آشنایی با خانه مشیرالملک انصاری اصفهان؛ شاهکار معماری ایرانیان
وقتی به جاذبه های شهر اصفهان می پردازیم صحبت به جاذبه های شناخته شده ای مثل سی و سه پل، پل خواجو، کلیسای وانک و میدان نقش جهان ختم نمی شود؛ در گوشه گوشه ی شهر اصفهان دیدنی هایی جا خوش کرده اند که گردشگران را شیفته خود می کنند؛ به طوری که سفر به نصف جهان بدون بازدید از آن ها لطفی نخواهد داشت. این مکان های دیدنی همان خانه های تاریخی هستند که برای نسل قدیم یادآور خاطرات خانه باصفای پدربزرگ ها و برای جوان ترها خانه هایی با اصالت ایرانی و رنگ و لعابی خاص هستند.
در این مطلب می خواهیم سری بزنیم به یکی از همین خانه های تاریخی که معماری چشم نوازش از شاهکارهای معماری ایران و اصفهان محسوب می شود. با ما همراه باشید تا شما را با خانه مشیرالملک انصاری اصفهان آشنا کنیم.
سرگذشت خانه تاریخی مشیرالملک اصفهان در طول زمان
خانه تاریخی مشیرالملک انصاری اصفهان از عمارت های سلطنتی متعلق به دوره صفویه است که در زمان حکومت ناصرالدین شاه و هنگامی که مشیرالملک انصاری به عنوان حاکم اصفهان منصوب شد، به مالکیت مشیرالملک و خانواده اش درآمد. خانواده ی انصاری سال ها در این خانه سکونت داشتند، وقایع تاریخی بسیاری در این خانه رقم خوردند تا اینکه حسادت پسر ارشد ناصرالدین شاه به مشیرالملک، موجبات قتل او را در این خانه فراهم کرد.
بعدها یک تاجر اصفهانی به نام حسین چرمی خانه را خرید. طی سال های پیش از انقلاب خانه مشیرالملک به عنوان محل سفارت خانه های روسیه و اتریش مورداستفاده قرار می گرفت. بعدها در زمان جنگ ایران و عراق از این خانه به عنوان پناهگاه استفاده شد و در همان دوران بود که بخش های زیادی از این خانه سلطنتی تخریب شدند؛ اما این تخریب ها چیزی از شکوه و جلال آن کم نکرد و خانه بار دیگر به عنوان محل تحصیل طلاب دینی مورداستفاده قرار گرفت.
سرانجام در سال 1397 خانه مشیرالملک به موزه تغییر کاربری داد و امروزه این شاهکار معماری ایرانی، عده ی زیادی از گردشگران را به خرید بلیط هواپیما اصفهان برای سفر به این شهر و بازدید از آن ترغیب می کند.
جذابیت های معماری خانه مشیرالملک اصفهان
آنچه خانه مشیرالملک اصفهان را تماشایی کرده، معماری خیره کننده و پر زرق وبرقی است که با وجود تخریب های بسیار و گذشت زمان همچنان جذابیت این خانه را به عنوان یک عمارت سلطنتی مجلل حفظ کرده است. در هر گوشه وکنار خانه می توانید جلوه ی زیبایی از هنرهای آینه کاری، گچ بری، نقاشی و حجاری را ببینید؛ البته ارسی کاری های روی درها و پنجره ها بیش از هر چیز دیگری توجه بیننده را به خود جلب می کند.
این خانه پنجره هایی با شیشه های رنگی و چشم گیر دارد؛ البته پنجره های رنگین کمانی خانه صرفاً کاربرد زیباشناختی ندارند؛ بلکه در گذشته موجب پیشگیری از ورود حشرات به درون خانه هم می شدند. جالب است بدانید که در برخی اتاق های طبقه فوقانی که مخصوص سکونت بانوان بوده است از ورقه های طلا در پشت پنجره ها استفاده شده تا از این طریق افراد خارج از اتاق امکان دیدن فضای داخلی اتاق ها را نداشته باشند و حریم شخصی بانوان عمارت حفظ شود.
از ویژگی های برجسته دیگر معماری این خانه می توان به استفاده از خرپا به جای ستون در تمام بنای ساختمان اشاره کرد که پس از این همه سال هنوز از استحکام کافی برخوردارند. علاوه برآن حوض چلیپا یا صلیبی در حیاط این خانه نیز از ویژگی های متمایز آن است که به عنوان اولین و تنها حوض صلیبی در تمامی بناهای ایران شناخته می شود. جذابیت های معماری این عمارت تمامی ندارد و وصف ناپذیر است؛ پیشنهاد می کنیم با یک بلیط چارتر راهی اصفهان شوید و این خانه ی منحصربه فرد را از نزدیک ببینید.
