مطالعات باستان شناسی چهار باغ اصفهان ناتمام ماند

خبرگزاری مهر/ براساس آخرین اخبار بدست آمده، مطالعات باستان شناسی چهار باغ اصفهان ناتمام ماند.

محسن جاوری، سرپرست پیشین هیئت باستان شناسی چهار باغ با بیان اینکه کاوش های باستان شناسی در محور میانی چهار باغ (حد فاصل خیابان آمادگاه تا میدان امام حسین) آذر 1398 آغاز شد، اظهار داشت: کاوش های ما و آنچه که مد نظر تیم پژوهشی در این محور تاریخی بود، انجام شد اما در ادامه مطالعات ما نیمه تمام ماند.

وی افزود: زمستان 98 در کاوش های ما نزدیک به پنج هزار قطعه شی شامل سفال، کاشی، سکه، قطعات فلزی، شیشه و…بدست آمد که همه باید مطالعه، مستندسازی و طراحی شود اما متأسفانه از بهمن همان سال مطالعات متوقف شد و این بخش به انجام نرسید.

این باستان شناس ادامه داد: 6 ترانشه برای انجام کاوش ها در محور میانی چهار باغ ایجاد کردیم که طول اینها از هفت تا 15 متر متغیر بود و جاهایی که باید برای کاوش به طول ترانشه اضافه میشد تا سطح بیشتری از خیابان چهار باغ مورد اکتشاف قرار گیرد، به طول ترانشه ها اضافه شد و آنچه مدنظر بود در این کاوش ها بدست آمد.

جاوری اضافه کرد: در بخش ترانشه عمقی گمانه لایه نگاری در این محور، تعداد قابل توجهی بقایای استخوانی کشف شد که حاوی اطلاعات مهمی درمورد گونه های حیات وحش و افرادی بود که 6 هزار سال پیش زندگی میکردند.

وی با بیان اینکه این بقایای استخوانی در تحتانی ترین لایه گمانه عمقی کشف شد، ابراز داشت: این بقایای استخوانی مربوط به بز، گوسفند، گاو و اسب بود که اینها را جمع آوری کردیم و اکنون برای مطالعات به آکادمی علوم فرانسه فرستاده شده است.

این باستان شناس درخصوص علت توقف مطالعات کاوش های باستان شناسی محور میانی چهار باغ خاطرنشان کرد: مسئولان وقت نوسازی و بهسازی شهرداری اصفهان که قرار بود و متعهد شده بودند ادامه این مطالعات را تأمین اعتبار کنند به دلایلی اعلام کردند که اعتبار مورد نیاز را نتوانستند تأمین کنند و این مطالعات روی زمین ماند هرچند اکنون قول دادند که این کار به انجام برسد.

شواهد خشکی فصلی زاینده رود در 15 هزار سال پیش

جاوری با بیان اینکه پیشینه شهر اصفهان براساس یافته های تاکنون باستان شناسی و بقایای کشف شده به هزاره چهارم پیش از میلاد و 6 هزار سال قبل می رسد، گفت: زاینده رود در طول تاریخ یکی از رودخانه هایی بوده که بسیاری از محوطه های آن مورد توجه جوامع شهری و گروه های انسانی بوده و استقرارهای متعددی در کنار آن شکل گرفته که اینها از 60 هزار سال پیش تاکنون است.

وی با اشاره به اینکه بسیاری از شهرها و روستاها در طول مسیر این رودخانه از منشأ تا تالاب گاوخونی به دلیل وجود این رودخانه شکل گرفته، اظهار داشت: شواهد تاریخی نشان می دهد که زاینده رود در طول تاریخ هم خشکسالی داشته و براساس شواهدی داریم که خشکسالی در حوضه زاینده رود در دوره های تقریبا 15 هزار سال پیش هم به صورت فصلی اتفاق افتاده و حتی خشکسالی فصلی بوده که گاوخونی را کامل خشک و محدود کرد اما باید توجه داشت که شرایط اکنون شدیدتر شده و در طول تاریخ خشکی به این شکل نبوده است.

عضو هیئت علمی گروه باستان شناسی دانشگاه کاشان با اشاره به شروع خشکی زاینده رود در اصفهان در سال 1379 افزود: در سرمنشا زاینده رود در شهرستان چادگان یک تپه پیش از تاریخی وجود دارد که یکی از کلیدی ترین تپه ها است و قدمت آثار آن به هزاره ششم پیش از میلاد بر میگردد و یک نقطه فرهنگی و چهارراه تمدنی است؛ در این تپه آثاری متعلق به فرهنگ های پیش از تاریخی فلات مرکزی وجود دارد، سال 1379 که سر این تپه که 20 متر ارتفاع دارد از آب بالا آمده بود که با قایق برای نمونه برداری به آنجا رفتم اکنون کیلومترها تا این تپه اثری از آب نیست و زاینده رود ثروت ملی که در این سالها از بین رفت درحالیکه نیاکان ما می دانستند چطور آب را نگهداری کنند.

این باستان شناس با اشاره به تأثیر فرونشست اصفهان بر آثار تاریخی این شهر تاریخی ابراز امیدواری کرد که آب اصفهان جبران و فرونشست و دیگر مسائل زیست محیطی اصفهان برطرف شود.

جاوری با بیان اینکه اصالت چهار باغ اصفهان باید حفظ میشد، خاطرنشان کرد: گذر تونل مترو از عمق 14 متری این خیابان تأثیر چندانی بر بافت تاریخی ندارد اما مساله ما این است که از ابتدای کار مترو هم بارها اعلام کردیم اصلا چهار باغ به عنوان یک فضای مهم دوره تاریخی نباید دست بخورد چون هر کدام از این ایستگاه های مترو یک تخریب سطح الارضی و تحت الارضی خیلی بزرگ دارد و می گفتیم مترو نباید بگذزد و باید اصالت چهار باغ حفظ شود و اگر خط یک مترو اصفهان از محور خیابان شمس آبادی عبور میکرد قاعدتا بهتر از وضعیت فعلی بود.