توسعه صنعت گردشگری با محوریت پرنده نگری یکی از ضروریات در شهر اهواز و استان خوزستان است
خبرگزاری مهر/ براساس آخرین خبرهای واصله، توسعه صنعت گردشگری با محوریت پرنده نگری یکی از ضروریات در شهر اهواز و استان خوزستان است.
پل سفید اهواز (ساخته شده در سال 1315) به عنوان اولین پل معلق ایران و چهارمین پل معلق دنیا یکی از هشت پل ساخته شده بر رودخانه کارون در محدوده شهر اهواز است.
تابستان سال 1389 عملیات بازسازی و مرمت این پل انجام و تجهیزات نورپردازی آن از کشور ایتالیا تهیه و بعد از عملیات رنگ آمیزی، عملیات نورپردازی پل شروع شد.
پل سفید 26 آبان سال 1378 به عنوان یکی از آثار ملی ثبت ملی شده است؛ همچنین با توجه به قدمت بالای این پل فعالان حوزه گردشگری بارها درخواست کردند تا منع تردد وسایل نقلیه حداقل در روزهای جمعه و استفاده از آن برای پیاده روی و رونق گردشگری در دستور کار قرار بگیرد.
حضور پرندگان مهاجر در فصل پاییز و زمستان در اهواز و بخصوص گونه کاکایی سرسفید در کنار پل سفید باعث زیبایی دوچندان جاذبه های گردشگری در رودخانه کارون شده است.
حضور گسترده مردم روی پل سفید برای ثبت عکسهای یادگاری به عنوان یکی از نمادهای قدیمی شهر اهواز در فصول مختلف سال تکرار می شود ولی در فصل زمستان تعداد زیادی از شهروندان با ظروف یا کیسه های پلاستیکی مختلف حاوی نان و خوراکی های متعدد برای پرندگان روی پل سفید حضور پیدا می کنند.
فعالان محیط زیست و کارشناسان متخصص این حوزه در خصوص غذا دادن به حیات وحش از جمله پرندگان نظر دیگری دارند که نباید به حیات وحش و از جمله پرندگان غذادهی صورت بگیرد، چون انجام این کار تبعات منفی مختلفی دارد که از آن جمله میتوان به رشد گونه های مهاجم و تأثیرگذاری بر خلق و خوی این جانداران اشاره کرد.
ورود سالانه 600 هزار پرنده به خوزستان
رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست خوزستان بیان می کند: گونه های مهاجر پرندگان که بطور عمومی مهاجر زمستان گذران هستند، هر ساله بطور تقریبی از اوایل مهر وارد خوزستان می شوند و اواخر اسفند به نواحی شمالی مهاجرت می کنند.
رحیم الوندی ادامه می دهد: بطور عمده این پرندگان آبزی و کنار آبزی هستند که در تالاب ها، آبگیرها، کنار رودخانه ها، برکه ها و هر کجا منابع آبی وجود داشته باشد، زمستان گذرانی می کنند؛ البته گونه های دیگر خشک زی و پرندگان شکاری همچون بازها، شاهین ها، سارگپ ها، عقاب ها و بطور کلی پرنده های گوشتخوار یا پرندگان خشکی مثل هوبره برای زمستان گذرانی به نواحی جنوبی مثل خوزستان، نواحی ساحلی خلیج فارس و تالاب ها کوچ می کنند.
او یادآور می شود: عمده این پرندگان مثل مرغابی سانان آبزی و گونه هایی نظیر غاز پیشانی سفید کوچک، عروس غاز، درنا، بالکان کوچک در معرض خطر انقراض قرار دارند.
رئیس اداره حیات وحش حفاظت محیط زیست خوزستان خبر می دهد: طبق آمار اعلام شده هر سال 500 تا 600 هزار پرنده مهاجر که شامل 375 گونه مختلف است، وارد خوزستان می شود.
الوندی در خصوص گونه هایی که در پل سفید اهواز وجود دارد، بیان می کند: بطور عمده این نوع پرندگان گونه های کنار آبزی مثل کاکایی ها و حواصیل کنار پل کابلی و جزایر رودخانه کارون هستند.