بخش های تماشایی خانه و موزه مشیرالملک اصفهان
مساحت خانه مشیرالملک اصفهان در ابتدا 16 هزار مترمربع بود؛ اما در گذر زمان تنها 2500 متر از آن باقی ماند که بخش های متعددی در آن جای گرفته اند. به محض ورود به خانه از ضلع شمال غربی ساختمان بخش حیاط بیرونی را می توان دید که پلان مستطیل شکل دارد و در میانه آن یک حوض به شکل صلیبی قرار گرفته است و چهار طرف آن با باغچه های درخت کاج که به صورت قرینه قرار گرفته اند، تزیین شده است.
دورتادور حیاط تعداد 33 اتاق و تالار قرار گرفته است که هر کدام بخشی از این خانه تاریخی را شکل می دهند. جالب است بدانید که به دلیل سنت استحمام در حمام های عمومی، در خانه های قدیمی معمولاً بخشی به عنوان حمام وجود ندارد؛ اما حمام یکی از بخش های این خانه است. برخی اتاق ها و سالن های خانه تابستان نشین و برخی دیگر هم زمستانه هستند که مطابق با تغییرات دما مورداستفاده اهالی منزل قرار می گرفته اند. بخشی از این اتاق ها و فضاهای خانه به کتابخانه، سالن کنفرانس موضوعات دینی و نگارخانه اختصاص دارد و از اتاق شاه نشین به عنوان محل موزه به کارگیری شده است.
اتاق شاه نشین خانه مشیرالملک
اتاق شاه نشین بدون اغراق نه تنها زیباترین بخش خانه مشیرالملک است؛ بلکه یکی از دیدنی ترین بخش هایی است که در تمام خانه های تاریخی کشور می توان پیدا کرد. این اتاق در ضلع شمالی خانه قرار گرفته است و همان طور که از اسمش پیدا است ظاهری سلطنتی و مجلل دارد که بازی نورهای رنگی پنجره های اتاق جلوه ای رؤیایی به آن داده است. ارسی کاری این اتاق به عنوان بزرگ ترین ارسی کاری در میان همه بناهای تاریخی کشور شناخته شده است. علاوه بر همه این ها در این اتاق به عنوان بخش موزه، مجموعه گسترده ای از آثار فاخر به معرض نمایش درآمده است.
کافه مشیر اصفهان
اگر از پایتخت به اصفهان سفر کرده اید و از همه قسمت های خانه مشیرالملک بازدید کرده اید، قبل از آنکه با بلیط هواپیما اصفهان تهران به سفرتان خاتمه دهید توصیه می کنیم سری هم به کافه مشیر که در یکی از تالارهای زیرین خانه و درضلع شمالی قرار دارد بروید تا بعد از صرف یک نوشیدنی لذیذ آن هم در یک عمارت مجلل شاهی و عکاسی در فضای زیبای تالار با خاطره ای متفاوت اصفهان را ترک کنید. گفتنی است ساعت کاری کافه مشیر از ساعت 8 صبح تا ساعت 17 بعدازظهر است.
بازدید از خانه مشیرالملک در اصفهان
برای آنکه وارد خانه تاریخی و دوست داشتنی مشیرالملک اصفهان شوید قبل از آنکه بتوانید محو تماشای معماری زیبای آن شوید لازم است بلیط ورودی تهیه کنید. ساعات بازدید از این خانه زیبای تاریخی روزهای غیرتعطیل از ساعت 8 صبح تا ساعت 17 است.
دسترسی به خانه مشیرالملک اصفهان
اگر شما هم حسابی مشتاق شده اید تا از خانه تاریخی و زیبای مشیرالملک دیدن کنید بهتر است پس از سفر به اصفهان، یک راست سراغ خیابان هاتف در نزدیکی میدان نقش جهان را بگیرید. بعد از آنجا وارد خیابان یخچال و بعد کوچه هارونیه شوید تا در نهایت خانه تماشایی و تاریخی مشیرالملک انصار اصفهان را پیدا کنید.
کلام آخر
شهر اصفهان با وجود قدمت تاریخی طولانی خود و همچنین موقعیت اش به عنوان پایتخت در دوره ای از تاریخ، از خانه های سلطنتی و عمارت های تاریخی سرشار است؛ این مکان های دیدنی اغلب معماری حیرت انگیزی دارند که آن ها را به جاذبه هایی خاص و مسحورکننده تبدیل می کند. خانه تاریخی مشیرالملک انصاری اصفهان نیز یکی از همین خانه ها است که در این مطلب تاریخچه، سبک معماری و بخش های اصلی آن را بررسی کردیم و اطلاعات کلی شامل زمان و ساعات بازدید و آدرس آن را بیان کردیم. روشن است که توصیف جذابیت ها و توضیح درباره همه بخش های دیدنی این خانه تاریخی در این مطلب کوتاه نمی گنجد؛ اما امیدواریم توانسته باشیم شما را به طور مختصر و جامع با آن آشنا کرده باشیم.