مراسم اختتامیه بزرگداشت حکیم نظامی برگزار شد

ایسنا/ براساس آخرین اخبار و گزارش های منتشر شده، مراسم اختتامیه بزرگداشت حکیم نظامی برگزار شد.

آیین اختتامیه سومین دوره بزرگداشت ملی و بین المللی حکیم نظامی، شاعر پارسی گوی قرن ششم هجری با حضور و سخنرانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، سفیر تاجیکستان در ایران و جمعی از استادان زبان و ادبیات فارسی و سفرای کشورهای خارجی مستقر در تهران در تالار وحدت تهران برگزار شد.

محمد مهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ابتدا پیام رئیس جمهور به این مراسم را به این شرح خواند: «سیمای حکیم نظامی شاعر پارسی گوی سده ششم هجری که در تقویم ملی کشور روز 21 اسفند به نام او مزین گشته، پس از گذشت قرنهای متمادی همچنان بر پهنه آسمان زبان و ادب فارسی می درخشد و مایه فخر همه پارسی زبانان و فرهنگ مداران در تمامی اعصار است. چکامه سرایی که لطف و حسن سخنش دل از ستارگان پرفروغ شعر و ادب فارسی ربوده است و منظومه هایش نه فقط از جنبه های داستانی بلکه از حیث ظرافت شعر، دامنه واژگان و تعبیرهای زیبا گنجینه ای بی نظیر، درخشان و سرشار از حکمت را به روی ما گشوده است.

آثار غنایی که این حکیم فرزانه سروده در ورای مرزهای جغرافیایی ایران فرهنگی و دیگر اقوام و ملت ها نیز تأثیر بسزایی داشته است تا آنجا که به دنبال او منظومه های بسیار پرداخته و سروده شده و چون آبی روان در جویبار سنت های فرهنگی آنان جاری و ساری گردیده است.

نظامی حکیمی فرهیخته و آموزگاری مشفق است که ایران دوستی، دین داری و تخلق به اخلاق الهی انسانی در اشعارش موج می زند و با قلمی سحرآفرین و قلمی هنرمندانه به مدایح و ستایش رحمت العالمین پیامبر اکرم پرداخته و معجزه شگفت انگیزش، معراج را به سلک نظم کشیده و تقدیم خوانندگان و دوستداران سحر حلال خویش ساخته و افزون بر آن احادیث متعددی را اساس سروده هایش قرار داده است. به یقین تأثیر فراگیر آموزه های اخلاقی و نصایح نظامی همراه با نظام اندیشه ای نظم ماندگار او بر آیات قرآنی و روایات نبوی تکیه ای قوی دارد.

وی آزاده ای است که آزادی را در سایه دین اسلام یافته و برای ترویج افکار و اندیشه های دینی تلاش بی دریغ نموده است و با پناه بردن به حریم امن ایمان و شرع از دست دیو ظلمت ربوده و دل از تشویش های روزگار رهانیده است، از همان رو سرچشمه سخنش سیراب گر جان عطشناک مشتاقان حکمت، عرفان و ادب گشته است.

اینک در آستانه سومین آیین جهانی گرامیداشت حکیم نظامی که بی تردید باید آن را چونان حلقه واسط اندیشه ورزان خوش ذوق و زبان در نظر گرفت، فرصت را مغتنم می شمارم و از تمامی دست اندرکاران سختکوش این آیین خجسته که با عزمی راسخ و همتی ستودنی در پیشبرد اهداف فرهنگی نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و انجام وظایف خطیر حوزه فرهنگ و تمدن کهن کوشیده اند، تقدیر و تشکر می کنم و از درگاه خداوند سلامتی فرهنگ بانان و حکمت دوستان و عموم تلاشگران و علاقمندان را خاصه در ایران عزیز و همیشه سربلند آرزو می نمایم.»

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی سپس در سخنانی گفت: این سومین سالی است که مراسم بزرگداشت حکیم نظامی برگزار می شود. این رویکرد از سال 1400 که سال اول فعالیت ما در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، شروع شد.

او پیرامون اینکه مراسم اختتامیه بزرگداشت حکیم نظامی برگزار شد، افزود: جریان تکریم و تجلیل بزرگان ایران زمین به فرهنگی در حوزه رفتاری دولت و کنش گران فرهنگی تبدیل شده است.

