کاروانسراهای استان کرمان می توانند به مکانی برای اقامت و بازدید گردشگران تبدیل شوند
ایرنا/ براساس خبر و گزارش های واصله، کاروانسراهای استان کرمان می توانند به مکانی برای اقامت و بازدید گردشگران تبدیل شوند.
کاروانسراها در گذشته ای نه چندان دور از مهمترین مراکز زیست اجتماعی و اقتصادی مردم محسوب میشد که با پیشرفت تمدن و فناوری های بشری و دگرگونی ارتباطات و مناسبات تجاری بتدریج به حاشیه رفتند و به اماکنی متروک، فرسوده یا در معرض تخریب تبدیل شدند.
استان کرمان با سابقه دیرین تاریخی و موقعیت جغرافیایی خاص خود در شاهراه حیاتی جنوب شرق کشور میزبان تعداد قابل توجهی از کاروانسراها بویژه در دوره های صفویه و قاجاریه بوده است که هنوز در نقاطی از این استان مورد استفاده مردم در کسب و کار خود قرار دارد.
بدلیل ویژگی های تاریخی و ارزش میراثی کاورانسراها، این بناها با ساماندهی و انجام عملیات مرمت ظرفیت بسیار خوبی برای بدل شدن به مراکز گردشگری، تجاری و حتی اجتماعی دارند که در سالهای اخیر نمونه های موفقی چون تبدیل کاروانسرای گنجعلی خان در قالب مرکز صنایع دستی و کاروانسرای وکیل در قالب هتل بوتیک را میتوان مثال زد.
اما کاروانسراهایی مانند جر و کوزه گران نیز در شهر کرمان وجود دارند که باوجود داشتن امکان مرمت و حیات دوباره، به دلایلی همچون مالکیت اوقافی و تعدد ورثه بشدت در معرض تخریب قرار گرفته اند بطوریکه در صورت ادامه این وضعیت در آینده ای نزدیک اثری از آنها برجای نخواهد ماند.
ارزش اقتصادی و گردشگری این بناها درحالی است که صرفا وجود و نگهداشت این بناهای تاریخی، نمادی از گذشته و حیات نیاکان ما بشمار می روند و از آثار مختلفی دیگری نیز از این منظر برخوردارند.
باتوجه به شرایط موجود این دسته از کاروانسراها برای احیا و مرمت، خبرنگار به سراغ مسئولان امر رفته تا وضعیت موجود را بررسی و راهکارها را نیز جمع بندی کند.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان درباره آخرین وضعیت کاروانسراهای استان گفت: بحث مالکیت مهمترین و اصلی ترین مشکل بر سر راه حیات دوباره آنهاست.
مجتبی شفیعی افزود: اگر میراث فرهنگی مالک کاروانسراها بود، میشد روندی که در مرمت کاروانسرای وکیل طی شد را انجام داد و با جذب سرمایه گذاری بخش خصوصی آنها را مرمت و احیا کند.
وی اظهار داشت: اما موضوع دیگر در حوزه مالکیت بناهای تاریخی از قبیل کاروانسراها چون مالکیت در اختیار ورثه است و تعدد مالکیت وجود دارد، به نتیجه رسیدن و رساندن کار مشکل است که از معضلات ما در حوزه مرمت، بازسازی و احیای این اماکن محسوب می شود.
مالکیت مهم اوقاف
شفیعی تصریح کرد: اوقاف بخش بزرگی از مالکیت کاروانسراها در استان کرمان را به عهده دارد و پیشنهادهای لازم برای مرمت و بازسازی این اماکن هم به این نهاد ارائه شده است که باید پیگیری کنند.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان با اشاره به تجربه موفق مرمت و بازسازی کاروانسرای وکیل شهر کرمان اظهار داشت: این بنا با مشارکت بخش خصوصی به یکی از فاخرترین هتل بوتیک های کشور تبدیل شده که در آبان توسط وزیر میراث فرهنگی افتتاح شد و هم اکنون در حال پذیرش مسافر است.
وی تصریح کرد: کاروانسراهای دیگری نیز در سطح استان کرمان وجود دارد که میتوان با سرمایه گذاری بخش خصوصی مرمت و بازسازی و به مکانی با ارزش برای اقامت و بازدید گردشگران تبدیل شوند.
شفیعی با اشاره به حادثه آتش سوزی یک دهه قبل در کاروانسرای جر شهر کرمان و تخریب آن بیان کرد: بخش عمده ای از مالکیت این بنا در اختیار اداره اوقاف است و پیشنهاد دادیم که با بخش خصوصی یا سایر مالکان برای بازسازی مشارکت کنند.
وی ادامه داد: کاروانسرای جر با توجه به موقعیتی که دارد محل مناسبی برای راه اندازی بازارچه طلا، زیورآلات و صنایع دستی محسوب می شود و میراث فرهنگی برای ارائه خدمات مشاوره ای در بحث طراحی اعلام آمادگی کرده است.
معاون میراث فرهنگی، اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان کرمان بیان کرد: کاروانسرای کوزه گران کرمان نیز که در معرض تخریب قرار دارد، حدود 80 درصد مالکیت شخصی دارد که برای تعیین تکلیف این بنا به مالکان اخطار داده شده است.
توافق های خوب با اوقاف
مشکلات کنونی در احیای کاروانسراهای تاریخی کرمان درحالی است که 28 مهر امسال وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام کرد: توافق های خوبی در یک سال اخیر با سازمان اوقاف و امور خیریه برای بهره برداری بهتر و بیشتر از آثار تاریخی و توسعه گردشگری بویژه با همکاری بخش خصوصی صورت گرفته است. عزت الله ضرغامی افزود: طبق نظر رهبر معظم انقلاب، لازم است بناها و آثاری که در اختیار دولت قرار دارد و دولت به هر دلیلی قادر به حفاظت از آنها نیست، براساس قانون و به منظور بهره برداری بهتر در اختیار بخش خصوصی قرار گیرد.
چه خبر از ثبت جهانی 2 کاروانسرای کرمان؟
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان همچنین در پاسخ به خبرنگار درباره آخرین وضعیت ثبت جهانی 2 کاروانسرای این استان به نامهای چاه توران در شهرستان راور و گنجعلیخان در شهر کرمان بیان کرد: قرار بود تابستان امسال اجلاس یونسکو برای بررسی پرونده های ثبت جهانی تشکیل شود اما این اجلاس لغو و به زمان دیگری موکول شده و منتظر برگزاری این اجلاس هستیم.
شفیعی افزود: ارزیابان یونسکو چندی قبل بازدیدها و بررسی های خود را از این 2 کاروانسرا انجام داده اند و طبق ارزیابی های اولیه مشکلی در راه ثبت این آثار نیست.