تاریخچه چیچن ایتزا، یکی از عجایب هفتگانه جدید جهان
در سال 2007 بود که خبر کشف یکی دیگر از عجایب هفتگانه جهان در سراسر دنیا پخش شد و به زودی همه با این مکان شگفت انگیز آشنا شدند در مطلب قبلی و بخش اول از این مطلب با تاریخچه چیچن ایتزا آشنا شدیم. در ادامه این مطلب ما به بررسی برخی از دیدنی های چیچن ایتزا که از تمدن بزرگ مایاها به جای مانده و در کشور مکزیک قرار دارد، خواهیم پرداخت و سعی می کنیم که راز و انگیزه ساخت آن ها را با یکدیگر کشف کنیم. پس همراه ما تا پایان این مطلب باشید. در این مقاله همچنین با دسترسی به چیچن ایتزا آشنا خواهیم شد.
هرم کوکولکان و ال کاستیلو
در تاریخچه چیچن ایتزا چیزی که بیشتر از همه به چشم می خورد، معبد کوکولکان است که در واقع یک معبدی قدیمی و تاریخی می باشد که در گذشته از آن به عنوان مکانی برای برگزاری مراسمات مذهبی و یا تشریفاتی استفاده می کردند. همانطور که ممکن است بدانید کوکولکان در واقع درمیان سرخپوستان آمریکای مرکزی با عنوان خدای اساطیری شناخته می شود و تولتک ها و آزتک ها که از تمدن های بزرگ آمریکای مرکزی بودند از آن با عنوان Quetzalcoatl یاد می کردند که به معنی مار بالدار است. کوکولکان در تاریخچه چیچن ایتزا و در میان اسپانیایی ها به ال کاستیلو یا قصر مشهور است. ;این رسم در بین تمدن های مایایی وجود داشته که بر روی معابد و اهرام قدیمی هرم های جدیدی را بنا می کردند که معبد کوکولکان یکی از این معابد می باشد که از نظر تاریخچه چیچن ایتزا اگر بخواهیم مورد بررسی قرار دهیم، قدمت تاریخی این بنای باشکوه و دیدنی های چیچن ایتزا به قرن یازدهم تا سیزدهم باز می گردد و ارتفاع آن چیزی بالغ بر 27 متر می باشد. از ویژگی های بسیار جالب و شگفت انگیز این هرم و معبد چهار وجهی این بوده که در هر وجه آن پلکانی وجود دارد که تعداد پله های آن به 91 پله می رسد و در واقع این هرم به گونه ای ساخته شده که برای مشخص کردن انقلابین و اعتدالین کاربرد داشت. در تاریخچه چیچن ایتزا آمده که اگر کل پله هایی که در این معبد وجود دارد را شمارش کنیم به تعداد 365 پله می رسیم که نشان دهنده تعداد روزهای یک سال است بنابراین می توان این طور نتیجه گیری کرد که معماری این معبد و سازه ی آن به گونه ای اطلاعاتی از تقویم مایایی را به تصویر می کشید. حفاری که در نیمه های میانی دهه 1930 توسط دولت مکزیک بر روی این معبد انجام گرفت و چندین بار هم تکرار شد نتیجه ای که در تاریخچه چیچن ایتزا در برداشت، این بود که آن ها در زیر وجه شمالی معبد توانستند پلکانی را بیابند که بعد از حفاری بیشتر مشخص گردید که در زیر این معبد معبد دیگری وجود دارد. در ادامه حفاری ها آن ها در درون اتاق معبد به یک مجسمه چاک مول یا مجسمه انسانی برخورد کردند که به یک سمت چرخیده، در حالی که بر روی شکم خود سینی ای را نگه داشته و به حالت خمیده و به پشت دراز کشیده بود و به طوری که سرش به سمت بالا بود و تا به امروز مشخص نشده که معنا و مفهوم این مجسمه و علت قرار گفتن او بدین گونه برای چیست؟ همچنین یکی دیگر از چیزهایی که در میان این اتاق معبد وجود داشت تختی قرمز رنگ با خال های یشم جواهر نشان و در تمثال یک پلنگ بود که در دیدنی های چیچن ایتزا و در زمان دسترسی به چیچن ایتزا خودنمایی می کند. زمانی گردشگران می توانستند از این مجسمه و تخت بازدید کنند که در سال 2006 تونلی که به اتاق معبد راه داشت، بسته شد و همین امر سبب گشت که بازدید گردشگران از اتاق ممنوع شده و امروزه فقط باستان شناسان می توانند از این اتاق و مجسمه و تخت پلنگی شکل قرار گرفته در آن بازدید داشته باشند. در زمان های گذشته برای این که به بالای هرم کوکولکان بروند از پلکانی که در وجه شمالی معبد قرار داشت، استفاده می کردند. این مسیر دارای قداست خاصی بود و مسیر مقدس نامیده می شد. همچنین سایه ماری طویل در کناره پلکان وجه شمالی هرم، در اعتدال بهاری و پاییزی و در زمانی که خورشید داشت غروب می کرد، ایجاد می شد که در اصل سایه تراس های پلکان هرم بود که تصویر این مار بلند را ایجاد می کرد و به صورت چندین مثلثی که با خطی دندانه دار تشکیل شده باشا بود و انتهای این سایه به پایین پلکان و در قسمتی که مجسمه سنگی سر کوکولکان ( مار بالدار) قرار داشت، ختم می شد. در واقع بسیاری از اشیایی که در بین دیدنی های چیچن ایتزا کشف شده به گونه ای هستند که یک همترازی نجومی بسیار شگفت انگیزی دارند این موضوع را می توان از تحقیقات بسیاری از اخترشناسان پی برد و در مقاله هایی که در این زمینه به رشته تحریر در آورده اشاره کرده اند که نمونه بارز این امر را می توان رصدخانه کاراکول دانست که دقیقا به گونه ای طراحی شده که نشان دهنده موقعیت دقیق سیاره زهره می باشد.
