پیشنهادهایی برای لایحه بودجه 1402 میراث فرهنگی

خبرگزاری مهر/ این خبر پیرامون پیشنهادهایی برای لایحه بودجه 1402 میراث فرهنگی برای شما نگارش شده است.

بررسی لایحه بودجه سال 1402 که به دلیل انتظار برای اعلام وصول برنامه هفتم توسعه با تأخیر انجام شد، نسبت به سال گذشته تغییرات زیادی به همراه نداشته است. مهمترین تغییر شکل این لایحه ارائه تبصره هایی است که به دلیل دارا بودن قابلیت سالیانه و دائمی شدن از یکدیگر جدا شده است.

متأسفانه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همچنان بدون مشخص شدن وضعیت قانون اهداف و وظایف راهبری می شود. بنابراین بودجه در این وضعیت براساس شرایطی تهیه و بررسی می شود که وزارتخانه در قالب سازمان سابق میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی فعالیت داشته است.

چرا که مبتنی بر تبصره «2» قانون تشکیل وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مصوب 1398، شرح وظایف این وزارتخانه بایستی حداکثر طی مدت یک سال برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه میشد اما این اتفاق تاکنون رخ نداده است. از این رو برای اجرایی شدن این تکلیف، اقدام هایی باید صورت گیرد.

از سویی بررسی لایحه پیشنهادی بودجه 1402 در بخش اعتبارات مربوط به وزارت میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری و مؤسسات و شرکتهای وابسته نشان می دهد که مجموع اعتبار سه فصل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برابر با 2854 میلیارد و 396 میلیون تومان است که حدود 9.1 درصد از مجموع اعتبارات امور فرهنگ، تربیت بدنی و گردشگری را شامل می شود.

در این میان، اعتبارات مرتبط با سه حوزه مورد بحث چیزی در حدود 29 درصد نسبت به سال گذشته افزایش داشته است.

مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی به بررسی این لایحه پیشنهادی پرداخته و از جنبه های مختلفی آن را مورد کاوش قرار داده و در نهایت نیز برای برخی از امور پیشنهاداتی داده است. در این گزارش که هر سال به مناسبت ارائه لایحه پیشنهادی بودجه توسط دولت به مجلس تهیه می شود؛ چند نکته نیز حائز اهمیت است که به آنها به صورت مفصل تر اشاره شده است.

اعتبار مرکز میراث ناملموس در اعتبارات وزارت دیده نمی شود

براساس مقاله پیشنهادهایی برای لایحه بودجه 1402 میراث فرهنگی باید بدانید که بودجه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بدون اعتبارات انتقال نیافته در لایحه بودجه سال 1402، حدود 3,016 میلیارد تومان است که از این میان، چیزی حدود 94 درصد به وزارتخانه، حدود یک درصد به شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی و حدود 5 درصد به پژوهشگاه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی تعلق دارد.

از اعتبارات وزارتخانه، حدود 42 درصد اعتبارات به صورت هزینه ای و حدود 58 درصد به صورت تملک دارایی سرمایه ای در نظر گرفته شده است. اما اعتبارات مرکز مطالعات منطقه ای میراث ناملموس تهران که مطابق قانون بایستی دارای بودجه جداگانه ای باشد، در اعتبارات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مشاهده نشده است.

از آنجایی که اعتبارات مرتبط با ردیف های متفرقه در قیاس با سال گذشته در حدود 2 درصد افت داشته است با احتساب آنها در اعتبارات برآوردی برای وزارتخانه بودجه در نظر گرفته شده برای سه حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی رشد حدوداً 17 درصدی را نشان می دهد.

در ردیف های متفرقه وزارت تنها دو مورد جبران خدمات مرمت کاران و کارگران پایگاه های حفاظتی، پژوهشی و جهانی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی 22 درصد و تقویت یگان حفاظت میراث فرهنگی از محل واگذاری اموال توقیفی 2.9 درصد رشد مثبت داشته اند.

براساس مقاله پیشنهادهایی برای لایحه بودجه 1402 میراث فرهنگی باید بدانید که در این میان، بیشترین میزان کاهش مربوط به صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره برداری از بناها و اماکن تاریخی فرهنگی 50 درصد بوده است. البته باید توجه داشت که کمک به سرمایه اولیه همین صندوق حدود 11 درصد بوده است.

بیشترین سهم در برنامه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به برنامه صیانت از میراث فرهنگی 62.8 درصد تعلق دارد. پس از آن برنامه سیاستگذاری، راهبری و توسعه صنعت گردشگری حدود 27 درصد و برنامه حمایت از ارتقا و توسعه صنایع دستی با حدود 8 درصد با اختلافی بالا قرار دارند.

درآمدهای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

درآمدهای وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در لایحه بودجه سال 1402 برابر با 263 میلیارد و 507 میلیون تومان در نظر گرفته شده که از این میان 232 میلیارد و 500 میلیون آن به خود وزارتخانه و مابقی به پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری (14 میلیارد تومان، صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره برداری از بناها و اماکن تاریخی فرهنگی (17 میلیارد تومان) و شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی (7 میلیارد تومان) تعلق دارد.

