یکی از مشکلات موجود در ایران عدم توازن حضور گردشگران است

ایسنا/ براساس آخرین اخبار و گزارش های منتشر شده، یکی از مشکلات موجود در ایران عدم توازن حضور گردشگران است.

پارسا پهلوان، یک پژوهشگر مرمت میراث فرهنگی در خصوص بافت تاریخی مشهد و عدم تخصص او در این حوزه اظهار کرد: در تعامل و همکاری با اساتید خارجی که به مشهد سفر می کردند، نگاه آنها به میراث فرهنگی و بافت تاریخی مشهد را درک کردم. ناامیدی ایرانیان و توجه به نقاط منفی کشور همیشه برای این افراد جای سوال دارد. اساتیدی که می شناسم معتقدند ایران از لحاظ فرهنگ غذایی، میراث فرهنگی، جاذبه های طبیعی، پاکیزگی محیطی و آرامش در موقعیت خوبی قرار دارد.

وی با تاکید بر تقابل نظر مثبت اساتید خارجی و نظر منفی ایرانیان گفت: در حوزه میراث فرهنگی این بی توجهی مشهود است. اساتید اروپایی از تخریب بافت تاریخی متعجب شدند و این اتفاق برای آنها دردناک است؛ این در صورتی است که در کشورهای اروپایی به بافت تاریخی نگاهی عاشقانه و البته اقتصادی دارند.

پیوستگی فضا در مشهد از بین رفته است

این استاد دانشگاه فردوسی مشهد عنوان کرد: اینچنین تخریب هایی آسیب زاست. هر چند کسانی که بافت تاریخی را تخریب می کنند، دلایل خود را دارند. ایتالیایی ها در همان بافتی زندگی می کنند که پدر و پدربزرگشان زندگی می کردند. در نتیجه خاطراتی جدی از محل سکونتشان دارند؛ با فضای پیرامونشان پیوستگی دارند و احساس تعلق می کنند اما در ایران چنین شرایطی وجود ندارد.

استاد دانشگاه فردوسی مشهد تصریح کرد: مردم برای حفظ بافت تاریخی شهر نیز باید مشارکت داشته باشند، چرا که همه نسبت به حفظ این آثار مسئول هستیم و به همین دلیل تا امروز تعدادی سمن در مشهد به ثبت رسیده اند که در این زمینه فعالیت دارند.

وی با بیان اینکه در حوزه میراث فرهنگی در ایران چالش های بسیاری وجود دارد، بیان کرد: برخی موضع گیری ها نسبت به میراث پیش از اسلام یکی از این چالش هاست. سایت هایی مانند تخت جمشید و بندیان درگز که از دوران هخامنشی و ساسانی به یادگار مانده، در بحران نبود حمایت مالی بسر می برد.

پهلوان اضافه کرد: همچنین نباید از میراث صنعتی کشور نیز غافل شد. به عبارتی باید هارمونی درستی در توجه به میراث فرهنگی شکل گیرد. در کنار میراث فرهنگی باستانی و صنعتی باید به میراث فرهنگی ناملموس مانند غذاها و رسم و رسومات که در معرض آسیب است نیز توجه شود.

وی در توضیح میراث فرهنگی صنعتی عنوان کرد: میراث صنعتی که در شهرسازی به عنوان اراضی قهوه ای شناخته می شود، کارخانه هایی است که یا کارکرد صنعتی خود را از دست داده یا به منطقه دیگری منتقل شده است اما همچنان کالبد کارخانه مانند کارخانه نخریسی مشهد، انبار شماره یک شرکت نفت و کارخانه کوکاکولا که میراث فرهنگی دوره صنعتی مشهد است، در شهر باقی ماند.

این پژوهشگر مرمت میراث فرهنگی با بیان اینکه در کشورهای دنیا از این فضاها بهره برداری می شود، بیان کرد: در ایران نیز از این میراث بهره برداری شده است؛ مانند کارخانه آزادی تهران که تبدیل به کارخانه نوآوری شد. تزریق کاربری های جدید به این فضاها کمک می کند که این فضا در زندگی شهری مردم باقی بماند.