معرفی چشمه یا آبگیر بزرگ (Grand Cenote)
سنوت ها یا گودال های آبگیر طبیعی که در اندازه های کوچک و بزرگ در یوکاتان شمالی یافت می شوند تنها منبع آب بر روی زمین های این منطقه محسوب می شوند و شما نمی توانید شاهد رودی در این ناحیه از جهان باشید که بر روی زمین جریان داشته باشد به همین دلیل منطقه یوکاتان شمالی کاملا منطقه ای خشک به حساب می آید. آبگیر بزرگ که در چیچن ایتزا قرار گرفته تنها آبگیر این منطقه است که به عنوان سنوت مقدس معروف است و محلی بود که در زمان های گذشته قربانیانی که برای پرستش خدای باران یا چاک (Chaac) قربانی می کردند در میان این آبگیر می انداختند. این مورد در تاریخچه چیچن ایتزا خودنمایی می کند. با بررسی های بیشتری که در دهه های گذشته توسط باستان شناسان در میان این آبگیر انجام شد، مشخص گردید که برخی از این قربانیان شامل صنایع دستی، اشیای سفالی، نقره، طلا و یشم حکاکی شده و حتی اسکلت انسانی بوده وبه خیال مایاها این دریاچه دریچه ای به دنیای دیگر بود و می خواستند تا با این کار و با قربانی کردن به ستایش و پرستش چاکمول بپردازند و تصورشان این بود که قربانیان از طریق این دریاچه وارد جهان دیگر شده و به ستایش چاکمول در زمان دسترسی به چیچن ایتزا خواهند پرداخت.
آشنایی با رصدخانه کاراکل
معماری این ساختمان که قدمتش به سال های پایانی قرن نهم میلادی باز می گردد بدین صورت است که از یک سکوی مستطیل شکل که در قسمت غربی آن پلکانی قرار دارد و در قسمت فوقانی این سکوی مستطیل شکل شاهد برجی 14 متری و به شکل دایره می باشیم که بدنه آن توخالی بوده و در قسمت بالای برج اتاق رصد قرار دارد و پلکانی مارپیچ به شکل صدف حلزون در قسمت میانی برج و همچنین شاهد دو گالری دایره ای مانند در قسمت پایینی برج خواهیم بود. در زبان اسپانیایی به این رصدخانه که در چیچن ایتزا قرار گرفته حلزون گفته می شود در واقع این اسم بدان علت بر روی این رصد خانه گذاشته شده که پلکانی که در میان این رصدخانه قرار گرفته به مانند مارپیچ رو به بالا بوده که در واقع در ذهن انسان تداعی گر صدف حلزون است. به منظور تنظیم دقیق اندازه گیری ها و محل قرارگیری رصدخانه این بنا در زمان خودش چندین مرتبه بازسازی شده و می توان به رصد ثریا یا خوشه پروین، سیاره زهره، ماه و خورشید و دیگر اجرام آسمانی از طریق پنجره های کاراکول در زمان دسترسی به چیچن ایتزا پرداخت.
