تبدیل مقبره ای تاریخی به موزه در زواره

مقبره سید بهاءالدین حیدر فرزند سید کمال الدین حسن طباطبایی زواره ای سرسلسله سادات طباطبایی ایران در مدینه السادات زواره به موزه مردم شناسی زواره تبدیل شده است. این خبر در بخش تبدیل مقبره اجداد سادات طباطبایی به موزه هست.

به گزارش ایسنا، رئیس موزه زواره در این رابطه گفت: موزه مردم شناسی شهر در زمینی به مساحت 700 مترمربع در دو طبقه و با زیربنای 600 مترمربع واقع است.

مرتضی میرانی افزود: این موزه که از سال 1389 راه اندازی شده است شامل بخش های مردم شناسی، مشاهیر، آداب و رسوم، ماکت بافت تاریخی شهر، صنایع دستی و کتابخانه است.

وی افزود: در این موزه اشیای محلی نظیر قرآن خطی و ظروف محلی به نمایش درآمده و علاوه بر آن ها قدمت این شهر تاریخی توسط تابلوهای نصب شده بر دیوارهای آن در معرض دید همگان قرار گرفته است.
وی گفت: این موزه یا مقبره اجداد سادات طباطبایی شامل 12 ویترین اشیای عتیقه، نسخ خطی، قباله های ازدواج، کاشی های تاریخی و تابلوهای نفیس می باشد. بافت و شیوه زندگی مردم، مجسمه های مشاهیر و بزرگان این شهر، یادواره شهدای بخش زواره، مطبخ سنتی، نمایشگاه عکس های تاریخی و کتاب و آثار مکتوب از دیگر بخش های این موزه است.

سید بهاءالدین حیدر یا میر بهاءالدین که در بین مردم به پیر معروف است، یکی از عرفای اوایل قرن هفتم هجری بوده که در زواره می زیسته است.
وی در هجوم مغولان به شهر زواره کشته می شود و پیکرش در محل کنونی که منزلش بوده، به خاک سپرده می شود. مقبره این عارف هم اکنون زیارتگاه مردم است.
در کتاب سیمای تاریخ و فرهنگ آمده است؛ در اوایل قرن هفتم، مغولان با هدف تخریب قلعه سنگ بست زواره که پس از قلعه الموت از بزرگترین و مستحکم ترین قلعه های ایران است به حصار بندی این شهر حمله کرده، اما در این کار موفق نمی شوند، بنابراین با ترفندی مسیرجریان آب قنات زواره که به درون حصاربندی روان بوده را مورد تخریب قرار می دهند و از آنجایی که آب شریان حیاتی مردم بوده، جمعیت حاضر به همراه سادات زواره به طور مخفیانه توسط راه باریکی که از درون قلعه سنگ بست به بیرون حصاربندی راه داشته از شهر خارج می شوند. مغولان پس از آنکه با موفقیت به درون حصاربندی راه می یابند کسی را مشاهده نمی کنند، مگر اندک مردان و زنان کهنسال از جمله پیر عارف سیدبهاء الدین حیدر که به دست مغولان از پای در می آید.
گفته می شود در هجوم مغولان به مدینه السادات زواره سادات زواره از راه زیرزمینی (در اصطلاح محلی به آن نقب گفته می شود) شبانه از زواره خارج شده و به شهرهای شاهرود، ورامین، بروجرد، تبریز مهاجرت می کنند. به این علت است که خاستگاه تمام سادات طباطبایی ایران شهر زواره به شمار می رود.
مقبره سید بهاءالدین حیدر در سال 1355 هجری شمسی توسط اداره معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه اداره کل عتیقات خریداری شد و اکنون به عنوان موزه مردم شناسی زواره تحویل اداره میراث فرهنگی شده است. این بنا در تاریخ 24 اسفند 1383 به شماره 11585 در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.