امیدواریم که شهر زیرزمینی دولت آباد به عنوان یک مرکز گردشگری مورد بازدید قرار گیرد

ایسنا/ براساس گزارشات منتشر شده، امیدواریم که شهر زیرزمینی دولت آباد به عنوان یک مرکز گردشگری مورد بازدید قرار گیرد.

نخستین شهر زیرزمینی شهرستان تیران و کرون در سال 1395 در روستای کرد علیا کشف شد، شهری دستکندوار با مساحت بیش از 20 هزار مترمربع و 80 ورودی که مطالعات نشان میداد قدمت آن به دوران پیش از اسلام باز می گردد و از نکات جالب توجه این است که بخشی از این شهر زیرزمینی که به عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار داشت، اکنون مورد بازدید گردشگران قرار دارد.

اما هفت سال بعد یعنی مهر سال 1402، کشف شهر زیرزمینی روستای دولت آباد در شهرستان تیران و کرون به عنوان دومین شهر زیرزمینی در این شهرستان مورد توجه قرار گرفت؛ شهری که بازهم به صورت دستکند ساخته شده و در قسمت زیرین تعدادی از خانه های روستای دولت آباد قرار دارد و تخمین زده می شود که به دوران پیش از اسلام تعلق دارند.

محسن مظاهری، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان تیران و کرون بعد از بازدید خبرنگاران و عکاسان اصفهان از دستکندهای روستای دولت آباد بیان کرد: این محوطه دستکند که در زیر تعدادی از خانه های روستای دولت آباد واقع در بخش کرون در شهرستان تیران و کرون قرار دارد، حدود 10 هزار متر مربع مساحت دارد.

او ادامه داد: مردم روستا در طول زمان از این دستکندها استفاده های مختلفی می کردند از جمله اینکه به عنوان انبار و یا محل نگهداری احشام مردم روستا مورد استفاده بود و البته در مواردی نیز درب ورودی آنها بسته و استفاده ای از آنها صورت نمی گرفت.

مظاهری با بیان اینکه دستکند کشف شده بعد از شهر زیرزمینی کرد علیا به عنوان دومین شهر زیرزمینی شهرستان تیران و کرون شناخته می شود، گفت: روستای دولت آباد در پنج کیلومتری روستای کرد علیا قرار دارد و بعد از آنکه وجود تعدادی از کنده یا دستکند در این روستا به ما اطلاع داده شد، به موضوع ورود پیدا کرده و محوطه به صورت کارشناسی بازدید شد و با توجه به نوع سازه تاریخی و باستانی آن مورد اهمیت و توجه قرار گرفت و به عنوان یک شهر زیرزمینی معرفی شد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان تیران و کرون افزود: تخمین زده می شود که قدمت دستکند شناسایی شده در روستای دولت آباد به دوران پیش از اسلام باز می گردد، ولی اقدام برای شناسایی و معرفی آن امسال صورت گرفته و برای بیان دقیق قدمت، به بررسی و مطالعات بیشتری نیاز دارد.

او تصریح کرد: این دستکندها دارای ورودی هایی در خانه های روستا یا در زیر زمین است که یک چاه آب نیز در کنار ورودی قرار داشته و حجره ها و اتاق هایی نیز در تونل های کشف شده دیده می شود و در مجموع حالت شهر مانندی را به این دستکندهای زیرزمینی داده است که موجب شد آنجا را به عنوان یک شهر زیرزمینی معرفی کنیم.

مظاهری همچنین اشاره کرد: درباره نوع کاربرد دستکندهای روستای دولت آباد نظریه های مختلفی وجود دارد و علاوه بر اینکه برخی نظریه ها به کاربرد مسکونی این شهر زیرزمینی اشاره دارند، برخی نیز بر عبادتگاه بودن آنها تأکید دارد و البته در برخی نظریه ها نیز درخصوص استفاده از این دستکندها برای کاربردهای دفاعی یاد کرده اند که البته تشخیص دقیق کاربرد آنها به پژوهش نیاز دارد.

او درباره کاوش باستان شناسی در دومین شهر زیرزمینی شهرستان تیران و کرون و برنامه ریزی برای تبدیل آن به محوطه ای قابل بازدید برای گردشگران نیز توضیح داد: امسال شناسایی دستکند روستای دولت آباد و معرفی آن به عنوان یک شهر زیرزمینی انجام شد و مورد بازدید باستان شناسی هم قرار گرفت.

اما منتظر اعلام نتیجه هستیم که هم قدمت دقیق و دوره تاریخی و هم نوع معماری آن را اعلام کنند. بعد از انجام این مرحله، درخواست ما از اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان اصفهان یا پژوهشگاه باستان شناسی کشور این است که دستکندهای روستای یا شهر زیرزمینی دولت آباد را به عنوان یک پروژه تحقیقاتی تعریف کرده و برای انجام مطالعات و مستندنگاری دقیق باستان شناسی، اعتباری را لحاظ کنند تا بتوان این شهر زیرزمینی را به صورت دقیق معرفی کرد و به لحاظ گردشگری مورد بازدید قرار داد.

رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان تیران و کرون با بیان اینکه دستکند کشف شده در روستای دولت آباد روی حدود 25 خانه قرار دارد و در مورد آن فعلاً مرحله شناسایی و معرفی به نام یک شهر زیرمینی انجام شده است، در پاسخ به اینکه چه اقدامات حفاظتی برای جلوگیری از فعالیت سودجویانی که ممکن است به قصد یافتن گنج در این محدوده به کاوش بپردازند، گفت: این مجموعه دستکند که به عنوان شهر زیرزمینی شناسایی شده، زیرمجموعه روستای دولت آباد است و هر یک از این دستکندها به یکدیگر راه دارد.

در قسمت فوقانی آنها خانه های روستا قرار دارد که مردم در آنها زندگی می کنند، یعنی مالک دارند و همگی از موضوع دستکندها آگاهی و نسبت به آنها مراقبت دارند. ضمن اینکه دهیاری روستا نیز در این زمینه راهنمایی شده و در جریان است و البته ما نیز بر آنجا نظارت و بازدید داریم و از این رو بعید میدانم در این خصوص مشکلاتی ایجاد شود.

مظاهری اضافه کرد: با توجه به اینکه مردم روستای دولت آباد مالک این دستکندها هستند ما امیدواریم که هر چه زودتر بتوانیم از حضور مردم به عنوان یک اتحادیه یا شرکت تعاونی در این موضوع استفاده کنیم و بعد از اینکه اقدامات باستان شناسی در این محدوده به پایان رسید، به عنوان یک مرکز گردشگری مورد بازدید قرار گیرد و مردم روستا و دهیاری نیز در این فرآیند دخیل باشند یعنی ذینفعان محلی با نظارت اداره میراث فرهنگی به آن سروسامان داده و آن را مدیریت کنند.