حفظ اتصال فرهنگی شهر استفاده از میراث صنعتی است

وی تصریح کرد: خالی ماندن این کارخانه ها حفره ای یاس آلود در شهر ایجاد می کند و نشان دهنده از کار افتادن چرخ صنعت است. از سویی قیمت گران این زمین ها، زیرساختهای قوی، تهویه و معماری مناسب بناها امکان استفاده مجدد از آن را فراهم کرده است. با استفاده از این مناطق در حوزه های مربوط به صنعت، غذا، میراث فرهنگی و...میتوان اتصال فرهنگی صنعتی را در شهر همچنان حفظ کرد.

عضو هیات علمی گروه معماری دانشگاه فردوسی مشهد در خصوص دوره های مرمتی که در مشهد برگزار کرده، افزود: دانشکده معماری تعدادی کارگاه بین المللی برای دانشجویان خارجی برگزار کرده که از جمله آن میتوان به کارگاه مستندنگاری به روش سنتی اشاره کرد. این کارگاه در منطقه کنگ مشهد برگزار شد و استادانی از فنلاند و تایلند به همراه تعدادی از دانشجویان به مستندنگاری مشغول شدند.

وی عنوان کرد: یکی از مزایای این کارگاه ها حضور یک گروه در منطقه ای گردشگری است که اتفاقات جالبی را نیز رقم می زند؛ در کارگاه مستندنگاری کنگ، خانم سالمندی که ساکن یکی از خانه های این روستا بود، با دیدن گروهی که روستای آنان را طراحی میکردند، پرسید مگر ما و خانه هایمان مهم هستیم.

پهلوان با اشاره به اینکه مستندنگاری سنتی مدتی است مورد توجه قرار گرفته بیان کرد: خواستگاه مستندنگاری سنتی فنلاند است. علیرغم وجود تکنولوژی بالا در فنلاند، مستندنگاری دستی نیز انجام می شود. هدف از این مستندنگاری برانگیختن احساس و توجه افراد به میراث فرهنگی است.

وی افزود: یکی از مشکلات موجود در ایران عدم توازن حضور گردشگران است. در برخی از مناطق ایران به علت عدم حضور گردشگران، ساکنان بومی اهمیت فضا و شیوه زندگی خود را نمی دانند و در نتیجه به راحتی حاضر به تغییر شیوه زندگی و معماری خانه های خود هستند. بخش زیادی از میراث فرهنگی ایران با چنین مشکلاتی مواجه هستند.

نگاه به میراث فرهنگی در ایران احساسی است

پهلوان در خصوص نگاه ایرانیان به میراث فرهنگی تصریح کرد: در ایران نگاه به میراث فرهنگی احساسی است و کمتر بار علمی دارد. در بهترین حالت نگاه حفاظتی است؛ در حالی که دنیا به سمت نگاه علمی و بین رشته ای رفته است. ما شاگرد مساله ها هستیم نه رشته ها. برای حل یک مساله باید دست به دامن رشته های مختلف شویم و در نتیجه باید بتوانیم برای حل مسائل کوچک رشته های مختلف را ترکیب کنیم. باید مسائل کوچک را هم مساله بدانیم و فقط به دنبال حل مشکلات اساسی نباشیم.

این پژوهگر میراث فرهنگی عنوان کرد: ابنیه تاریخی مهمی در ایران وجود دارد که برخی از آن ثبت جهانی شده است. ثبت جهانی میراث فرهنگی متعلق به حافظه تاریخی بشر است و حفاظت از این ابنیه اصالت و هویت ایرانی را در جهان پررنگ می کند. حفاظت از میراث فرهنگی در تمام منطقه مهم است. این کاری است که باید برای منطقه مان انجام دهیم. کشورهای همسایه به دلیل سالها جنگ و مشکلات داخلی به میراث فرهنگی خود رسیدگی نکردند.