اورامان تخت | روستایی تاریخی در دل کوهستان

در استان کردستان و در شهرستان مریوان، روستایی تاریخی وجود دارد که در دل کوهستان قرار گرفته و به نام هزار ماسوله معروف است. نام این روستای اورامان تخت است. این روستای باقدمت، دارای طبیعت و همچنین معماری زیبایی است. نام این روستا به معنای سرزمین اهورا (اورا + مان) یا جایگاه خورشید است. این روستا حدود 1000 سال قدمت دارد و از جمله روستاهای قدیمی و تاریخی کشور به حساب می آید. اورامان تخت کردستان در قسمت جنوب شرقی شهرستان مریوان قرار دارد و به دو قسمت تقسیم شده است. بخشی از آن در حلبچه عراق و بخش بزرگ تر آن در کرمانشاه و کردستان قرار دارد. 3 بخش اصلی این روستا، هورامان تخت، ژاورو و لهون هستند. در ادامه با ما در مجله گردشگری همگردی همراه باشید تا این روستای تاریخی را معرفی کنیم.

طبیعت روستای اورامان تخت

همانطور که گفته شد اورامان تخت، در دل کوهستان قرار گرفته است به همین دلیل طبیعت زیبایی دارد. دو رود سیروان و لیله، از دل این روستا می گذرند و در جایی به نام دروله، که مرز ایران و عراق به حساب می آید به هم می رسند. همین دو رودخانه فضایی با طراوت را در این روستا ایجاد کرده اند. از دیگر عناصر طبیعی این منطقه می توان به چشمه بل و جنگل های سرسبز و زیبای این روستا اشاره کرد. در جنگل های این منطقه درخت زالزالک، گلابی وحشی و بلوط وجود دارد. چوب این درختان از گذشته تا به امروز برای گرم کردن خانه ها و همچنین اجاق ها استفاده می شدند.

تاریخچه اورامان تخت کردستان

باتوجه به تحقیقات باستان شناسان و بررسی های انجام شده در دهکده هایی که جز اورامان تخت کردستان هستند به نام های هجیج، اسپریز و ناو، مدارکی به دست آمده که نشان می دهد، در این منطقه مردم 40 هزار سال پیش نیز زندگی می کردند. همچنین در غار های بیستون و شانیدر، استخوان های انسان های نئاندرتال که انسان های اولیه با سرهای بزرگ، بینی کوچک و قد کوتاه اما بسیار نیرومند بودند، پیدا شده است که گفته می شود متعلق به 40 هزار سال پیش هستند. در غار کناچه واقع در این روستا استخوان های انسان هایی پیدا شده است که بعدها به این منطقه مهاجرت کرده بودند. در اطراف روستار روآور مقبره بزرگی پیدا شده است که دارای یک گنبد نیز می باشد، به گفته محققان این مقبره و خانه های اطراف آن مربوط به 3000 سال پیش و دوران عصر آهن هستند. در همین روستا کتیبه ای متعلق به دوران آشوریان پیدا شده است که بر روی آن تصویر سارگون دوم، فرمانروای آشوریان حک شده است و در قسمت نوشته های آن که به خط میخی است، در مورد حمله آشوریان به اورامان و زاگرس نوشته شده است.
از جمله بررسی های تاریخی در روستای اورامان تخت، به تعدادی پوست حیوانات می رسد که گفته می شود متعلق به دوران اشکانیان و سلوکیان است. براساس تحقیقات این پوست ها در واقع سند معامله و خرید و فروش بین افراد بوده است که بر روی آن معامله و نام های دو طرف و شاهد را می نوشتند، بر روی پوست های پیدا شده نوشته ها به زبان پهلوی و یونانی بوده است. این پوست های پیدا شده در حال حاضر در موزه ای در انگلیس قرار دارد. (دکتر سعید کردستانی این مدارک با به انگلیسی ها هدیه می دهد). قدمت این پوست به 120 سال قبل از میلاد برمی گردد.

معماری روستا

خانه ها در این روستا مانند ماسوله، به صورت پلکانی قرار گرفته، حیاط هر خانه، پشت بام خانه پایین تر است. خانه ها تمام از سنگ که مصالح بومی این منطقه (به دلیل کوهستانی بودن) است، همچنین خانه ها به سبک خشکه چین ساخته شده اند. این روستا به دلیل داشتن چنین معماری خاصی و طراحی بسیار زیبای خانه ها، در گذشته از اهمیت بسیاری در بین فرمانروایان برخوردار بوده است. اورامان مرکز فرامانروایی بوده است. توجه به این روستا، علاوه بر معماری آن، به دلیل آب و هوای بسیار خوب و باطراوت و همچنین خانه پیرشالیار بوده است.

پوشش مردم

پوشش مردم این روستا مانند مردم کردنشین است. خانم ها پیراهن های بلندی می پوشند و بر سر خود نوعی کلاه به نام طاس کلاه قرار می دهند که دو آن نیز روسری می پیچند. خانم ها همچنین روی دوش خود قبایی می اندازند. آقایون در کنار پیراهن های مخصوص خود، عمامه ای به سر دارند و گیوه یا کلاش به پا دارند.