او در خصوص غذا رسانی به گونه های حیات وحش از جمله به پرندگان تصریح می کند: به دلایل علمی به هیچ عنوان توصیه نمی شود که به گونه های حیات وحش خواه پرندگان یا سایر حیوانات باشد، غذا رسانی شود، چون بطور عمده به جای اینکه نفعی برای گونه باشد، به آنها آسیب می رساند.
الوندی تأکید می کند: غذا رسانی به گونه های حیات وحش از جمله به پرندگان باید در شرایط بسیار خاص مثلاً به هنگام گرمای شدید یا خشکسالی و آن هم زیر نظر کارشناس سازمان محیط زیست باشد.
برنامه ریزی برای گردشگران
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اهواز اظهار می کند: در حال برنامه ریزی هستیم تا حداقل در ماههای حضور پرندگان مهاجر که شرایط آب و هوایی مطلوبی و فصل حضور گردشگر است، تردد وسایل نقلیه از پل سفید محدودتر شود.
تبار قریب اضافه می کند: سال گذشته جلسات متعددی برای اجرای طرح پیاده رو شدن پل سفید برگزار شد و طرح پیشنهادی از سوی میراث فرهنگی ارائه شده بود؛ همچنین در سال جای نیز پیگیری های لازم برای اجرایی شدن این طرح را در دستور کار داریم.
او با اشاره به اینکه پل سفید به عنوان یکی از محورها و مسیرهای راهبردی کلانشهر اهواز است که در صورت تغییر کاربری ترافیک سنگینی را به هسته مرکزی شهر اهواز تحمیل می کند، یادآور می شود: پل سفید یکی از آثار ثبت ملی شده و از جاذبه های گردشگری مهم خوزستان در شهر اهواز بشمار می رود.
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اهواز تصریح می کند: پل سفید آثار تاریخی غرب و شرق رودخانه کارون را با هم مرتبط می کند و همواره در مسیر ورود گردشگران و تورهای گردشگری قرار دارد.
خوزستان، شاهراه مهاجرت پرندگان 3 قاره جهان
فعال محیط زیست خوزستان بیان می کند: خوزستان به لحاظ تعداد گونه های پرندگان در خاورمیانه موقعیت ممتازی دارد و محلی که خوزستان واقع شده به نوعی شاهراه ارتباط و در مسیر مهاجرت آسیا، اروپا و آفریقا است، یعنی پرندگان مهاجر این سه قاره از خوزستان تردد می کنند.
کرامت حافظی ادامه می دهد: چون خوزستان در شمال خلیج فارس قرار گرفته و بطور معمول بیشتر پرندگان سعی می کنند از روی دریاها عبور نکنند، معمولا از جنوب غرب ایران و خوزستان تردد می کنند.
او اظهار می کند: پرندگان با توجه به نوع تغذیه و عادت نسبت به آب و هوای مطبوع مهاجرت می کنند، پرندگانی که تابستان ها در سرزمین های شمالی مثل شمال سیبری و اروپا هستند و آنجا زادآوری می کنند، معمولاً زمستان ها به جنوب یا در ایران یا در آفریقا مهاجرت می کنند.
فعال محیط زیست خوزستان می افزاید: پرندگانی هم که زمستان ها در آفریقا هستند در فصل تابستان به سمت خوزستان می آیند.
حافظی تصریح می کند: خوزستان مقصدی برای پرندگان مهاجر در فصل تابستان و زمستان محسوب می شود؛ آن دسته از پرندگانی که تابستان ها به این استان مهاجرت دارند برای زادآوری است.
او میگوید: هر گونه پرنده برنامه مهاجرتی خود را دارد و خوزستان هم مسیر عبور گذری و چند روزه برای پرندگان محسوب شده و هم محلی برای تابستان و زمستان گذرانی پرندگان است.
