ارائه توضیحاتی درباره آخرین یافته های نخستین فصل کاوش در قواق تپه

ایلنا/ براساس آخرین اخبار منتشر شده، ارائه توضیحاتی درباره آخرین یافته های نخستین فصل کاوش در قواق تپه صورت گرفت.

قواخ تپه (قواق تپه) از محوطه هایی است که نخستین فصل کاوش در آن با کشف کتیبه ای آغاز شد که نشان از پادشاهی سارگن دوم یکی از قدرتمندترین پادشاهان آشوری در این منطقه داشت. حکومت سارگن دوم بیش از 2 هزار و 700 سال پیش از جنوب و غرب تا مصر، قبرس و خلیج فارس، از شمال تا ترکیه و از شرق تا تهران و کاشان امروزی گسترش پیدا کرده بود و در ششمین لشکرکشی خود به فلات ایران وارد کرمانشاه شد و اقدام به برپا کردن مرکز قدرت و ساختمانهای حکومتی و اداری و ساخت یادمان کرد.

شاید بتوان گفت قبل از کشف آثار قواق تپه، آنچه از سارگن دوم در غرب ایران بدست آمده بود کتیبه ای باستانی در منطقه «تنگیور» استان کردستان بود که ماجرای پیروزی این پادشاه بر قوم «کارالا» را نشان میداد. اما در سال 1398 بود که سجاد علی بیگی (باستان شناس و سرپرست کاوش های قواق تپه) هنگام کاوش در تپه خیبر متوجه شد قطعه سنگ حجاری شده در قواق تپه کوزران وجود دارد که می تواند متعلق به دوره سارگن دوم باشد. در نهایت براساس بررسی های اولیه مشخص شد با قاب سنگی پاشنه در حجاری شده مربوط به دوره آشور نو یعنی حدود قرن هشتم قبل از میلاد روبرو هستند که البته تنها بخش کوچکی از آن باقی مانده بود و احتمالا سایر بخش ها شکسته شده است.

باستان شناسان در نخستین فصل کاوش در قواق تپه قطعه سنگ دیگری حاوی کتیبه ای 23 سطری به خط میخی و زبان آشوری در مورد لشکرکشی سارگن دوم پیدا کردند که یک تیم بین المللی برای ترجمه آن دست به کار شده است. نتایج این کاوش ها نشان از اهمیت قواق تپه در عصر آهن III دارد. همچنین یافته های این کاوش نشان می دهد که قواق تپه در روزگار آشور نو یکی از مراکز زاگرس برای مقابله و مقاومت در برابر هجوم و حملات سازمان یافته آشوری ها بوده و به استناد سنگ یادمان برپا شده در محوطه، این قلعه شهر حداقل یکبار در روزگار سارگن دوم فتح شده است.

به گفته علی بیگی، علاوه بر دو قطعه شکسته از یک سنگ یادمان آشوری با نوشته ای به خط میخی به زبان آشوری، این کاوش یافته های دیگری نیز داشته که از آن جمله میتوان به بقایای جانوری لایه های هزاره دوم پ. م حاکی از وجود بقایای گوسفند، بز و گو اهلی، گوسفندسانان، گراز، خر اهلی، اردکیان و پستانداران بزرگ و متوسط از عصر آهن، یک قطعه استخوان بند انگشت شتر و دیگر یافته های استخوانی مشابه از هزاره دوم برای دوره اشکانی اشاره داشت. همچنین از دوره ساسانی علاوه بر نمونه های مشابه هزاره دوم پ. م و دوره اشکانی، استخوان آهو، اسب اهلی، سگ اهلی، لاک پشت و خرگوش بدست آمده است.

سرپرست کاوش های قواق تپه خاطرنشان کرد: در این گورستان جمعا بیست و هشت تدفین برداشت شد که هشت مورد پیش از اشکانی هستند. نمونه های استخوانی و اسکلت های انسانی، پس از مطالعه دقیق مقدماتی، مورد بسته بندی در حفاظ های مناسب قرار گرفته و برای مطالعات تکمیلی آماده سازی شده اند. صدو هفتاد و پنج گور نهاده در قالب ظروف سفالی شاخص دوران اشکانی، ابزارها و ادوات فلزی، زیورآلات فلزی، استخوانی، شیشه ای، صدفی، سنگی و مهره های تزیینی و انواع انگشتر مهرهای منحصر بفرد گردآوری شده است. از لحاظ گونه معماری نیز گوردخمه های این محوطه با گوردخمه های وستمین ساری قرابت زیادی دارند و در حال حاضر در چارچوب گونه های محلی و تا حدودی منطقه ای قابل طبقه بندی و مطالعه هستند.

ادامه کاوش ها در این محوطه می تواند افقی تازه در خصوص وضعیت غرب ایران و بویژه ماهیدشت در قرن هشتم پ. م را در اختیار قرار دهد. ضمن آنکه به گفته باستان شناسان، قدمت قواق تپه بسیار بیشتر از عمر حکومت سارگن دوم است به نحوی که در برخی نوشته های تاریخی قدمت آن به بیش از یک هزار و 800 سال قبل از میلاد مسیح باز می گردد. این محوطه در سال 1348 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.