کشف قدیمی ترین کوره گچ بری در محوطه چغاگلان

ایلنا/ براساس گزارشات منتشر شده، کشف قدیمی ترین کوره گچ بری در محوطه چغاگلان صورت پذیرفت.

حجت دارابی (سرپرست کاوش و دانشیار باستان شناسی دانشگاه رازی کرمانشاه) گفت: محوطه باستانی چغاگلان که در شهرستان مهران از توابع استان ایلام قرار دارد، بیشترین توالی استقراری مربوط به شروع دوره نوسنگی را در ایران و شرق هلال حاصلخیز داراست و از جهت مطالعه چرایی و چگونگی نوسنگی شدن جوامع و گذار آنها از گردآوری و شکارورزی به تولید غذا در کوهپایه های زاگرس اهمیت بالایی دارد، اما مطالعات مرتبط با نوسنگی شدن و شروع کشاورزی و روستانشینی در ایران در مقایسه با کشورهای همجوار در غرب آسیا به صورت بسیار ناچیزی مورد توجه قرار گرفته و از این جهت کاوش گسترده در محوطه چغاگلان بسیار مهم است.

این باستان شناس تصریح کرد: این محوطه ابتدا توسط مرحوم علی محمد خلیلیان شناسایی و معرفی و سپس توسط جبرئیل نوکنده تعیین عرصه شد. در سالهای 10-2009 میلادی نیز هیأتی از دانشگاه توبینگن آلمان به سرپرستی محسن زیدی و نیکلاس کنارد آن را لایه نگاری کرد، اما در سالهای اخیر مورد غفلت واقع شده و در اثر فعالیتهای کشاورزی و حفاری های غیرمجاز به شدت آسیب دیده است. از این رو، انجام کاوش های گسترده و بلند مدت نه تنها اطلاعات بی بدیلی را در زمینه ماهیت ورود انسان به دنیای نوسنگی در زاگرس به دست می دهد، بلکه زمینه ای را برای ممانعت از تخریب بیشتر محوطه با کاربست امور حفاظتی در آن بوجود می آورد.

او با بیان اینکه فصل اول کاوش چغاگلان از اواسط مهر شروع شده و تاکنون شواهد بسیار جالب توجهی در ارتباط با بافت معماری و فضاهای مسکونی و آیینی و نیز بافت صنعتی بدست آمده، افزود: کشف کوره تنوره ای برای پخت گچ از جمله مهمترین دستاوردهای کاوش به شمار می رود، زیرا آن را باید به عنوان قدیمی ترین کوره گچ پزی قلمداد کرد که تاکنون یافت شده است. این موضوع همچنین می تواند نگاه پژوهشگران و صاحب نظران درباره نقش و اهمیت فعالیت های غیرمعیشتی در روند نوسنگی شدن جوامع را نیز تغییر دهد، به طوری که علاوه بر مسئله اهلی سازی حیوان و گیاه، طیف مختلفی از تغییرات بنیادی را باید در زندگی انسان طی این دوره جستجو کرد.

سرپرست هیئت باستان شناسی با اشاره به اینکه طبیعی است تداوم کاوش در چغاگلان می تواند ظرفیت های بالقوه این محوطه و نیز جایگاه ویژه کوهپایه های زاگرس را در شناخت بهتر روند نوسنگی شدن و آغاز کشاورزی و روستانشینی در سراسر غرب آسیا و حتی دنیا به وضوح نشان دهد، ابراز امیدواری کرد: با حمایت مدیران و دست اندرکاران میراث فرهنگی در سطح استان و کشور بتوان از این ظرفیت بی نظیر استفاده و بهره برداری علمی داشت.

دارابی در پایان اظهار کرد: در این راستا با کاربست گام به گام برنامه ارائه شده توسط نگارنده به اداره کل میراث فرهنگی استان ایلام در ارتباط با چغاگلان، هدف این است که به سمت ایجاد یک سایت موزه و آرکئوپارک در چغاگلان حرکت کنیم و بدیهی است این امر مهم در راستای معرفی میراث فرهنگی و نهایتا توسعه فرهنگی و اقتصادی منطقه اهمیت بالایی خواهد داشت.