جشن سال نوی چینی، بهترین زمان برای دیدن از هنگ کنگ
نه تنها هنگ کنگ بلکه تمام محلات چینی دنیا در روزهایی که مردم این کشور خود را آماده فرا رسیدن سال نو می کنند، بسیار تماشایی و دیدنی می باشد. جشن سال نوی چینی یا جشنواره بهاره (Spring Festival) از جمله فستیوال ها و جشن های بزرگ ملت چین بشمار می رود که البته همچون عید باستانی ما از تاریخ ثابت و مشخصی برخوردار نیست و همیشه مطابق با تقویم قمری چینی ها در یک بازه زمانی یک ماهه از اول بهمن تا اول اسفند ماه تغییر می کند! جشن سال نوی چینی همیشه 15 روز به طول می انجامد و تعطیلات آن نیز هفت روز ابتدایی آن می باشد که البته بسته به اعتقاد برخی از مردم کشور چین ممکن است خیلی ها روز ششم سال نوی چینی را آغازگر فعالیت های شغلی و اجتماعی سال جدید پیشه روی خود بدانند زیرا بسیاری از مردم چین معتقد هستند که عدد 6 بسیار خوش یمن می باشد! به هر حال در ادامه این مطلب با مجله گردشگری همگردی همراه شوید تا این بار در کنار هم تاریخچه جشن سال نوی چینی را مطالعه کنیم. البته شاید اندکی بهتر باشد پیش از تماشای جشن سال نو در شهر هنگ کنگ قدری بیشتر در خصوص غذاهای جشن سال نوی چینی بدانیم.
شهر هنگ کنگ
هنگ کنگ یک شهر جزیره ای در بخش جنوبی کشور چین است که از نظر اقتصادی برای جمهوری خلق چین بسیار پرفایده خصوصا در یکی دو دهه گذشته بود. هنگ کنگ شهری است که اگر چه از نظر تقسیمات جغرافیایی به کشور چین تعلق یافته اما کاملا از استقلال واحد و یک جمهوری خودمختار بهره مند می باشد و قوانین خاص خودش را دارد. منطقه هنگ کنگ دارای مردمانی روشن فکر ولی اغلب بی دین و مذهب است و آزادی اعتقاد در این منطقه کاملا مشهود به نظر می رسد. زبان مردم هنگ کنگ یا چینی است و یا انگلیسی آن هم به خاطر اینکه این منطقه مدت ها تحت سلطه بریتانیای کبیر در طول تاریخ بوده و هنوز هم اثرات این سلطه گری را می توان در جامعه مشاهده نمود. این منطقه از وسعت 3 هزار کیلومتری برخوردار است که البته بیشتر بخش های مساحت آن را پدیده های طبیعی همچون کوه ها و تپه ها فرا گرفته اند. این شهر جزیره ای در کل دارای 40 برج مرتفع با ارتفاعی بالای 200 متر می باشد که همین موضوع سبب انتخاب عنوان منطقه آسمان خراش ها بر روی آن شده است. ناگفته نماند که چهار آسمان خراش بلند هنگ کنگ در فهرست 15 برج بلند جهان نیز قرار گرفته و واحد پول هنگ کنگ، دلار هنگ کنگی است و به دلیل وجود بندرگاهی به نام ویکتوریا که از وسعت زیادی برخوردار است، می تواند از کشتی های بزرگ باری آن هم در ابعاد بین المللی میزبانی کند که این موضوع سبب معروف شدن شهر هنگ کنگ در دنیای تجارت گشته است. حال دیگر بهتر است به بررسی چنین شهر نامداری در تاریخچه جشن سال نوی چینی بپرازیم.
تاریخچه جشن سال نو
اگر می خواهید یک شبه با تاریخچه جشن سال نوی چینی آشنایی نسبتا کاملی پیدا کنید حتما در 16 روز جشن سال نو به چین سفر کنید تا با حضور در اجتماعات آن ها از نزدیک با رفتار و خلق و خوی آنان آشنا شوید! جشن سال نوی چینی در اصل بر مبنای یک داستان افسانه ای از هیولایی به نام نیان آغاز شده و در تمامی سال های حیات جمهوری چین نیز ادامه پیدا کرده است. نیان یک هیولای خیالی با ظاهری شبیه به یک گاو نر بزرگ اما با صورتی از یک شیر خشمگین است که در دل آب های چین زندگی می کند و هر ساله در شب جشن سال نوی چینی از آب بیرون آمده و به مردم و اموال آنان حمله کرده و آن ها را غارت می کند! با گذشت زمان و مشخص شدن تاریخ حملات نیان به شهرهای کشور چین مردم توانستند راهکاری برای دفع حمله این هیولای افسانه ای پیدا کنند و آن راهکار نیز ایجاد سروصدا بلند در کنار استفاده از رنگ قرمز و برپا کردن شعله های آتش بود. به خاطر همین است که با گذشت سال ها از افسانه ای که البته هیچگاه واقعی بودن و یا خیالی بودن آن به اثبات نرسیده هنوز هم چینی زبان های سراسر دنیا با فرا رسیدن جشن سال نو خود از کاغذها و لوازم تزئیناتی قرمز رنگ، آتش و سازهای محلی برای ایجاد سروصداهایی مهیب استفاده می کنند. البته بد نیست بدانید جشن سال نوی چینی از شباهت فوق العاده زیادی به جشن چهارشنبه سوری ما ایرانیان برخوردار است و در چنین شبی چینی ها کلی ترقه و مهمات انفجاری را مورد استفاده قرار می دهند و از با هم بودن لذت می برند.