اسماعیلی گفت: در سال جاری مجموعه انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، همایش ها، نشست ها و جشنواره های بسیاری را برای معرفی اندیشمندان ایران زمین برگزار کرده است. این برنامه ها در مورد اندیشمندانی که هنوز در قید حیات هستند و بزرگانی که در سده های دور و نزدیک در این مرز و بوم مایه افتخارآفرینی شدند و ما به نام آنها افتخار می کنیم، برگزار شده است.

او با بیان اینکه در وزارت فرهنگ بدون نگاه به مرزهای سیاسی به اندیشمندانمان توجه می کنیم، ادامه داد: مولوی را بزرگ می شماریم بدون توجه به اینکه در بلخ به دنیا آمده و در قونیه از دنیا رفته است؛ اشعار مولوی حکمت های اصیل به زبان پارسی است و مولوی را افتخار ایران فرهنگی می دانیم.

وزیر فرهنگ پیرامون اینکه مراسم اختتامیه بزرگداشت حکیم نظامی برگزار شد، تصریح کرد: نظامی را افتخار حوزه فرهنگی اصیل می دانیم. نظامی در مرزهای سیاسی امروز چه در آذربایجان چه در ایران نمی گنجد و متعلق به منطقه فرهنگی ایران بزرگ است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: سایر مفاخر ایران زمین هم به همین نحو است. در سفر به ازبکستان وقتی به بخارا رفته بودیم فارغ از اینکه ابن سینا در بخارا به دنیا آمده و یا در ایران از دنیا رفته است در مورد وی سخن گفتیم.

او گفت: فارغ از اینکه ابن سینا در کجا به دنیا آمده و یا از دنیا رفته است باید گفت متعلق به این سرزمین کهن فرهنگی است که بزرگانی مثل او را در خود پرورش داده و با افتخار و سربلندی آنها را به دنیا معرفی کنیم.

اسماعیلی افزود: در وزارت فرهنگ پایه های ایجاد اقلیم های جدید فرهنگی را بر مبنای مشاهیر پیش بینی کردیم. ان شاءالله در خوی منطقه جدید فرهنگی خواهیم داشت و در خراسان بزرگ که مملو از مفاخر بزرگ شعر، ادب، فلسفه و فقه است، باغ مفاخر طوس را افتتاح خواهیم کرد.

او افزود: بین سهرورد و همدان محل تولد شیخ اشراق و آرامگاه بوعلی سینا بزرگراه حکمت افتتاح خواهد شد. این بزرگراه به عنوان اقلیمی فرهنگی است و برخلاف مواردی که طرح های اقتصادی با پیوست های فرهنگی است این بار طرح فرهنگی با پیوست های اقتصادی ایجاد شده است.

اسماعیلی تأکید کرد: خوشحال هستم که نصب مجسمه نظامی در میدان ونک صورت گرفت.

وزیر فرهنگ در پایان گفت: برای مولوی مشغول ساخت تندیسی جدید هستیم که در تهران نصب خواهد شد؛ این اتفاق برای سایر بزرگان در شهرستان ها نیز رخ خواهد داد و ان شاءالله بنایی برای تجلیل و تعظیم از آنها ایجاد خواهد شد. این ها جزء وظایف ذاتی فرهنگ و تمدن دولت مردمی است و همه این اقدامات را با افتخار تقدیم شما دوستداران فرهنگ، حکمت و ادب ایران زمین می کنیم.

محمود شالویی، رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی با بیان اینکه در آیین بزرگداشت حکیم نظامی از تعدادی مفاخر کشور که درباره معرفی حکیم نظامی تلاش و کوشش داشته اند قدردانی می شود، گفت: از استاد سعید حمیدیان چهره ماندگار کشور که درباره حکیم نظامی آثار ارزشمندی را نگاشته و شاگردان بسیاری را تربیت کرده اند، همچنین از استاد محمد باقر آقامیری چهره شناخته شده در حوزه هنرهای تجسمی قدردانی می شود چرا که این بزرگان تأثیر شگرفی در سپهر ادبی و هنری ایران دارند.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در طی این سه سال از همراهی های خوبی بهره مند بودیم. از رئیس جمهور تا وزیر فرهنگ به این رویداد ملی کمک کردند. همچنین معرفی شعر و اندیشه حکیم نظامی در بسیاری از دانشگاه های داخلی نیز انجام پذیرفت. انجمن ترویج زبان و ادب فارسی با همکاری انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، چندین نشست علمی و تخصصی در موضوعات مرتبط با حکیم نظامی برگزار کرد که تأثیر قابل توجهی در سپهر فرهنگی و ادبی ایران برجای گذاشته است.

