خاک بزرگترین قلعه خشتی جهان ربوده شد؟!

سرپرست فرمانداری شهرستان پیشوا در شرق استان تهران برخی اخبار مبنی بر سرقت خاک قلعه ایرج پیشوا، بزرگترین قلعه خشتی جهان را تکذیب کرد. این قلعه تاریخی که ساخت آن در برخی منابع و اسناد به دوره ساسانیان و برای مقابله با حمله دشمن نسبت داده شده در نزدیکی روستای عسگرآباد از توابع بخش مرکزی شهرستان پیشوا قرار دارد که دیواره های رفیع آن از کمربندی شمالی ورامین - پیشوا قابل مشاهده است. شهرستان پیشوا با 80 هزار نفر جمعیت در 45 کیلومتری جنوب شرق تهران واقع شده است.

ربودن خاک، حقیقت یا کذب؟

پنجم خرداد امسال بود که خبر حفاری برخی سودجویان در دیواره های جنوبی این قلعه باهدف دستیابی به گنجینه های احتمالی منتشر شد. اینک در داخل محوطه قلعه ایرج پیشوا برخی کشاورزان اقدام به کشت انواع محصولات زراعی می کنند و بعضی از آنان نیز به منظور تأمین آب مورد نیاز استخرهای ذخیره آب احداث کرده اند. طی روزهای گذشته در برخی از رسانه ها اخباری مبنی بر سرقت خاک این قلعه توسط افراد سودجو منتشر شده بود که سرپرست فرمانداری پیشوا با حضور در محل این قلعه و بازدید از بخش های مختلف آن، این تعرض را تکذیب کرد. این قلعه باستانی که به گفته بسیاری از کارشناسان میراث فرهنگی بزرگترین قلعه خشتی جهان نامیده می شود در یازدهم شهریور 1382 خورشیدی به شمار 9835 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده که با وجود پیشینه و ویژگی های منحصر به فرد آن به علت بی توجهی متولیان، تاخت و تاز عوامل طبیعی و دخالت های انسانی در معرض نابودی قرار گرفته است.

ادامه تحقیقات تا کشف واقعیت

سرپرست فرمانداری پیشوا در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: قلعه ایرج یکی از محوطه های باارزش این شهرستان است که اهمیت فراوانی برای مسئولان دارد. حسین عباسی افزود: در بررسی کارشناسی بخش های مختلف این قلعه تاریخی، هیچ اثری از خاک برداری یا ایجاد شکاف روی دیواره ها مشاهده نشد و هیچ فعل و انفعالی نیز تاکنون در این منطقه به ما نرسیده است. وی گفت: مدیرکل محوطه ها، بافت ها و بناهای تاریخی کشور نیز با حضور در این منطقه از نزدیک بر فعل و انفعالات احتمالی نظارت کرده است.

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان پیشوا نیز در این باره گفت: این بنا به عنوان یک پایگاه و قلعه نظامی برای آموزش جنگجویان و نیز محافظت از کاروان های عبوری از این منطقه ایجادشده و بزرگترین قلعه خشتی جهان است که هرگونه فعالیت بویژه حفاری در آن باید با مجوز میراث فرهنگی صورت گیرد.

کشاورزان مقصرند؟

مجید ژاله نیا مدعی است که با وجود تعداد اندک یگان حفاظت و مراقبان آثار باستانی، حفاظت از این قلعه به صورت دوره ای انجام شده و با هرگونه تعرض برخورد می شود. وی گفت: برخی کشاورزان منطقه برای جبران کمبود آب استخرهای ذخیره آب در این محوطه حفر کرده که این اقدام بدون مجوز سازمان میراث فرهنگی ممنوع است. به گفته این مسئول، تنها در صورتی که به لایه های بستر خاک آسیبی وارد نشود، آن هم با نظارت کارشناسان می تواند این اقدام انجام شود. وی تأکید کرد: کشاورزی سنتی با ضوابط حفاظتی قلعه ایرج منافاتی ندارد. ژاله نیا نیز با تکذیت هرگونه خاکبرداری از محوطه قلعه ایرج گفت: تردد خودروها در محوطه قلعه به خاطر حمل کود حیوانی برای تقویت خاک کشاورزی صورت می گیرد. وی تصریح کرد: با نصب سیستم دوربین مدار بسته در محوطه روستا فرصت هرگونه سو استفاده افراد سودجو سلب شده است.

منبع: ایسنا