست بوم غنی: قزل آلای رنگین کمانی و گیاهان دارویی همچون بومادران و آویشن کوهی
1. بهترین نقاط برای کمپینگ:
- ساحل شرقی: نزدیک تر به مسیرهای دسترسی و دارای زمین های هموار
- ساحل شمالی: آرام تر و مناسب برای کسانی که خلوتی و سکوت را ترجیح می دهند.
2. فعالیت های پیشنهادی در اطراف دریاچه
- کوهنوردی حرفه ای: صعود به قله خشچال، یکی از مرتفع ترین قله های البرز
- تورهای نجومی: بهترین زمان برای رصد آسمان شب، تابستان به ویژه مرداد و شهریور است.
- پرنده نگری: مشاهده پرندگانی مانند کبک دری، بلدرچین، شاهین و عقاب طلایی
- قایقرانی و ماهیگیری: در برخی فصل ها امکان قایق سواری وجود دارد.

غار یخ مراد (در مسیر الموت): یخچالی طبیعی که حتی در تابستان نیز دمای آن زیر صفر است!
غار یخ مراد یکی از زیباترین و نادرترین غارهای کشور بحساب می آید و کارشناسان معتقدند یخ مراد در گذشته زیر آب بوده است. غار یخ مراد یک غار خیلی پرپیچ و خم بوده که هنوز هیچکس نمی داند طول واقعی آن چقدر هست، چون آنقدر حفره در مسیر دیده شده که کسی نتوانسته تا آخرش برود. در گذشته، هر مریضی از یخ در غار می خورد، شفا پیدا می کرد. به همین سبب، محلی ها اسم غار را یخ مراد گذاشتند. بهترین فصل برای دیدن این غار فصل بهار هست، چرا که در این فصل بوده که قندیل یخ های معروف غار تشکیل شده و معمولا تا آخر خرداد هم باقی می مانند.

روستای هیر: خانه های پلکانی تاریخی و فرهنگ میهمان نوازی روستاییان الموت
هیر بزرگترین روستای بخش الموت غربی شهرستان قزوین است. رودخانه نینه رود هم آن را سیراب می سازد. این روستا دارای معدن زغال سنگ بوده و کوهستانی و سردسیر است. مردم روستای هیر به زبان تاتی (پهلوی) با گویش الموتی صحبت می کنند. از هیر به عنوان پایتخت زغال اخته ایران یاد می شود. عمده محصولات کشاورزی این روستا نیز عبارتند از فندق، گردو، زغال اخته، زالزالک و ریواس.

اقامتگاه ها و کمپینگ: از چادر تا ویلاهای لوکس
1. کمپینگ در کنار دریاچه
-بهترین مناطق برای کمپ:
- ساحل شرقی دریاچه، نزدیک به مسیر اصلی
- ساحل شمالی، آرام تر و مناسب برای شب مانی
. نکته مهم: آتش روشن کردن فقط در نقاط تعیین شده مجاز است.
2. اقامتگاه های بومگردی و هتل های نزدیک به دریاچه اوان

غذاهای محلی و تجربه طعمی خاص
1. صبحانه محلی
- نان تنوری تازه + پنیر گوسفندی + سبزی های کوهی (سرو شده در خانه های روستایی)
2. ناهار و شام
- خورشت فسنجان با گردوی الموت
- کباب برگ گوسفندی: در دکه های کنار دریاچه با طعم محلی خاص
- کباب ماهی

تنقلات و سوغات خاص منطقه
- آلوچه و برگه زردآلوی الموت: سوغاتی خوشمزه و سالم

نکات ایمنی و تجهیزات مورد نیاز سفر
- جعبه کمک های اولیه را همراه داشته باشید.
- لباس گرم و کفش مناسب کوهنوردی بپوشید.
- نقشه آفلاین و پاوربانک را همراه داشته باشید.

چرا باید این سفر را تجربه کنید؟
- ترکیبی از ماجراجویی، استراحت و کشف زیبایی های بکر طبیعت
- تجربه کوهنوردی، پرنده نگری و لذت بردن از چشم اندازهای بی نظیر
- آشنایی با فرهنگ میهمان نوازی مردم الموت و لذت بردن از غذاهای محلی
