تشکیل نهضت ساماندهی سرویس بهداشتی تا کنون چه نتیجه ای داشته است؟

ایسنا/ بدنبال آخرین اخبار واصله، این پرسش مطرح می گردد که تشکیل نهضت ساماندهی سرویس بهداشتی تا کنون چه نتیجه ای داشته است؟

اگرچه طرح موضوع و راه اندازی «نهضت سرویس بهداشتی» از سوی وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بارها حاشیه ساز شد اما پر بیراه نیست که گفته شود سرویس بهداشتی از ابتدایی ترین و مهمترین نیازها و زیرساختها محسوب می شود که بسیاری از مناطق، مسیرها و حتی مقاصد گردشگری از وجود آن بی بهره اند.

پروژه ساماندهی سرویس های بهداشتی تقریبا از دهه 80 و از سوی سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری مطرح شد. قرار بود یک هزار سرویس بهداشتی تا سال 1390 ساخته شود اما آنچنان که بعدها همین سازمان آمار داد، بیشتر جانمایی ها اشتباه و سرویس های ساخته شده نیز غیر قابل استفاده بود. گزارش های موجود درباره وضعیت آن طرح متناقض و ناقص است و مجری آن نیز در هر دوره تغییر کرده است.

در سالهای بعد این پرونده آنچنان که در اظهارات مقامات سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری نیز آمده، بیشتر حکم سَربار را داشته و رؤسای سازمان و یا وزارت میراث فرهنگی و گردشگری به دلیل آنکه این پروژه به حاشیه رانده شده و بدون اعتبار مانده بود، چندان مایل نبودند به آن وارد شوند.

در دوره حاضر اما وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با تولید و انتشار محتوا و فیلم هایی درباره وضعیت سرویس های بهداشتی سعی کرد توجه ها و حساسیت ها را به این سمت جلب کند که البته بارها و بیشتر از سوی برخی منتقدان به وضعیت میراث فرهنگی کشور نقد شده است. با این همه پرسش این است که نتیجه این حساسیت ها و تشکیل نهضت ساماندهی سرویس بهداشتی تا کنون چه نتیجه و دستاوردی داشته و چه تغییری در وضعیت ایجاد کرده است؟ برای مشخص شدن پاسخ، خبرگزاری با نادر زینالی مدیر کل امور استانها و تشکلهای مردم نهاد در وزارت میراث فرهنگی گفت و گو کرد.

زینالی درباره اقدامات این وزارتخانه در زمینه ساماندهی سرویس های بهداشتی با توجه به حساسیت ها و پیگیری هایی که عزت الله ضرغامی در این باره نشان داده، توضیح داد: یکی از الزامات اولیه زیرساخت گردشگری هر کشوری سرویس بهداشتی است بویژه در مسیر و در شهرهای زیارتی مثل قم، مشهد و شیراز که مسأله طهارت هم مطرح است. به تناسب اهمیت این موضوع، دولت های مختلف بنابر برنامه ریزی هایی که داشتند، کارهایی انجام دادند. در دولت سیزدهم با توجه به حساسیت ها، طرح ساماندهی سرویس بهداشتی کلید زده شد.

او اضافه کرد: انجام این مهم توسط این وزارتخانه و با کمک و همکاری سایر دستگاه های اجرایی از جمله وزارت راه و شهرسازی میسر شد. در ضمن این وزارتخانه نقش تنظیم گری بین دستگاه های همکار را داشته است.

مدیر کل امور استانها و تشکلهای مردم نهاد در وزارت میراث فرهنگی افزود: در گذشته یکسری از زیرمجموعه های وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچون شرکت مادر تخصصی ایرانگردی و جهانگردی و شرکت توسعه گردشگری در این جریان نقش هایی داشتند و طرح یک هزار سرویس بهداشتی را پیگیری کردند و شرکت توسعه گردشگری نیز این پروژه را ادامه داد. اکنون هم ساماندهی و توسعه این زیرساخت در مسیرها و مقاصد گردشگری و پایگاه های میراث ثبت ملی و جهانی مورد تاکید مهندس ضرغامی قرار گرفت. هر آنچه در گذشته انجام شده بود نیز احصا شد.

به گفته زینالی، از مجموع 8748 سرویس بهداشتی موجود، تعداد 1352 سرویس بهداشتی توسط ادارات کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استانها، تعداد 208 سرویس بهداشتی توسط شرکت مادر تخصصی ایرانگردی و جهانگردی، تعداد 403 سرویس بهداشتی توسط شرکت توسعه گردشگری، تعداد 1268 سرویس بهداشتی بین راهی، تعداد 475 سرویس بهداشتی در پایگاه های ثبت ملی و جهانی، تعداد 3679 سرویس بهداشتی در اماکن گردشگری، تعداد 890 سرویس بهداشتی در مساجد و تعداد 473 سرویس بهداشتی در بقاء متبرکه، در مسیر و مقاصد گردشگری آماده ارائه خدمات به گردشگران هستند.