جشن سال نو چینی در هنگ کنگ
تماشای یکی از مهمترین جشنواره های قاره کهن در شهر هنگ کنگ قطعا دارای تفاوت هایی با سایر کشورهای برگزار کننده این رویداد بزرگ ملی خواهد بود! خیلی از مردمان هنگ کنگ معتقد هستند که برگزاری جشن سال نو چینی در محل سکونت آنان تنها به دلیل حفظ و حراست از هیولای افسانه ای دریای چین یعنی نیان می باشد و خیلی با جدید شدن سال و رفتن به استقبال موفقیت هایی که در سال آینده قطعا در انتظار آن ها خواهد بود، کاری ندارند اما با این اوصاف شما هرگز دیدن هنگ کنگ در روزهای منتهی به سال نو چینی را از دست ندهید و سعی کنید هر جوری شده خود را برای دیدن مناظر دوست داشتنی که در طول برگزاری جشن در این شهر جزیره ای بوجود می آیند، آماده کنید! پیش از رسیدن آخرین روز سال عموما تمام بازارهای هنگ کنگ مملو از جمعیت می شوند، خصوصا مغاره های گل فروشی! در چنین روزهایی در سرتاسر بازارها و حتی خیابان های شهر هنگ کنگ غذاهای جشن سال نوی چینی پخته می شود. بیشتر معابد با اینکه سهم زیادی از مردم هنگ کنگ از زمینه اعتقادی خاصی برخوردار نیستند، پر می شوند و به ندرت می توان کسی را در این روزها پیدا کرد که ناراحت باشد و از تماشای زینت های قرمز رنگی که به در و دیوار شهر بدست مردم آویزان شده اند، به وجد نیاید! هیاهوی جشن در روزهای پایانی سال چینی به حدی می رسد که حتی گردشگران سایر کشورهای دنیا نیز وقتی وارد شهر هنگ کنگ دیدنی می شوند، ناخداگاه تحت تاثیر جو زیبای موجود در این منطقه قرار می گیرند. نمای شهر کاملا زیر و رو می شود و رژه قایق ها حتی از چند روز مانده به برگزاری جشن نیز در بندرگاه هنگ کنگ به چشم می خورد، همه مردم شاد هستند و مشغول هنرنمایی هنرمندان خیابانی که یا در حال زدن طبل و سنج هستند و یا مشغول آتش بازی با چوب های سنتی بامبو. تاریکی شب های هنگ کنگ در تاریخچه جشن سال نوی چینی خود را به روشنی آتش و یا قرمزی بالن ها و فانوس هایی نشان می دهد که معمولا قشر جوان جامعه هنگ کنگ عجله کرده و آن ها را زودتر به طرف آسمان رها کرده اند به منظور استجابت دعای خودشان.
غذاهای جشن سال نوی چینی
در فرهنگ چینی ها خیلی کم می توان جشن ها و فستیوال هایی را پیدا کرد که از منوهای غذایی خاصی برخوردار نباشند چه برسد به بزرگترین جشن آن ها یعنی جشن سال نو که قطعا باید دارای یک سری غذاهای ویژه آن هم با دلایلی آشکار بر همگان باشد! غذاهای مخصوص این جشن باستانی چینی ها عبارت است از: صدف خشک (صدف خشک غذایی است با مفهوم تجارت پر رونق و عالی که بی تردید برای اهالی صنایع تجاری هنگ کنگ یکی از لذیذترین غذاهای جشن سال نوی چینی به شمار خواهد آمد.)، خزه سیاه (معنی این غذا یعنی یک خوشبختی بی انتها که بسته به سلیقه مختلف چینی ها حتی در چند روز منتهی به سال نو نیز در گوشه و کنار شهر هنگ کنگ تهیه و سرو می شود.)، کوفته چینی (کوفته چینی در اصل متشکل است از کوفته های بسیار کوچک برنجی که به معنا و مفهوم دوستی و نزدیکی در ایام جشن سال نو چینی پخته می شود و اغلب مشتریان آن نیز طیف خانواده ها و یا مهاجران سفر کرده به هنگ کنگ می باشند.)، کیک برنج بخار پز (این غذا نیز نمادی از پیشرفت و ترقی برای چینی ها تلقی می شود و از نظر تلفظ اسم نیز شباهت زیادی به آوای خواندن سال بهتر دارد و از غذاهای جشن سال نوی چینی می باشد.) و پاچه خوک مغز پخت شده (این غذا نیز از دیگر غذاهای خاص و مخصوص جشن سال نو چینی ها است که به معنی درآمد مضاعف و سودکلان برای فرد خورنده خواهد بود. این غذا بیشتر از سوی صاحبان مشاغل و تجار طمع کار هنگ کنگی و همچنین کسانی که داوطلب حضور در مسابقات سال نو چینی می شوند، سفارش و میل می شود.)