او اضافه کرد: در جشنواره تئاتر فجر امسال (چهل و دومین دوره) به آثاری که درباره حکیم نظامی بود، توجه خاص شد، برای گرامیداشت مفاخر تا یک هفته و تا 10 روز مراسم هایی خواهیم داشت تا این بزرگان به فراموشی سپرده نشوند و به مثابه الگوهای سازنده برای نسل های جوان و جدید ایران عزیز باشند.

رئیس ستاد ملی بزرگداشت حکیم نظامی تصریح کرد: آثار بزرگان را باید با ساده نویسی و با روش های روزآمد در دسترس علاقمندان قرار داد و ضروری است که خیابان های شهرها به نام این بزرگان نامگذاری شود، سردیس ها و تندیس های آنها در میادین و گلوگاه های شهری در معرض دید عموم قرار گیرد.

رئیس انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در پایان گفت: برای مفاخر معاصر و گذشته برنامه های ویژه ای خواهیم داشت، گرامیداشت سعدی شیرازی در سال آینده به طور جهانی برگزار می شود و این هفته در شهر شیراز از ارکستر سمفونیک نظامی نیز رونمایی می شود.

نظام الدین زاهدی، سفیر تاجیکستان در ایران در این آیین با اشاره به شاعران بزرگی چون دهلوی، جامی، هاتفی و دیگر شاعران پارسی زبان که در پیروی از خمسه نظامی، خمسه های خود را سروده اند، گفت: در مجموع، هفت پیکر و اسکندرنامه و حدود 260 مثنوی عارفانه و عاشقانه در زبان فارسی و زبان های دیگر در طول 800 سال سروده شده است.

او افزود: شعرایی چون امیرخسرو دهلوی، خواجوی کرمانی و مولانا عبدالرحمن جامی، عبدالله هاتفی و چند شاعر دیگر در نظریه های ماندگار خود سنت های مکتب خمسه سرایی نظامی را به بهترین وجه ادامه
داده اند.

زاهدی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: حکیم نظامی از تأثیرگذارترین شاعران فارسی گو در شعر زمان خود و اقوام بعدی محسوب می شود. جایگاه شامخ نظامی در ادبیات فارسی و ادبیات منطقه و جهان باعث شده که دانشمندان شرق و غرب در تحقیق و نشر و ترویج آثار ماندگار حکیم نظامی همت گمارند. از جمله در کشور من (تاجیکستان)، همه آثار نظامی به زبان تاجیکی برگردانده شده و در اختیار علاقمندان شعر و ادب قرار گرفته است.

او در پایان گفت: ادب پژوهان تاجیک راجع به احوال و آثار نظامی تحقیقات سودمندی انجام داده اند. مردم تاجیکستان، نظامی را به عنوان شاعر مبتکر می شناسند که همه آثار خود را به زبان فارسی سروده است. نمونه های آثار نظامی در کتب درسی، مدارس و دانشگاه های تاجیکستان وارد شده است. تعدادی از خیابان ها و نهادهای فرهنگی در شهرها و نواحی تاجیکستان نیز به نام این شاعر و حکیم بزرگ نامگذاری شده است.

در این مراسم از محمدباقر آقامیری، سعید حمیدیان و یوگنی ادواریچ از روسیه به عنوان استادان نگارگری و نظامی پژوهی قدردانی شد و جایزه ای به مجید شاه حسینی رئیس فرهنگستان هنر برای چاپ نفیس «خمسه شاه طهماسبی» تعلق گرفت.

همچنین هیوا حسن پور به عنوان برگزیده و سید وفاعلی میرعمادی به عنوان شایسته تقدیر آثار برتر بخش رساله و پایان نامه درباره حکیم نظامی معرفی شدند.

رونمایی از دوره دو جلدی مجموعه مقالات همایش ملی حکیم نظامی با عنوان «نظام سخن»، نقالی و نظامی خوانی و اجرای برنامه های متنوع موسیقایی از دیگر بخش های اختتامیه این همایش بود.