تهیه پروتکل و دستورالعمل های اصولی در حوزه حفاظت در کاوشهای باستان شناسی مهم است

ایلنا/ براساس خبرهای منتشر شده، تهیه پروتکل و دستورالعمل های اصولی در حوزه حفاظت در کاوشهای باستان شناسی مهم است.

فتح الله نیازی (کارشناس حفاظت و مرمت) در نشست مشترک پژوهشکده باستان شناسی و حفاظت و مرمت گفت: آثاری که از کاوش های باستان شناسی بدست می آیند، مهمترین منابع مادی اطلاعاتی گذشته هستند، به همین دلیل وظیفه یک کاوشگر تنها کشف و بررسی این آثار نیست بلکه باید برای حفظ و نگهداری از آنها نیز به همان اندازه تلاش داشته باشد.

او تصریح کرد: با وجود اینکه هم مرمتگران و هم باستان شناسان به موضوع یافته ها باستان شناس توجه خاصی دارند، در عین حال هر دو گروه نیز از دیدگاه متفاوتی به آن می نگرند، این تفاوت نگرش موجب بروز اختلاف گشته و برای حفظ و نگهداری و مراقبت از اشیا و محوطه های کاوش مشکلاتی بوجود می آورد.

این کارشناس حفاظت و مرمت، هدف از مطرح کردن این موضوع را تدوین برنامه ای جامع برای حفظ و نگهداری یافته ها و بقایای محوطه باستان شناسی دانست که مورد استفاده هر دو گروه قرار گیرد و گفت: همچنین محوطه های تاریخی، فرهنگی و باستان شناسی جلوه بارزی از تلاش ها و فعالیت های انسان و مبارزه او با جهان پیرامونش از گذشته های دور تاکنون است. نیاز مردمان به سرپناه، تلاش برای دست یافتن به غذا و مواد اولیه برای ساخت ابزار و لوازم مورد نیاز و کوشش برای تغییر طبیعت پیرامونشان منجر به برجای نهادن آثاری شده که خود به مثابه نشانه و نمود فرهنگی عمل می کنند.

نیازی افزود: همه اینها نشانه فیزیکی میراث فرهنگی ماست که با مفاهیم روحانی و مقدسی همراه است اگرچه در اجرای طرح های حفظ و مرمت محوطه ها و آثار تاریخی فرهنگی، جنبه های ملموس و مادی آنها مورد توجه قرار می گیرند، لیکن درک مفاهیم و ارزش های معنوی و روحانی آنها نیز به همان اندازه مورد نیاز است.

او با اشاره به اینکه به طور عمده در هر محوطه کاوش با دو گونه آثار روبرو هستیم یکی آثار قابل حمل یا اشیا که بایستی جدای از آثار معماری و بقایای محوطه با آن برخورد شود و دیگر آثار معماری و آرایه های معماری که الزاما همراه با بقایای محوطه در جای خود باقی مانده و می بایست همانجا حفظ شود، تصریح کرد: بنابراین لازم به توضیح است که برای اجرای عملیات حفظ و مرمت در برابر هر دو نوع آثار بدست آمده از کاوش یک محوطه باستان شناختی، بایستی به جنبه های محدود، کمیاب، ارزشمند و غیر قابل تجدید آنها توجه داشته باشیم.

بر همین اساس ارتباط مستقیم باستان شناس و مرمتگر در کاوش های باستان شناختی از ابتدای کاوش و حتی پیش از کاوش تا زمانی که اشیا کاوش شده به مخزن امن منتقل شوند، می تواند در حفاظت و نگهداری آثار کاوش شده نقش بسزایی داشته باشد.

با توجه به دانش روز باستان شناسان و مرمتگران ایرانی و ظرفیت خوب این دو گروه در کشور، این دو گروه هنوز نتوانسته اند در کنار هم روند حفاظت و نگهداری از یافته های باستان شناختی را پیش ببرند و البته این موضوع نیازمند تهیه پروتکل ها و دستورالعمل های اصولی براساس دانش روز دنیا در حوزه حفاظت در کاوش های باستان شناسی است که پژوهشگاه می تواند متولی این موضوع مهم باشد تا آثار تاریخی فرهنگی کشورمان با همکاری این دو گروه به دست آیندگان برسد و به هر حال پژوهشکده باستان شناسی و پژوهشکده حفاظت و مرمت می توانند برای تعامل های علمی و اجرایی در این حوزه پیش قدم باشند.