خانه نیکدل با قدمتی 198 ساله جایگاه ویژه ای در شهر تبریز دارد

ایرنا/ براساس آخرین خبرهای بدست رسیده، خانه نیکدل با قدمتی 198 ساله جایگاه ویژه ای در شهر تبریز دارد.

در یکی از روزهای شهریور سری به این خانه میزنم، خانه ای که شاهد سکونت سه خانواده بوده است و به گفته یکی از محققان این خطه به نام «کریم میمنت نژاد» ستارخان پس از ازدواج با دختر سالار قلی خان، داماد این خانه می شود و سالیانی را در این خانه زندگی کرده است.

با نزدیکتر شدن به خانه، مجسمه ای از یک اسب و گاری از جنس چوب و چیزی شبیه برنز روبروی در ورودی خانه و در پیاده راه مقصودیه توجهم را جلب میکند.

چند عکسی از آن به یادگار میگیرم، همانطور گوشی به دست، وارد خانه نیکدل میشوم. موجی از خنکی هوای ناشی از وجود یک درخت تنومند به صورتم میخورد.

از یکی از کارکنان خانه که روی یکی از پله های حیاط نشسته است، اجازه فیلمبرداری را میگیرم. میگوید فیلمبرداری با دوربین ممنوع است ولی با گوشی اشکال ندارد. گوشی را نشان او می دهم. با تکان دادن سر، اجازه انجام این کار را می دهد.

اول به حیاط خانه می روم؛ حیاطی پر از گل و درختان تنومند. اینجا میتوان اکسیژن خالص را از درختان کهن دریافت کرد. درختی پر از انجیرهای رسیده را مشاهده میکنم که یکی از کارکنان خانه در بالای نردبان مشغول چیدن آنها است. به حیاط چشم می دوزم؛ حیاطی بزرگ پر از درخت و باغچه پرگل که به درب اصلی منتهی می شود.

سردیس صاحب خانه، ابراهیم نیکدل به همراه نوشته ای درباره خانه در پایین آن توجهم را جلب می کند؛ قدری نزدیک شده و آن را میخوانم.

کل حیاط را که از نظر می گذرانم، به سمت ساختمان بر می گردم. ساختمانی 2 طبقه و سنتی که نمای آن از قدیمی بودن این خانه حکایت دارد.

خانه ای متعلق به دوره قاجار که در تاریخ 14 مرداد 1382 با شماره ثبت 9470 به عنوان یکی از آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.

این خانه به عنوان ستاد مرکزی تبریز 2018 مورد استفاده قرار گرفته است. شهرداری تبریز در سال 1391 آن را خریداری کرد و به این ترتیب، بستر بازدید عموم از آن فراهم شد.

خانه دارای طاق های پیاپی است که برخورداری آنها از گچ کاری های طرح اسلیمی، چشم اندازی بی بدیع را خلق کرده است، پنجره های ارسی شکل، شیشه های رنگی را در خود جای داده اند و ستون هایی محکم نگهدارنده سقف ایوان هستند. از طرف حیاط، پله هایی از دو طرف مسافر را به اتاق های بالا هدایت می کند.

از پله های زیرزمین به سردابه راه دارد؛ در واقع، به دلیل وجود طاق های قوسی شکل قاجاری و حوض خانه ای در وسط این قسمت و وجود هوای خنک در تابستان، انسان را به سپری کردن زمان بیشتر در آنجا ترغیب می کند.

وجود شیشه های رنگی در سردابه، مکان هنری زیبایی را برای گرفتن عکس های هنری بوجود آورده است.

بعد از مشاهده قسمتهای سردابه، میخواهم وارد اتاق های طبقه بالا شوم که درهای بسته اتاق های طبقه بالا را راهم را سد می کنند. به علت بسته بودن در، گفت و گویی با کارمند بخش حراست که خود را آقای ناصری معرفی می کند، انجام می دهم.

آقای ناصری در مورد قدمت این خانه میگوید: اولین مالک این خانه آقای قلی خان بود که هنرمندی طنزپرداز بود. بعد از وی، خانواده های قره باغی سکونت کردند و در نهایت به ابراهیم نیکدل رسید که فردی تاجر و وارد کننده چرخ خیاطی قدیمی شیرنشان از ژاپن بود.

وی همچنین اشاره می کند که این خانه تغییر کاربری نداده و فقط در حد مرمت بازسازی شده است.

بعد از گفت و گو با وی، به سمت فردی که قبلاً در حیاط اصلی دیده بودم، رفته و از او که خود را از اعضای مدیریت داخلی خانه معرفی می کند، چند سوال درباره علت بسته بودن در اتاق های طبقه بالای این خانه را می پرسم که در جواب بیان می کند که اتاق ها در حال مرمت هستند و از ماه آینده امکان ورود به این قسمت از خانه میسر می شود.

وی با بیان اینکه به دلیل محکم بودن پایه و اساس ساختمان، زلزله ای نتوانسته است در آن تأثیری بگذارد، در مورد تغییر کاربری خانه اشاره می کند که در این سالها سعی شده که تغییر کاربری داده شود اما ما سعی کردیم آن را حفظ کنیم و در حد برگزاری جلسات بسیار مهم مدیریتی از این خانه و اتاق های آن میتوان استفاده کرد ولی اجازه اینکه کلاً تبدیل به اداره شود را نداده ایم.

در راه خروج از این خانه به ظرفیتهای گردشگری شهرم فکر میکنم و تصمیم میگیرم ماه آینده مجدد سری به این خانه بزنم و اتاق های طبقه بالا و لوازم داخل آن را ببینم.

خانه نیکدل یکی از 400 خانه تاریخی موجود در تبریز است که در اقدامی نیک تعدادی از آنها در 2 دهه گذشته شناسایی، تملک و مرمت شده اند، اما دوستداران میراث فرهنگی به اینکه خانه های تاریخی تبریز بعد از تملک و بازسازی کاربری های اداری پیدا می کنند، معترض هستند.