آشنایی با محوطه بازی در چیچن ایتزا
در چیچن ایتزا شما شاهد حلقه های سنگی که ارتفاع آن ها تا 6 متر هم می رسد و بر روی دو دیوار قرار گرفته، خواهید بود که در واقع زمین بازی چیچن ایتزا می باشد که از شهرت عام و فراگیری در زمان خودش برخوردار بوده و اگر خوب دقت کنید در بین دیوارهای این محوطه بازی هیچ گونه بی نظمی و ناپیوستگی را شاهد نخواهید بود و زمین بازی بدون سقف بوده و در روز اجرای بازی افراد زیادی دور این منطقه گرد می آمدند. همچنین می توان در ضلع های جنوبی، شرقی و شمالی این محوطه بازی معابدی را دید که به احتمال خیلی قوی از آن ها در زمان برگزاری مراسم سنتی و در هنگام بازی استفاده می شده است. با بررسی نقاشی ها و منابعی که در زمینه نحوه بازی در این محوطه وجود دارد می توان این گونه تصور کرد که در این زمین بازی انواع مختلفی از بازی هایی شبیه بازی های توپی انجام می شده و گروهی که موفق می شد که توپ را از میان حلقه های سنگی رد کند، امتیاز می گرفته است. با کمی دقت در محوصه بازی متوجه می شویم که جایگاه های خاصی در پیرامون زمین بازی قرار داشت که به منظور نگه داشت توپ در میان زمین از آن استفاده می شد. بر روی این جایگاه های می توان تصاویری از جشن های پیروزی که بر آن ها حکاکی شده را مشاهده کرد. یکی از تصاویر دراماتیک که نشان دهنده خشونت و خطرات این بازی هم هست تصویری از یک بازیکن بیچاره است که در مرکز زمین در حال گردن زدن می باشد و دیگر بازیکنان دور تا دور آن قرار دارند و در حال مشاهده این صحنه رعب انگیز و دلهره آور هستند و این نشان می دهد که این بازی از چه جایگاه برجسته و مقدسی در میان اقوام مایایی و در تاریخچه چیچن ایتزا برخوردار بوده است. نکته جالبی که در زمینه گردن زدن آن فرد در میان زمین بازی وجود دارد این است که در واقع آن فرد کسی نبوده جز کاپیتان تیم برنده زیرا که اگر تیمی در این بازی برنده می شد کاپیتانش به عنوان فردی که تیمش را به پیروزی رسانده لیاقت این را می یافت تا برای خدایان قربانی شود. همچنین بازی هایی که انجام می شده علاوه بر جنبه مذهبی یک نوع شرط بندی هم بوده است. از شگفتی های دیگری که در این بازی وجود داشت این بود که زمین این بازی به طول 166 متر و عرض 68 متر بود و اگر در میانه زمین کسی صحبتی می کرد 9 پژواک مشخص از آن به گوش می رسید و اگر کسی در طرف دیگر زمین خیلی آهسته سخنی می گفت در طرف دیگر زمین خیلی راحت می توان ان سخن را شنید. در واقع این خاصیت صوتی عجیب محوطه بازی چیچن ایتزا در نوع خودش بی نظیر است به گونه ای که یک دست زدن ساده صدایی را بازتاب می کرد که به صورت همهمه پرنده ای بانام Quetzals می ماند که در واقع می توان تاثیر آن را نیز در نام این هرم و کوکولکان که Quetzalcoatl می باشد و دیدنی های چیچن ایتزا در زمان دسترسی به چیچن ایتزا به وضوح دید.
چگونه می توان درچیچن ایتزا گردشگری کرد؟
اولین کسانی که چیچن ایتزا را به مردم جهان معرفی کردند، فردریک کاتروود و جان لیوید استفان بودند که با نوشتن کتاب ماجراهای سفر در یوکاتان توانستند در این کتاب به معرفی شهرهای مایایی منجمله چیچن ایتزا بپردازند که در واقع این کتاب به ماجراجویی های استفان که در یوکان و شهرهای مایایی منجمله چیچن ایتزا داشته، می پردازد. برای اولین بار در سال 1944 کل زمین های این منطقه توسط فرناندو بارباکانو پین خریداری شد او ابتدا در اوایل دهه 1920 توانست از طریق رواج گردشگری در این منطقه به سرمایه کلانی دست یابد و بنابراین همین امر سبب شد تا بقایای شهر گردشگری بی نظیر در دنیا آغاز کند و هر ساله بازدید کنندگان زیادی را به سوی خود جلب نماید. چیچن ایتزا امروزه زیر نظر موسسه ملی مردم شناسی و تاریخ مکزیک قرار دارد و اموالی که از آن کشف شده به عنوان اموال ملی شناخته می شوند. افراد زیادی در طول سال های 1980 در زمان اعتدال بهاری برای دیدن نور و سایه ماری که روی معبد کوکولکان تشکیل می شد در این ناحیه جمع می شدند. اخیرا که وظیفه نگهداری و مدیریت این مجموعه بی نظیر بر عهده INAH می باشد بازدید از آن برای عموم ممنوع است و گردشگران فقط می توانند در اطراف این معبد قدم بزنند و از دور به آن نگاه کنند و اجازه بالا رفتن از پله های معبد و دیدن داخل اتاق معبد را در زمان دسترسی به چیچن ایتزا ندارند. این سایت باستان شناسی در فهرست آثار جهانی یونسکو به ثبت رسیده و به عنوان دومین مجموعه پر بازدید مکزیک شناخته می شود. در این سایت باستان شناسی در شب ها با برگزاری نمایش صدا و نور لحظاتی شاد و هیجان انگیز برای بازدید کنندگان تدارک دیده شده و همچنین برای بازدید از این مجموعه بی نظیر می توان از تورهای گروهی و خصوصی زیادی که در این منطقه وجود دارد، استفاده کرد. دیدنی های چیچن ایتزا در زمان دسترسی به چیچن ایتزا خودنمایی بسیاری دارند.