بهترین طلای ایران را در این استان بیابید
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد گفت: روش های طلاسازی در یزد در حوزه آثار ناملموس فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. این خبر در بخش طلاهای یزد و صنعت طلاسازی در یزد قرار دارد و از اهمیت ویژه و خاصی برخوردار هست.
به گزارش ایسنا، سید مصطفی فاطمی روش ساخت زنجیر هل ملیلیه یزدی، ساخت زنجیر توپ ملیله یزدی، ساخت زنجیر هل و گل، شیوه ساخت زنجیر کلافه ای و هنر ساخت دست بند اشرفی را از جمله فنون یزدی ها در روش های طلاسازی در یزد دانست و خاطرنشان کرد: صنعت طلاسازی در یزد در فهرست آثار ناملموس کشور به ثبت رسیده است.
این مسئول گفت: با ثبت این آثار، تاکنون 78 اثر فرهنگی و تاریخی در حوزه ناملموس استان یزد در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.
وی با بیان اینکه استان یزد یکی از استان های تاریخی ایران و دارای تعداد بی شماری از آیین ها، رسوم، رشته ها، فنون و غذاهای با ارزش است، افزود: کلیه آداب و رسوم، بازی های محلی، رشته ها و فنون مختلف صنایع دستی و سنتی، مراسم های خاص مذهبی و غیر مذهبی گذشته در حال حاضر در معرض فراموشی قرار گرفتند. حراست از ارزش های فرهنگی و اجتماعی که در برخی موارد به صورت سنتی انجام می شوند، ضروری است.
طلاهای یزد با عیار 20 در ایران تنها تولید می شوند و بیشتر طلاهای یزد، ساخت دست است و یزد نسبت به جمعیتش بالاترین تعداد سازنده طلا را در کشور دارد. طلای با عیار 20 شفافیت بیشتری نسبت به طلای با عیار 18 دارد همچنین خوش رنگ تر، ملایم تر، پررنگ تر، دارای شکنندگی کمتر و مقاوم تر است.
پیش از این محمد خیراللهی، قدیمی ترین طلاساز استان یزد درباره علت علاقه زیاد یزدی ها به خرید طلای با عیار 20 توضیح داده، آداب و رسوم یزدی ها سبب می شود که به طلای با عیار 20 علاقه خاصی داشته باشند. رنگ طلای با عیار 20 برای یزدی ها رضایت بخش است و به همین دلیل آن را تقاضا می کنند. به طور کلی جنوب ایران طلای یزد را بیشتر دوست دارند و هنوز هم بعضی یزدی ها طلای با عیار 18 نمی خرند.
طلای خالص دارای عیار 24 است که با اضافه شدن مس و نقره در روند ساخت آن دارای عیار 20 می شود. برای ساخت طلاهای یزد، ابتدا طلا را در داخل بوته که از گل نسوز ساخته شده، ریخته و سپس آن را آب می کنند. پس از آن طلای آب شده را در رژه ریخته و سپس آن را چرخ می کنند. در حدود 60 سال پیش چرخی وجود نداشت و با چکش، طلا را نازک می کردند. در گذشته 12 ساعت طول می کشید تا با چکش طلا را نازک می کردند، در حالیکه امروزه با کمک چرخ برقی در حدود نیم ساعت طلا را نازک می کنند و سپس با دست روی طلا طرح های مختلف ایجاد می کنند.
وی تصریح کرد: طلای با عیار 24 برای طلاسازان خالص محسوب می شود که 20 نخود (واحد طلاسازی) طلا و 4 نخود مس و نقره دارد.
قدیمی ترین طلاساز استان یزد با بیان تفاوت های طلای ساخت دست با طلای تولید صنعتی خاطرنشان کرده که طلاهای ساخت دست را می توان در هر زمان که بخواهند تغییر دهند ولی در طلای با ساخت صنعتی این کار امکان پذیر نیست. بر روی طلای ساخت دست کار بیشتری انجام می شود در صورتی که در طلای ساخت صنعتی کار زیادی صورت نمی گیرد. در ساخت برخی طلاها از آلیاژ برنج استفاده می شود که آلیاژ خوبی محسوب نمی شود و طلای ترکیب شده با آلیاژ برنج کیفیت خوبی ندارد.
در کشورهای دیگر طلاها با عیار 4 و 6 ساخته می شود و برایشان ساخت طلای با عیار 20 مفهومی ندارد. گردشگران خارجی اصلا اطلاعی از ویژگی های طلای یزد ندارند و به طلای یزد به عنوان یک کالای سنتی نگاه می کنند. البته ایرانی های مقیم اروپا و آمریکا به طلای یزد علاقه بسیار دارند. در گذشته طلاسازی یزد دارای نظام استاد، شاگردی بوده ولی هم اینک دیگر به مانند گذشته نیست. در گذشته 6 تا 7 سال طول می کشید تا یک شاگرد طلاسازی را در پیش استادش یاد بگیرد.