سه اثر تاریخی شاخص تمدن 5000 ساله خاور ایران به نمایش گذاشته شد

ایسنا/ براساس آخرین خبرهای واصله، سه اثر تاریخی شاخص تمدن 5000 ساله خاور ایران به نمایش گذاشته شد.

پیکرک مفرغی بانوی شهر سوخته، لوح حسابداری و مولاژ شانه معرق به مناسبت نهمین سالگرد ثبت جهانی شهر سوخته در موزه منطقه ای جنوب شرق ایران در شهر زاهدان رونمایی شد.

«لوح حسابداری» که زمستان 1400 پس از 50 سال کاوش در شهر سوخته بدست آمد، یک سند منحصر بفرد نوشتاری از دوره شهرنشینی شرق ایران بحساب می آید که قدمت آن در حدود 4900 سال تخمین زده شده است. این لوح یک بار در موزه ملی ایران برای زمان محدودی به نمایش گذاشته شده است.

شانه معرق که یکم اسفند 1379 از شهر سوخته کشف شد، قدیمی ترین اثر "معرق کاری مسطح" با قدمتی پنج هزار ساله است. این اثر شامل دو شانه با دسته هلالی شکل و دارای دندانه های بسیار ظریف است که روی سطح دسته آنها در هر دو طرف، آثار معرق کاری مشاهده می شود. کارشناسان معتقدند، هنرمندان باستانی شهر سوخته با استفاده از دو نوع چوب متفاوت، قطعات چوبی را در اشکال گوناگون بریده و روی سطح دسته شانه قرار داده و برای چسباندن آنها از صمغ درخت استفاده کرده اند.

سید منصور سید سجادی، سرپرست هیأت باستان شناسی شهر سوخته گفته است: «طرح این معرق به صورت نقوش کنگره ای شکل است که مشابه آن پیش تر روی سفال های مکشوفه از این شهر مشاهده شده است.» این لوح نشانه ارتباط تجاری و نفوذ عیلامیان در شهر سوخته است.

پیکرک مفرغی بانویی با کوزه ای بر سر اثر شاخص دیگری است که به بهانه ثبت جهانی شهرسوخته به نمایش گذاشته می شود. این تندیس به اندازه 25 سانتیمتر، تجسمی از یک ایزدبانوی ناظر بر آبها است. برخی باستان شناسان براساس گورآوندهای شهر سوخته بر این باورند که جامعه ساکن در این منطقه دست کم در بخش مهمی از تاریخ 1300 ساله خود، به شیوه "مادرمحوری" اداره شده و زنان آن سهم چشمگیری در مشارکت اجتماعی و اقتصادی داشته اند.

شهر سوخته یکی از مهمترین نقاط شهرنشینی فلات ایران در حدود پنج هزار سال پیش بوده که آثار شاخص دیگری همچون جمجمه جراحی شده یک دختر 13 ساله، چشم مصنوعی زنی حدودا 28 تا 32 ساله، خط کشی با دقت یک میلیمتر، تخته نردی با 60 مهره و جامی سفالین با طراحی یک بز که قدیمی ترین انیمیشن جهان لقب دارد نیز از آن کشف شده است. این شهر باستانی در حدود 60 کیلومتری زابل در استان سیستان و بلوچستان واقع شده و در تاریخ 22 ژوئن 2014 مطابق با 1 تیر 1393 در سی و هشتمین اجلاس یونسکو ثبت جهانی شد.