او در ادامه درباره وضعیت و کیفیت سرویس های بهداشتی که در گذشته و در قالب پروژه ها و طرح های ارائه شده احداث شده اند، اظهار کرد: جانمایی برخی سرویس های بهداشتی به گونه ای بود که توجیه نداشت و زیرساخت اولیه مثل آب، برق و جاده برای آن تأمین نشده بود. البته در آن دوران که احداث سرویس های بهداشتی کلید زده شده بود، تفاهمنامه ای میان سازمان وقت میراث فرهنگی و گردشگری و دستگاه های مربوطه بسته شده بود که زیرساخت مورد نیاز سرویس های بهداشتی را تأمین کنند، برخی از آن دستگاه ها همکاری داشتند و در برخی نقاط هم این خدمات تأمین نشد.

مدیر کل امور استانها و تشکلهای مردم نهاد در وزارت میراث فرهنگی ادامه داد: ما مواردی را براساس بودجه ملی و استانی تعیین تکلیف کردیم، اما اطلاع دارید که بودجه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همه مأموریت ها و برنامه های ما را پوشش نمی دهد، با این حال ساماندهی سرویس های بهداشتی در اولویت قرار گرفت و حتی به دستور آقای ضرغامی برای آن ستادی تشکیل شد که مسئولیت آن را شخصا به عهده گرفتند و تمام گزارش ها روزانه در اختیار ایشان قرار می گیرد.

زینالی سپس به برخی اقدامات انجام شده برای ساماندهی سرویس های بهداشتی اشاره کرد و افزود: آقای ضرغامی در راستای توجه و تاکیدی که بر بهبود وضعیت زیرساخت و خدمات بهداشتی دارند، دستور دادند به تناسب این طرح 40 میلیارد تومان اعتبار با توجه به محدودیت های بودجه ای که وزارتخانه دارد، با عنوان «امداد اولیه» به استانها اختصاص داده شود. بر همین اساس، استانهایی که در مسیر زیارت و سفرهای نوروزی هستند، در اولویت ویژه قرار گرفتند. در بعضی از استانها این اعتبار ابلاغ شده و در حال مصرف است.

او پیرامون اینکه تشکیل نهضت ساماندهی سرویس بهداشتی تا کنون چه نتیجه ای داشته است؟ ادامه داد: برچسب شماره تلفن 09629 نیز در تمام مجتمع های بهداشتی نصب شده است تا مردم درباره وضعیت آن مجموعه از این طریق گزارش دهند تا اگر به رصد و یا پیگیری و رسیدگی نیاز داشته باشد، انجام شود. تمام مجموعه های بهداشتی در مسیرها و مقاصد گردشگری و پایگاه های میراث ثبت ملی و جهانی روزانه رصد می شوند و اگر مشکلی باشد مدیر استان مکلف به رفع آن است.

زینالی گفت: دستور ویژه دیگری که آقای ضرغامی در این باره داده نصب تابلوهای راهنمایی و اطلاع رسانی در مسیرها و مقاصد گردشگری است، مثلا باید در 200 متر، 150 متر و 50 متری آن مجموعه، تابلو راهنمایی سرویس بهداشتی نصب شده باشد. این تابلوها با هماهنگی وزارت راه نصب می شود و تقریبا در 60 درصد نقاط نصب شده و تا نوروز 90 درصد تابلوها نصب خواهد شد.

مدیر کل امور استانها و تشکلهای مردم نهاد در وزارت میراث فرهنگی اضافه کرد: علاوه بر این، قرار است تابلوهای معرفی جاذبه های گردشگری در تمام مسیرهای منتهی به شهرها و مقاصد گردشگری نصب شود. این تابلوها را با توجه به استاندارد وزارت راه و شهرسازی به رنگ قهوه ای و آبی خواهید دید. در این تابلوها علاوه بر اطلاعات مجموعه خدمات و امکانات گردشگری، درباره محل استقرار سرویس های بهداشتی نیز اطلاعات داده شده است.

زبنالی همچنین به دستور دیگر ضرغامی درباره استفاده از ظرفیت و امکانات بهداشتی امامزاده ها و مساجد اشاره کرد و گفت: ما شماره تماس و نشانی تمام متولیان مساجد و امامزاده ها را در اختیار داریم تا اگر نیاز به همکاری بیشتر و یا ارائه خدمات بهتر باشد، از طریق دستگاه مربوطه آنها وارد عمل شویم. قرار بر این است امکانات این اماکن در طرح ساماندهی سرویس های بهداشتی استفاده شود. آقای ضرغامی دستور دادند سامانه ای طراحی شود تا اطلاعات سرویس های بهداشتی بارگذاری و تغییرات آنها روزانه رصد شود. این سامانه در دسترس مردم نیز قرار می گیرد. ما هر روز روند کار و پیشرفت این طرح ها را از استانها پیگیری می کنیم و نتیجه آن را هر صبح در اختیار وزیر قرار می دهیم و با مدیران استانی هم جلسه هایی داریم.