حافظی بیان می کند: خوزستان زیستگاه های متنوعی شامل جنگل های زاگرس، مزارع کشاورزی، شن زار، نیزار، رودخانه ها و تالاب های متعددی دارد که هر کدام گونه های خاص خود را جذب می کند.
او اضافه می کند: پرنده های مختلفی در اطراف رودخانه کارون از گنجک سانان کوچک تا مرغ دریایی یا همان کاکایی حضور دارند که کاکایی و پرستوهای دریایی هستند؛ پرستوهای دریایی کوچکتر و آنهایی که اطراف کارون زادآوری دارند، تابستان ها به خوزستان می آیند و بخاطر جثه کوچک خیلی جلب توجه نمی کنند.
حافظی توضیح می دهد: کاکایی ها که عمدتا سرسیاه کوچک هستند در اطراف رودخانه کارون زمستان گذرانی دارند؛ البته فقط اواخر زمستان که به ایام زادآوری نزدیک می شوند، کله آنها سیاه می شود، هنگام زادآوری از خوزستان خارج و به مناطق ارزهای شمالی و سرزمین های شمالی مهاجرت می کنند.
فعال محیط زیست خوزستان می افزاید: کاکایی صورتی هم اطراف کارون و هورالعظیم دیده می شوند، این کاکایی بومی خوزستان و جمعیت همیشگی محسوب می شود.
او ادامه می دهد: در میان گونه کاکایی سرسیاه کوچک در رودخانه کارون برخی مواقع گونه کاکایی ارمنی و چند زیرگونه از کاکایی پشت سیاه کوچک دیده می شوند؛ همچنین کاکایی سر سیاه بزرگ هم در کارون دیده می شود که کمتر از گونه های دیگر هستند.
تبعات منفی غذادهی به حیات وحش و پرندگان
حافظی اظهار می کند: تغذیه کاکایی سرسیاه کوچک (بلک هدد گال) از ماهی ها و مواد غذایی موجود در رودخانه هاست و غذا دادن به پرندگان و به حیات وحش کار اشتباهی است و در کشورهای پیشرفته و مناطقی که دانش محیط زیستی کاملتری دارند، این کار جرم محسوب شده و جریمه سنگینی هم دارد.
فعال محیط زیست خوزستان خبر می دهد: این غذا دادن به پرندگان خوب نیست، چون ممکن است آنها را بیمار کند و یا اینکه به انسان عادت و از فعالیت های طبیعی برای پیدا کردن غذا باز بمانند؛ همچنین شاید باعث افزایش یک گونه از آنها و برهم خوردن تعادل گونه های دیگر شود.
او ادامه می دهد: غذایی که انسان ها به این پرندگان می دهد می تواند باعث بیماری یا حتی مرگ آنها شود؛ البته با توجه به اینکه پایش هم نمی شوند، پس چیزی مشخص نیست.
فعال محیط زیست خوزستان بیان می کند: همین کاکایی ها حالت تهاجمی داشته و برخی از آنها در بین دیگر پرندگان به دزدان دریایی معروف هستند، چون غذای دیگر پرندگان را دزدیده یا جوجه ها و تخم آنها را می کشند؛ حالا اگر این پرنده افزایش پیدا کند، دیگر گونه ها را آزار می دهد.
پرنده نگری باید ترویج داده شود
حافظی تاکید می کند: به صورت کلی غذا دادن به این پرندگان توصیه نمی شود، برخی ها فکر می کنند از روی دلسوزی و مهربانی باید این کار را انجام داد ولی راه بهتر این است که از حضور آنها برای پرنده نگری استفاده کرد و با تماشای آنها از طریق تلسکوپ ها یا دوربین های پرنده نگری لذت برد.
او با تأکید بر اینکه بدون غذادهی به پرندگان باید آنها را مشاهده کرد، میگوید: جمعیت پرنده نگری در کشورهای اروپایی به اندازه هواداران فوتبال است، یعنی حاضر هستند که با سفر به مناطق مختلف پرندگان را در محیط طبیعی بدون غذا دادن، ایجاد مزاحمت یا آزار دادن فقط از دیدن و رفتار طبیعی آنها لذت می برند.