روزهای مهم سال نو چینی
روز اول
در این روز شلوغ و پرازدحام در جوامع چینی اغلب مردم یا در حال دید و بازدید با خویشان خود هستند و یا به معابد مورد نظرشان رفته و با سوزاندن عود یادی از گذشتگان خود را در دل زنده می کنند و رفته رفته خود را آماده حضور در راهپیمایی تحویل سال نو در تاریخچه جشن سال نوی چینی می کنند.
روز دوم
روز دوم سال نو چینی ها بیش از هر چیزی برای دختر خانم هایی اهمیت دارد که به تازگی ازدواج کرده اند و به خانه بخت رفته اند. در این روز تازه عروس های چینی به سراغ والدین خود می روند و یک وعده غذای دلچسب را با آنان میل می کنند و در آخر شب نیز مشتاقانه به تماشای فستیوال آتشی که همیشه در بندر بزرگ هنگ کنگ برگزار می شود، می نشینند و در پاکت های قرمز رنگ نیز به کودکان مورد علاقه خود هدایایی را اعطا می نمایند.
روز سوم
سومین روز سال جدید چینی ها اغلب به خوبی سپری نمی شود و مطابق سنت مردم این کشور بیشتر صرف بگو مگوهای خانوادگی و حتی مشاجره هایی می شود که کلا لذت تحویل سال نو را از اطرافیان دریغ می کند! به خاطر همین دولت چین در تمامی این سال ها نهایت تلاش خود را کرده تا مردم کشور چین از این سنت ناراحت کننده و ناخوشایند خود فاصله بگیرند و در عوض با برگزاری مسابقات اسب سواری در ابعاد گسترده و تقاضای حضور همگان در این سری مسابقات ورزشی، سبب ایجاد دقایقی خوش برای ملت خود شود.
روز چهارم
در این روز ایام تعطیلات بسیاری از جوامع چینی به پایان می رسد و تمامی کارکنان دولتی و شاید خصوصی بنا به دستور کارفرمای خود می بایست در پست کاری خود حضور یابد و فعالیت های اجتماعی خود را آغاز کند و این بدان معنی تلقی می شود که به تدریج شهر از سه چهار روز خواب و بی تحرکی بیدار خواهد شد و دوباره شاهد رونق و فعالیت در آن خواهیم شد!
روز ششم
همانطور که در قسمت های قبل نیز به آن اشاره کردیم، بسیاری از مردم چین در هر کجای دنیا که باشند بنا به اعتقاد شخصی خود ترجیح می دهند که فعالیت های کاری و اجتماعی خود را از روز ششم سال نو آغاز نمایند چرا که به شدت آنان معتقد هستند که روز ششمِ سال نو از خوش یمن ترین روزهای زندگی آنان به حساب می آید.
روز هفتم
در چنین روزی تمام مردم چین به هنگام دید و بازدیدهای خود از عبارت تولدت مبارک استفاده می کنند زیرا این روز در فرهنگ چینی ها Yen Yat خوانده می شود و به معنی تولد انسان های معمولی می باشد.
روز هشتم
در این روز نیز بسیاری از صاحبان مشاغل آزاد در جوامع چینی، تازه کار خود را آغاز و فعالیت های شغلی شان را شروع می کنند. جالب است بدانید اغلب افرادی که روز هشتم سال نو را برای شروع کار و فعالیت های اقتصادی خود می دانند، همچون کسانی هستند که در روز ششم این کار را انجام می دهد و اعتقادشان بر این است که روز هشتم نیز روز بسیار خوش یمنی برای آن ها و خانواده شان خواهد بود.
روز پانزدهم
دیگر تمام. با شمارش روزها و رسیدن به روز پانزدهم از سال نو چینی ها مردم بایستی خود را برای خداحافظی با جشن ملی و سنتی خود آماده کنند و از حال و هوای جشن و هیاهو و هر شب تماشای فستیوال های جذاب خارج شوند! در تمام طول پانزدهمین روز سال نو چینی مردم هنگ کنگ در صورت داشتن وقت کافی به ساختن فانوس های قرمز رنگ مشغول می شوند و یا تعدادی فانوس درست شده را برای خود از بازار تهیه می کنند و با تاریک شدن هوا و رسیدن به آخرین شب سال نو، فانوس های قرمز رنگ و روشن خود را در فستیوالی به نام فانوس بهاری به هوا پرتاب می کنند و یک بار دیگر آسمان منطقه خود را حسابی روشن و تماشایی می کنند.