با انواع شلوارهای مردانه اقوام ایرانی آشنا شویم
لباس های محلی معمولا با استفاده از مواد طبیعی و منابع موجود در همان منطقه تهیه می شوند و به همین علت، یک اثر هنری گران و زیبا بشمار می آیند. شلوار یکی از بخشهای مهم لباس محلی مردان هست. هر چند شلوارهای محلی مردان در بین اقوام ایرانی تا حدودی به هم شبیه بوده اما تفاوت های اساسی نیز میان آنها وجود دارد. به عبارت دیگر میتوان گفت که شلوارهای محلی مردان در هر قوم نام و شکل مخصوص به خود را دارد. با ما در مقاله انواع شلوارهای مردانه اقوام ایرانی همراه شوید تا شما را با شماری از مدل های شلوارهای مردانه اقوام ایرانی آشنا نماییم.
در فرهنگ مردم ایران شلوار چه جایگاهی دارد؟
از سالیان گذشته نقش برجسته هایی باقی مانده که با توجه به آنها میتوان به اهمیت و جایگاه شلوار در میان ایرانیان باستان پی برد. در واقع، مردم ایران از زمانهای بسیار دور یعنی هزاران سال پیش شلوار را یک جز مهم از پوشاک خود می دانستند. البته، این را هم بگوییم که در هر دوره از تاریخ، شکل و ظاهر شلوار با دوره های دیگر کاملا متفاوت بوده است. اگر نگاه کوتاهی به نقش برجسته آپادانا بیندازیم، متوجه خواهیم شد که در آن هر کدام از افراد از ملل مختلف لباسهای متفاوت و متناسب با منطقه سکونتشان را بر تن دارند. این موضوع نشانه ای از جایگاه والای لباس محلی در طول تاریخ محسوب می شود.
در هر دوره از تاریخ مردم ایران براساس فرهنگ و اقلیم منطقه، لباسهای مختلفی را بر تن میکردند. امروزه نیز در لباس محلی هر قوم ایرانی شلوار محلی جایگاه ویژه و مخصوصی دارد و با توجه به فعالیت اقوام و اقلیمشان می تواند شکل های متفاوتی داشته باشد. آشنایی با انواع لباسهای محلی می تواند به ما در شناخت فرهنگ آن منطقه کمک قابل توجهی کند. شاید کسی که در این زمینه اطلاعات چندان زیادی نداشته باشد، همه شلوارها را یک جور و به یک شکل ببیند. در صورتی که اصلا اینطور نیست و هر کدام از شلوارهای محلی نام مخصوص به خود را دارند و شکل هایشان با یکدیگر متفاوت است.
علاوه بر آن، جنس پارچه و چگونگی تهیه آن برای هر منطقه و هر قوم فرق دارد. به عبارتی دیگر، هر شلوار در فرهنگ خود یک جز مستقل با هویت مستقل بوده و بر همه ما واجب است که در حراست از فرهنگ غنی خود کوشش نماییم.
جولبار؛ شلوار محلی ترکمن ها
نام شلوار محلی در قوم ترکمن جولبار بوده که در زمانهای گذشته آن را بر روی تنبانی به نام لالق می پوشیدند. این تنبان گشاد دارای سجاف بود. از درون لیفه این مورد از انواع شلوارهای مردانه اقوام ایرانی یکسری رشته های بافته شده از جنس نخ پنبه را عبور می دادند و دو سرش را با استفاده از منگوله تزئین میکردند.
کارتی؛ شلوار محلی سنگسری ها
کارتی نام شلوار محلی ایل سنگسر است. مردم این ایل چون بیشتر اوقات را در مناطق سرد حضور داشتند، این شلوار پشمی را مورد استفاده قرار میدادند. پپیچ نیز یک پارچه پشمی بوده که سنگسری ها در هوای سرد آن را به دور پاهای خود می پیچند تا از این طریق خود را گرم نگه دارند.
دبیت؛ شلوار محلی بختیاری ها
یکی از اجزای مهم لباس بختیاری دبیت نام دارد که شلوار محلی مردان این قوم هست. دبیت در واقع یک شلوار گشاد بوده که دمپای گشاد دارد و معمولا در تهیه آن از پارچه کتان سیاه استفاده می کنند. دبیت در میان مردان بختیاری جایگاه ویژه ای داشته و از اصالت بالایی برخوردار است. یکی از ویژگی های اصلی این مورد از مدل های شلوارهای مردانه اقوام ایرانی، گشادی آن بوده که باعث می شود فرد بتواند به راحتی به کارهای روزمره بپردازد. هر پارچه دبیت چیزی حدود 50 سانتیمتر عرض دارد و فرد با پوشیدن آن احساس راحتی می کند.
دمه قپان؛ شلوار محلی کردها
شلوار کردها از نظر گشادی شبیه به شلوار محلی بختیاری هاست البته، تفاوتهایی هم دارد. به عنوان مثال، شلوار محلی کردها در قسمت پایین جمع می شود و بطور کلی دارای دمپای تنگی است. در صورتی که شلوار محلی بختیاری اینگونه نیست. شلوار محلی کردها در قسمت بالا دارای جای لیفه و بند بوده و معمولا از شال کمر بر روی آن استفاده می کنند. دمپای تنگ این شلوار باعث شده که سرما به داخل بدن نفوذ نکند. از آنجایی که این شلوار گشاد است، فرد با پوشیدن آن به راحتی می تواند فعالیت های روزانه را انجام دهد.
شلار؛ شلوار گیلانی ها
در غرب گیلان مردان از نوعی شلوار محلی استفاده می کنند که دمپایی تنگ دارد. این شلوار محلی با عنوان شلار شناخته شد. در شرق گیلان هم مردان از شلوار محلی که به شکل لوله ساده بوده، استفاده می کنند. البته، این را هم بگوییم که بیشتر مردان مسن این شلوار محلی را می پوشند و جوانان از شلوار دکمه ای که رنگ تیره دارد، استفاده می کنند. در استان گیلان انواع دیگری از شلوار محلی مورد استفاده قرار میگیرد که اگر بخواهیم مهمترین آنها را نام ببریم، می توانیم به دیج، چروداری، تنگ تومان و قدک اشاره کنیم.