بیشترین میزان درآمدهای وزارتخانه از محل درآمد حاصل از ورودی موزه ها و محوطه های تاریخی و سایر منافع حاصله (190 میلیارد تومان) است. تنها محل درآمدی پیش بینی شده برای پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، درآمد حاصل از خدمات پژوهشی و تحقیقاتی (14 میلیارد تومان) است.

درآمد صندوق توسعه صنایع دستی و فرش دستباف و احیا و بهره برداری از بناها و اماکن تاریخی فرهنگی هم از محل درآمدهای حاصل از اجاره ساختمان ها واراضی (15 میلیارد تومان) و از محل درآمد حاصل از خدمات آموزشی و فرهنگی دو میلیارد تومان بوده است. درآمد شرکت توسعه ایرانگردی و جهانگردی تنها از محل سود سهام ابرازی (7 میلیارد تومان) پیش بینی شده است.

درآمد گردشگری از عوارض خروج از کشور رشد نکرد

درآمدهای ناشی از عوارض خروج از کشور حدود 3,431 میلیارد تومان پیش بینی شده است؛ این در حالی است که سهم حوزه گردشگری از این محل ناچیز است یعنی حدود 80,000 تومان به ازای هر نفر.

علاوه بر این، میزان دریافتی وزارتخانه از محل عوارض خروج از کشور عددی ثابت است در حالی که میزان دریافتی عوارض براساس تکرار سفر به صورت تصاعدی افزایش می یابد.

چند پیشنهاد

با توجه به تغییرات بوجود آمده در لایحه قانون بودجه سال 1402 در مقایسه با قانون بودجه سال 1401 و نظر به ظرفیت های موجود در تبصره های این قانون پیشنهادهای ذیل ارائه می شود:

▪ لحاظ طرح های مطالعاتی در بند «ه «تبصره «3»

▪ اختصاص بخشی از درآمد مالیاتی از محل مالیات بر باغ ویلاها (50 درصد) در بند «ذ» تبصره «6» برای توسعه زیرساخت های گردشگری در همان استان (دائمی)

▪ دائمی شدن بند «ه» تبصره «9» و شمولیت آن به حوزه های میراث فرهنگی و طبیعی و صنایع دستی

▪ دائمی شدن بند «ز» تبصره «9» در خصوص تعرفه خدماتی گاز برای فعالان گردشگری و احتساب بهای برق مصرفی تأسیسات و مؤسسات گردشگری براساس ماده (7) قانون مانع زدایی از توسعه صنعت برق مصوب آذر سال 1401

▪ تمدید معافیت های ماده (132) قانون مالیات های مستقیم با آخرین اصلاحات سال 94 برای فعالان حوزه گردشگری ذیل تبصره «6» یک ساله (موضوع عوارض و مالیات)

▪ تمدید هزینه کرد در تولید محتوای گردشگری به زبان های خارجی به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی موضوع یک جز «1» بند «ل» تبصره «9» قانون بودجه سال 1401

▪ اختصاص اعتباری مشخص به منظور حمایت بیمه ای از راهنمایان گردشگری و هنرمندان صنایع دستی به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

▪ تعیین و تخصیص سهم 30 درصدی مشخص و قابل قبول از محل درآمدهای حاصل از عوارض خروج مسافر از مرزهای کشور برای توسعه زیرساخت های گردشگری به وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی

▪ تعیین اولویت فرهنگی برای جهت دهی به حمایت از بازی های داخلی موضوع بند «ق» تبصره 6

▪ دریافت معافیت هزینه های برق، گاز و آب برای بناهای ثبت ملی و جهانی که به موجب کاربری مورد تأیید وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مورد حفاظت قرار میگیرند موضوع بند ض تبصره 6

▪ حفاظت از میراث طبیعی در محدوده معادن موضوع بند ه تبصره 7

▪ پیشنهاد تبدیل شرکت مادر تخصصی توسعه ایرانگردی و جهانگردی به صندوق توسعه گردشگری با ماهیت نهاد عمومی غیردولتی یا طرح عنوان کامل صندوق به صورت صندوق حمایت از میراث فرهنگی، توسعه گردشگری و صنایع دستی

▪ برخورداری هنرمندان، استادکاران و فعالان صنایع دستی از تسهیلات تکلیفی تبصره «16»

▪ هزینه کرد جرایم نقدی جایگزین حبس مرتبط با اجرای ضوابط حفاظتی عرصه و حریم آثار ملی الحاق بند گ به تبصره 1

▪ بازگرداندن ارزش ایجاد شده از مجاورت آثار ثبت شده ملی به آزادسازی املاک عرصه و حریم این آثار الحاق بند و به تبصره 6

▪ اختصاص سهم مشخص 5 درصدی از بودجه شورای برنامه ریزی و توسعه استان برای حوزه گردشگری